Nga Ben Andoni
Vendimi i Komisionit Evropian për t’i rekomanduar liberalizimin e vizave Kosovës është kremtuar më shumë nga politikanët sesa nga qytetarët e thjeshtë. Është e kuptueshme: pjesa më e madhe e tyre, njësoj si në Shqipëri, mbesin skeptikë me atë standard jete që gëzojnë, që do të thotë se liberalizimi nuk ndryshon shumë. Paçka në Kosovë është ndjerë disi ndryshe, si një e drejtë e mohuar, pasi ka qenë një e drejtë që ata e kanë pasur dikur, por nën shtetësi tjetër.
Politikanët kosovarë kanë pasur mundësinë e radhës, që pak orë pas aderimit edhe në UEFA, të përkujtojnë bujshëm historitë e Kosovës dhe sukseset e saj (lexo: “nën drejtimin e tyre”). Dhe, për më tepër, e gjithë mrekullia u ndodhi brenda tre ditësh.
Ëndrra ka mbaruar tashmë për Hirushen e bukur edhe pse ende nuk dihet tamam se kur do të përfundojë e gjithë procedura dhe qytetarët e Kosovës të udhëtojnë të lirë de facto. Megjithatë, Kosova është futur tashmë me të drejta më të mëdha në familjen e shteteve ballkanike. Edhe pse e pret një provim i fundit: zgjidhja e demarkacionit me Malin e Zi dhe prova konkrete e përditshmërisë së luftës kundër korrupsionit. Kjo e fundit një mision hipotetik jo vetëm për të por për të gjithë Ballkanin. Veçse të dyja këto probleme thelbësore, megjithë kushtëzimin, besohet se do të vijojnë, kjo nga përçarja e madhe politike, e cila qëndron në Kosovë por edhe nga perceptimi i gabuar për demokracinë.
Koncepti i fundit, sot, është bërë shumë inflamativ në kontinentin tonë. E përdorin vendet e BE-së, e përdorin fuqitë e mëdha ekonomike potenciale në të gjithë botën, por e përdorin edhe vetë liderët e shteteve totalitare. Që do të thotë se vështrimi i demokracisë sot është bërë konfuz, më së pari, prej vendeve, të cilat kanë qenë shembuj të ruajtjes dhe përmirësimit të tij.
Evropa e vitit 2016, për fat të keq, është krejt jashtë idesë se vitit 2004, kur i ashtuquajturi “zgjerimi i madh i BE-së”, me10 shtete të reja, do t’i paraprinte idesë së mrekullueshme të Evropës së Bashkuar, që për vendet e varfra evropiane përkthehej në standarde të larta jetese dhe politika më të mira sociale të një njësie vërtetë unike. Hendeku brenda vetë BE-së po rritet ndjeshëm, kurse zërat kundërshtues për integrimin e ballkanasve janë gjithnjë e më të shumtë. Banorët evropianë po mbeten shpesh e më shpesh të habitur me politikat zyrtare evropiane, që u dukën së fundmi me trajtimin e emigrantëve; politikat ekonomike të kontinentit; apo edhe me qëndrimin që mbajnë zyrtarët e lartë të BE-së me figura të ndryshme botërore, të njohur për politika represive me opozitën apo medias. Në këtë vazhdë, si për ta lodhur dhe pak më shumë, Kosovës i kërkohet me ngulm zgjidhja e demarkacionit me Malin e Zi, por jo me Serbinë dhe Shqipërinë!
Ndërkohë që politika e ngatërruar evropiane po lexohet si fitore e tyre nga zyrtarët kosovarë, një pjesë jo e vogël e të cilëve janë të pasuruar frikshëm në pak vite, kur me një logjikë të thjeshtë nuk do t’u mjaftonin dekada e shekuj. Për ironi, ata janë të mirëpritur në Bruksel dhe mbeten përfaqësues të një vendi, që problemin më të madh nuk ka vizat që po i gëzojnë kaq shumë politikanët, por papunësinë, kriminalitetin dhe mbi të gjitha mungesën e shpresës, që vjen dhe nga përkrahja që BE u bën jo rrallë indirekt pushtetarëve të korruptuar.
Larg këtyre, përralla e Hirushes për Kosovën mbaroi. Tashti fillon sfida, që më shumë do të jetë e njerëzve të thjeshtë, ata që mbajtën represionin serb, vështirësitë ekonomike dhe luftën, pra, nëse do pranojnë të vazhdojnë këtë rrugë apo do të gjejnë mundësi të ndryshojnë, falë edhe kësaj ndihme të BE-së. Koha po tregon se deri tani Kosovës vetëm po i dhurohet, ndërsa sfida mbetet para vetë Kosovës dhe qytetarëve të saj, sesa të aftë do të jenë të ndryshojnë këtë vend të vërtetë evropian./Java