Këshilli i ministrave të Jashtëm të Bashkimit Europian i dha dritën jeshile Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut për negociatat e anëtarësimit në BE.
Lajmi u përshëndet nga të gjithë krerët e institucioneve të BE-së, diplomatë të vendeve anëtare si dhe politikanë vendas. Komisioni Europian kishte rekomanduar celjen e negociatave pa kushte që në vitin 2018 por procesi kishte ngecur për shkak të zhvillimeve të brendshme të cilat u gjykuan nga liderët e vendeve anëtare si arsye thelbësore për shtyrjen e tyre. Në tetor Presidenti francez, Emanuel Makron u bë përfaqësuesi i vendeve të cilat ishin kundër celjes së negociatave, kryesisht me Shqipërinë sic pohoi dhe vetë ai. Por Makron e justifikoi vendimin e tij me kërkesën për të reformuar procesin e zgjerimit. Pas rishikimit dhe adaptimit të një qasjeje të re, të dyja vendeve do tu rishikohej perspektiva për celjen e negociatave.
Sot është bërë publik edhe dokumenti plotë i konkluzioneve të Këshillit i cili do t’ju dorëzohet të gjitha vendeve anëtare si dhe do t’i shërbejë Komisionit Europian për hartimin e korrnizës së negociatave që do ti dorëzojë secilit shtet me kushtet përkatëse përpara konferencës së parë ndërqeveritare.
Ajo që bie në sy në dokumentin e Këshillit është se Maqedonia e Veriut nuk ka asnjë kusht për të plotësuar përpara konferencës së parë ndërqeveritare ndërsa për Shqipërinë ato janë shtuar dhe madje janë thënë me gjuhë më pak diplomatike.
Për herë të parë në këtë dokument nuk është përdorur tog-fjalëshi “zyrtarë të lartë” për të nënkuptuar politikanët por ata janë përcaktuar qartë. Aty gjithashtu thuhet shprehimisht se kërkohet që Shqipëria të nisë ndjekjet penale ndaj aty që janë përfshirë në blerjen e votave.
“Para konferencës së parë ndërqeveritare, Shqipëria duhet të miratojë reformën zgjedhore në përputhje me rekomandimet e OSBE / ODHIR, duke siguruar financim transparent të partive politike dhe fushatave elektorale, të sigurojë zbatimin e vazhdueshëm të reformës gjyqësore, duke përfshirë sigurimin e funksionimit të Gjykatës Kushtetuese dhe Gjykatës së Lartë, duke marrë parasysh ekspertizën përkatëse ndërkombëtare, përfshirë edhe rekomandimet e Komisionit të Venecias, dhe të përmbyllë krijimin e strukturave të specializuara kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar. Shqipëria gjithashtu duhet të forcojë më tej luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, edhe përmes bashkëpunimit me Shtetet anëtare të BE-së dhe përmes planit të veprimit për të adresuar rekomandimet e Task Force të Veprimit Financiar (FATF). Trajtimi i aplikimeve të pabazuara për azil dhe sigurimi i riatdhesimeve dhe ndryshimi i ligjit të medias në përputhje me rekomandimet e Komisionit të Venecias mbeten prioritete të rëndësishme. Komisioni do të sigurojë një raport mbi këto çështje, përfshirë progresin në lidhje me rekordin, kur prezanton kornizën e bisedimeve
Korniza e bisedimeve do të miratohet nga Këshilli dhe duhet të reflektojë se Shqipëria ka adresuar me sukses të pesë prioritetet kryesore, siç është fillimi i procedurave penale kundër gjyqtarëve dhe prokurorëve të cilët gjatë procesit të vettingut janë akuzuar për sjellje kriminale, fillimin e procedurave kundër atyre që akuzohen për blerje votash, një rekord i shëndoshë në lidhje me luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar në të gjitha nivelet, përfshirë inicimin e procedurave dhe përfundimin e procedurave të para kundër zyrtarëve të nivelit të lartë publik dhe politikanëve, përparim të prekshëm në lidhje me reformimin e administratës publike, zbatimin e reformës së ligjit zgjedhor si dhe një vendim i formës së prerë për ligjshmërinë e zgjedhjeve lokale të 30 qershorit 2019, si dhe përparimin e mëtejshëm në miratimin e legjislacionit zbatues të mbetur në lidhje me ligjin për mbrojtjen e pakicave kombëtare, miratimin e ligjit për regjistrimi i popullsisë në përputhje me rekomandimet e Këshillit të Europës dhe avancimin e procesit të regjistrimit të pronave”, thuhet në dokument.
Për Shqipërinë kushtet janë shtuar dhe duket se këtë herë Bashkimi Europian po kërkon që vendi të përshpejtojë hapat që duken tepër ambiciozë për tu përmbushur brenda qershorit. Në të kundërt, konferenca e parë ndërqeveritare për ne do të presë dhe Maqedonia e Veriut do të nisë procesin. /Opinion.al