Nga Preç ZOGAJ
Ambasadori i SHBA-ve, Donald Lu dhe ambasadorja e BE-së, Romana Vlahutin, do të përmbyllin sot në selinë e PD-së takimet e paralajmëruara me tri grupet më të mëdha parlamentare në vend për Reformën në Drejtësi. Dje, pas takimit me Grupin e PSsë, Kryeministri Rama nxitoi të dekriptonte këtë tur të dy ambasadorëve më të rëndësishëm në vend, duke referuar shprehjen popullore “i bien pragut që të dëgjojë dera”.
Që do të thotë se takimi me Grupin socialist ka qenë një formalitet për të mbuluar qëllimin e tyre të vërtetë, hyrjen në grupin e PD-së, që është pengesa, domethënë “dera”! E gjithë kjo është në vazhdën e investimit propagandistik disamujor të këtij Kryeministri për ta paraqitur opozitën si kundërshtare të Reformës në Drejtësi.
Këto gjeste janë aq të pahijshme, sa arsyeja është e prirur t’ia faturojë shkujdesjes budallaqe, vartësisë ndaj një qëllimi që errëson mendjen. Zoti Lu dhe zonja Vlahutin janë thirrur në kauzë, djalli e mori, të distancohen nga qëndrimi që u ka taksur Kryeministri shqiptar. Sidoqoftë, mendoj se demokratët nuk duhet ta kërkojnë këtë dhe as të reflektojnë shenjën më të vogël të lëndimit apo mosbesimit ndaj miqve. Sepse kjo do të thoshte të besonin Edi Ramën, të binin në cicimicet e tij.
E kundërta duhet të ndodhë dhe kam bindjen se do të ndodhë: përfaqësuesit më të lartë të SHBA dhe BE do të priten me respekt të madh nga elita e demokratëve shqiptarë, që janë deputetët demokratë dhe lidershipi politik i PD-së. Kryetari i kësaj partie, zoti Basha, shprehu i pari të enjten e kaluar kënaqësinë për praninë e tyre në mbledhjen e grupit. Është e vërtetë se kjo nuk ka ndodhur më parë gjatë këtyre njëzet e pesë vjetëve.
Ma merr mendja se nuk ka ndodhur për një arsye të thjeshtë: se ata, ambasadorët e SHBA-ve, nuk kanë kërkuar ndonjëherë të shkojnë në mbledhjet e grupeve parlamentare. Kanë shkuar e shkojnë në Kuvend, në komisionet parlamentare, në kongrese, në takime gjyqtarësh e prokurorësh, në përurime, në përkujtime, në dekorime, në stërvitje ushtarake, kudo.
Tani që kërkuan të marrin pjesë në mbledhje të grupeve, po shkojnë edhe aty. Nuk shoh se ka dallime thelbësore midis pjesëmarrjes së ambasadorëve në një mbledhje grupi dhe pjesëmarrjes së tyre në institucionet dhe veprimtaritë e lartpërmendura. A preket sovraniteti? Kultura politike e së djathtës e ka në boshtin e vet sovranizmin. Nuk ka vend për paragjykime kur debatohet për të, por çdo gjë duhet parë e vlerësuar në kontekstin e ngjarjes konkrete, jashtë koncepteve libreske apo të përgjithshme.
SHBA dhe BE nuk kanë asnjë interes apo dëshirë të posedojnë pjesë të sovranitetit tonë në kuptimin e vjetër, neokolonial të fjalës. E kundërta është e vërtetë: Ne kemi punuar e punojmë për të transferuar pjesë të sovranitetit tonë në NATO apo BE në kuadrin e politikave integruese. Për ta bërë më praktike, kam bindjen se ambasadorët dhe politikanët amerikanë e europianë që merren me vendin tonë e kanë barrë, e kanë bezdi, për të mos thënë edhe një fjalë më të rëndë, të bëjnë detyrat e elitës politike shqiptare.
