Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result
KONTAKT
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë
Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Si funksionon bllokimi i sinjaleve të GPS-it te avionët?

2025/09/04 at 11:26 AM
në Bota, Te Fundit
Kohë leximi: 4 min
A A
Si funksionon bllokimi i sinjaleve të GPS-it te avionët?

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, po fluturonte drejt Bullgarisë kur sistemi GPS i avionit të saj u ndërpre nga një operacion i dyshuar rus, duke detyruar pilotët të mbështeteshin në navigacionin rezervë dhe në hartat tradicionale për të ateruar në mënyrë të sigurt.


Ky ishte rasti më i fundit i një taktike në rritje dhe shqetësuese në zonat e konflikteve moderne të bllokimit të sinjaleve të Sistemit Global të Pozicionimit (GPS).

Derisa avioni i von der Leyen po afrohej pranë Aeroportit të Plovdivit, sinjalet e GPS-it që udhëzonin avionin, u zhdukën papritmas, duke i lënë pilotët “në errësirë” sa i përket navigacionit satelitor për gati një orë.

Pavarësisht pengesave, ata kaluan shpejt te sistemet rezervë dhe ateruan në mënyrë të sigurt pa ndonjë incident.

Moska e ka mohuar çdo rol pengimin e në fluturimin e von der Leyen.

Sipas zyrtarëve bullgarë, ndërprerjet dhe bllokimi i sinjaleve të GPS-it janë bërë kaq të shpeshta saqë rastet individuale, si ai i von der Leyen, nuk hetohen më ndaras.

Por, ish-ministri i Mbrojtjes, Todor Tagarev, nuk pajtohet.

“Nëse ka pasur ndërprerje, ajo nuk ka mundur të vijë nga jashtë vendit”, tha Tagarev për Shërbimin bullgar të Radios Evropa e Lirë (REL).

Ai shtoi se, në rrethana të tilla, “shërbimet e sigurisë duhet të zbulojnë se çfarë ndodhi”.

Rastet e ndërprerjes dhe manipulimit të sinjaleve të GPS-it po rriten, sipas analistëve të aviacionit, veçanërisht në sektorët e aviacionit dhe detarisë, sidomos pranë zonave të konflikteve si Ukraina, Deti i Zi dhe Evropa Lindore.

Në mars, agjencitë e Kombeve të Bashkuara për telekomunikacionin, aviacionin dhe transportin detar kërkuan “mbrojtje të menjëhershme” për shërbimin satelitor të radionavigacionit (RNSS), i cili mbështet navigacionin global dhe matjen e saktë të kohës.

Si ndërpriten sinjalet e GPS-it?

Sinjalet e GPS-it mund të humbin për shkak të fenomeneve natyrore, si stuhia diellore, ose për shkak të dështimeve të pajisjeve. Por, këto raste zakonisht janë të shkurtra dhe të parashikuara në aviacionin komercial, prandaj rreziku për fluturimet komerciale është minimal.

Ndërprerja e sinjaleve të GPS-it përfshin transmetimin e sinjaleve radio në të njëjtat frekuenca me satelitët GPS për t’i mbingarkuar dhe bllokuar sinjalet e ligjshme të navigacionit.

Parimi funksionon kështu: satelitët GPS transmetojnë sinjale të dobëta radioje në frekuenca specifike. Një pranues kap sinjalet nga të paktën katër satelitë dhe përdor të dhënat e kohës për t’i llogaritur koordinatat.

Pra, si bëhet ndërprerja? Thënë thjesht, ndërprerja ndodh kur dikush transmeton një sinjal më të fortë në të njëjtat frekuenca ose në frekuenca të afërta, duke “i shuar” plotësisht sinjalet nga satelitët.

Si pasojë, pranuesi nuk mund të lidhet me satelitët dhe kështu humb sinjalin.

Në disa raste, nëse në vend të ndërprerjes sistemi manipulohet, atëherë pranuesi mund të tregojë koordinata të rrejshme.

Edhe pse pajisjet për ndërprerjen e sinjaleve mund të jenë të lira për t’u blerë dhe teknikisht të thjeshta, ato zakonisht funksionojnë vetëm në distanca të shkurtra; disa qindra metra për ndërprerës të vegjël ose disa kilometra për sisteme më të fuqishme ushtarake.

Ndërprerësit e përfshirë në incidentin e von der Leyen nuk ndodheshin mijëra kilometra larg në Rusi, por afër hapësirës ajrore evropiane.

Në fakt, ekspertët që folën për REL-in thanë se burimi i sinjalit ndërhyrës ndodhej afër aeroportit.

