Investitorët e kuptojnë kush është realisht kërcënuesi i shoqërive të hapura.
Një nga retorikat më të përsëritura nga media amerikane është se Trump është një autoritar i cili po e prish rendin kushtetues. Fjala vjen, sot është dita e madhe ku shumica e gazetave do të kenë si editorial pohimin se z. Trump ka kërcënuar amendamentin e parë. Por në Amerikë dhe në botë, investitorët nuk po gënjehen nga kjo analizë.
Kjo jo sepse investitorët e vegjël apo të mëdhenj kanë vetëm hallin e parave dhe tolerojnë burrat e fortë. Ata e dinë fare mirë se mbyllja e shoqërisë dhe shtrëngimi i shoqërisë në duart e një njeriu është shumë e dëmshme për vitalitetin e ekonomisë. Ata kanë parë të ndodhë kjo në Turqi dhe jo në SHBA. Ja përse ata kanë ikur nga Turqia ndërsa po përqafojnë dollarin amerikan.
Rritja e tarifave nga presidenti Trump e ka vënë nën presion ekonominë turke, por bazat e problemeve të saj lidhen me shndërrimin e Turqisë nga presidenti Erdogan në një vend ku institucionet ekonomike i përgjigjen vullnetit të presidentit. Monedha ka humbur besueshmëri sepse politika monetare po drejtohet në rrugën e shërbimt të qëllimeve të tij politike dhe jo nevojave të konsumatorëve, kursimtarëve apo dhe investitorëve.
Ndërsa në SHBA, presidenti Trump ka mundësuar që fuqia që ndodhej në Washington të dalë në gjithë SHBA-në dhe veçanërisht në ekonominë private – përmes uljes së taksave, rregullimit të rregullave dhe emërimit në krye të agjencive kryetarë e gjyqtarë që besojnë në një qeveri me pushtet të limituar. Është pikërisht ky anti-autoritarianizëm në një masë të madhe që ka dhënë këto rezultate të mahnitshme ekonomike të SHBA-së.
Sot ne u informuam se në SHBA ka pasur rritje rrogash dhe standarte më të larta jetese. Wall Street Journal raporton se:
Produktiviteti i punëtorëve në SHBA është rritur këtë pranverë më shumë se sa në tre vite, një shenjë e investimeve të bizneseve po i jep punëtorëve mundësinë që ato duan për të rritur të ardhurat.
Përjashtimi i vetëm nga suksesi i z. Trump në krye të qeverisë janë politikat e tij për emigracionin. Fatmirësisht deri më tani politikat ekonomike dhe tregtare të Trump kanë qenë më të mira dhe më efiçente se sa politikat e tij mbi emigrimin dhe taksat në kufi. Për këtë arsye SHBA është ylli në ekonominë globale.
Brenda SHBA, evidencat na tregojnë se ata që kundërshtojnë presidentin Trump nuk besojnë realisht se ai po shkatërron shoqërinë Amerikane. Nëse do ta besonin, ata me siguri që do ta izolonin veten dhe nuk do të investonin pikërisht aty ku po investojnë mbështetësit e Trump. Më herët këtë vit një kërkim shkencor e statistikor nga kompania Spectrem Group kreu një sondazh tek amerikanët që kanë një të ardhur neto më shumë se 100 mijë dollarë dhe vuri re që asetet tipike dhe investimi në to ishte i shpërndarë në mënyrë të barabartë mes demokratëve dhe republikanëve.
Ndërkohë që Erdogan është e kundërta e kësaj që parashtruam më lart sepse njerëzit nuk kanë besim tek paraja e tyre dhe tek një autoritar i cili mbahet në këmbë sepse vendi i tij mbështet në investimet e huaja, kohët e fundit duket se nuk është i dhënë më as pas mendimit të këtyre investitorëve të huaj.
Eric Fine manaxhon një protofol të tregjeve në rritje për Van Eck Associates dhe ai kurrë nuk bleu bonot e Turqisë. “Hë për hë, kjo ngjason më shumë me Argjentinën e vitit 2001 apo Rusinë e viteve 97/98, me pak fjalë nuk kemi politika të mira e cilësore ekonomike nga qeveria,” shkruan ai në një përgjigje me email.
Ndonëse ai nuk është optimist, Eric Fine shprehet se “do të ketë lëvizje të mëdha dhe protesta” nëse z. Erdogan do të ndryshojë kursin dhe do të përqafojë politika më shumë miqësore ndaj tregut.
Përse kaq gjëra të këqija i ndodhin Erdoganit? Sepse ai nuk do të adoptojë një agjendë anti-autoritare sikundër ajo që po zbatohet fare mirë në SHBA.
Marrë nga Wall Street Jounal
Opinion.al