Protagonizmi i tyre i pazakontë në Shqipëri shpjegohet me paaftësinë tashmë endemikë të palëve politike në vend për të ndërtuar një marrëdhënie normale bashkëpunimi. Të huajt mbushin boshllëkun që krijojmë ne, nuk shtyjnë njeri. Kjo është e gjitha. Përveç kortezisë dhe respektit, deputetët e PD-së mund t’u rezervojnë sot ambasadorëve të SHBA-ve dhe BE-së një 17 takim të vërtetë pune për Reformën në Drejtësi, ku të diskutohet hapur e çiltër në funksion të cilësisë së saj. Kjo është pika e fortë e demokratëve.
Këta e kanë përmirësuar vazhdimisht reformën. Sikur Reforma në Drejtësi të ishte sot ajo që propozoi shumica qeveritare para shumë muajsh, Edi Rama do të ishte në të drejtën e tij të akuzonte Partinë Demokratike dhe opozitën si përgjegjëse për kohën e humbur, si destruktiviste, si frikacake, e plot epitete të tjera që Rama i ka në majë të gjuhës.
Por pasi është kundërshtuar e amenduar nga opozita dhe ka marrë dy herë rrugës e Venecias, reforma është krejt tjetër. Ajo nuk lë hapësirë për një drejtësi të kapur, siç ishte konceptuar në fillim, ku të gjitha fijet e emërimeve përfundonin në një dorë, në atë të Kryeministrit. Byroja Kombëtare e Hetimit, si pjesë e reformës, nuk është ajo që reklamonin me zë të lartë Rama dhe Tahiri, një vegël e tyre, por një institucion i pavarur.
Ç’do të kishte ndodhur po të ishte kompleksuar e konformuar opozita? Ç’do të kishte ndodhur po të mos kishte kundërshtuar e kontribuar opozita? Me siguri nuk do të kishim kuadrin demokratik të reformës që kemi sot. Gjatë gjithë kësaj kohe Edi Rama është përpjekur të bëjë politikë dhe jo reformë, të luajë me qarin dhe jo të shërbejë standardin, të ndërtojë një diskutim populist pa kundërshtarë “na duhet reforma”, duke zhurmuar dhe injoruar me çdo mjet diskutimin thelbësor “çfarë reforme”, të bëjë presion me afatet, të shtyjë projekte dhe klauzola antidemokratike që kur të kundërshtohen nga opozita, ta akuzojë këtë të fundit se po saboton, se ka frikë, e tjerë e tjerë.
Kësaj loje i ka dalë boja, por ai ngulmon. Para katër-pesë ditësh deklaroi se ishte gati ta votonte që nesër draftin e ndërkombëtarëve, duke drejtuar përsëri gishtin e akuzës nga PD që kishte deklaruar kemi nevojë ta lexojmë dhe analizojmë draftin (ky është sovranizëm). Kur nga ky lexim dolën në pah të meta që kishin nevojë të rregullohen, Edi Rama doli zbuluar në gatishmërinë e tij demagogjike. Mirë që ka opozitë! Mund ta thoshte këtë në formë ndjese. Por jo. Tha tjetrën.
Tha se ambasadorët i ranë pragut që të dëgjojë dera. Pra problemi është PD. I pashërueshëm në vesin për të bërë retorikë me krunde. Korrigjimi drastik i reformës në krahasim me variantin fillestar të shumicës i ka hequr çdo të drejtë Kryeministrit të flasë për vonesa. Midis një reforme që do të forconte kontrollin e qeverisë mbi drejtësinë dhe një reforme që do të largojë duart e qeverisë nga drejtësia, pa dyshim që na duhet kjo e dyta. Edhe sikur të na ishte dashur të humbnin vite.
Midis një reforme për punë dhe një reforme për numër, na duhet ajo për punë. Edhe po të na duhet të humbim sërish kohë. Midis një pale që i analizon draftet dhe kontribuon për përmirësimin e tyre, siç po bën PD dhe një pale që lazdrohet me reformën duke e parë si një gogol për të trembur të tjerët, siç po bën Kryeministri, pa dyshim që e para e shërben më mirë finalizimin e suksesshëm të reformës. Për fat kemi opozitë. Të kultivuar.