Mashtrimi me sinjale të GPS-it bëhet pak më ndryshe: kjo bëhet përmes një metode për vendosjen e një aeroplani atje ku nuk është. Kjo bëhet duke krijuar një kopje të sinjalit të avionit dhe duke e transmetuar atë për ta bërë të duket se një aeroplan ndodhet diku tjetër ose për ta ndryshuar kohën kur duket se po vepron.

Mashtrimi mund të bëhet vetëm qëllimisht përmes pajisjeve të veçanta që dekodojnë dhe riprodhojnë transmetuesin GPS të një avioni.

Nëse është kaq e lehtë, pse nuk është më e zakonshme?

Ndërprerja e sinjaleve është e paligjshme në shumicën e vendeve dhe e lehtë për t’u zbuluar dhe lokalizuar, prandaj kryerësit rrezikojnë të kapen.

Për më tepër, duke qenë se GPS-i përdoret kaq shumë – nga makinat, anijet dhe telefonat e mençur – ndërprerja e sinjaleve shkakton pengesa të mëdha jashtë aviacionit, prandaj kjo metodë është zgjedhje e rrezikshme jashtë konteksteve ushtarake ose të konflikteve.

Megjithatë, ndërprerja dhe mashtrimi ushtarak me sinjale po bëhen gjithnjë e më të zakonshme në zonat e konflikteve. Incidentet janë shtuar që nga pushtimi i plotë i Ukrainës nga Rusia në vitin 2022 dhe janë bërë edhe më të shpeshta prej atëherë.

Ndërprerja e sinjaleve mund të përdoret ndonjëherë për qëllime mbrojtëse, por ekspertët argumentojnë se Rusia po synon gjithnjë e më shumë vendet evropiane në këtë mënyrë për të shkaktuar hutim dhe frikë.

Pas incidentit me von der Leyen, Komisioni Evropian fajësoi drejtpërdrejt Rusinë dhe vendosi sanksione ndaj disa kompanive të lidhura me ndërprerjen e sinjaleve GPS. Ai gjithashtu tha se po zhvillon një plan specifik për aviacionin për të parandaluar ndërprerje të tilla të sinjaleve në të ardhmen./REL



Ju sugjerojmë

A po i braktisin Netanyahu dhe Trump negociatat e armëpushimit me Hamasin në Gaza?
Bota

Trump: Nuk do ta lejoj Netanyahun të aneksojë Bregun Perëndimor

26 Shtator, 2025 8:33 am
Kryesore

Vranësira dhe reshje shiu, parashikimi i motit

26 Shtator, 2025 8:31 am
Horoskopi për ditën e sotme, 20 janar 2025
Kryesore

Horoskopi, 26 shtator 2025

26 Shtator, 2025 8:29 am
A do të jetë kandidati i PD për Bashkinë e Tiranës? Flet në Opinion Ilir Alimehmeti
-U tha në Opinion

A do të jetë kandidati i PD për Bashkinë e Tiranës? Flet në Opinion Ilir Alimehmeti

25 Shtator, 2025 10:34 pm
Lufta në Gaza/ Ditmir Bushati kritikon qëndrimin e Shqipërisë: E paqartë
-U tha në Opinion

Lufta në Gaza/ Ditmir Bushati kritikon qëndrimin e Shqipërisë: E paqartë

25 Shtator, 2025 10:09 pm
Gaza/ Bushati për konfliktin Izrael-Palestinë: Duhet zgjidhje me dy shtete
-U tha në Opinion

Gaza/ Bushati për konfliktin Izrael-Palestinë: Duhet zgjidhje me dy shtete

25 Shtator, 2025 9:43 pm
Presidenti i Polonisë: Trump po ia lë Evropës luftën në Ukrainë
Bota

Presidenti i Polonisë: Trump po ia lë Evropës luftën në Ukrainë

25 Shtator, 2025 8:28 pm
Vdekja e Navalnyt, Biden: SHBA po shqyrton sanksione shtesë kundër Rusisë
Bota

Donald Trump heq foton e Biden nga Shtëpia e Bardhë

25 Shtator, 2025 7:38 pm
Zëdhënësja e PL ironizon Silva Cakën: Paska aplikuar në “Shkollën” e Korrupsionit
Politikë

Zëdhënësja e PL ironizon Silva Cakën: Paska aplikuar në “Shkollën” e Korrupsionit

25 Shtator, 2025 6:51 pm
Italia dhe Spanja, anije ushtarake për të mbrojtur ndihmat në Gaza
Bota

Italia dhe Spanja, anije ushtarake për të mbrojtur ndihmat në Gaza

25 Shtator, 2025 6:42 pm
Para
“Dëgjova Erionin që po qante”, dëshmia e gardianit që i dha telefonin Veliajt

Veliaj mesazh nxënësve me fillimin e vitit të ri shkollor: Ju dua shumë, lali Eri

‘Putin kishte frikë të vinte në Turqi!’/ Zelensky: Paqja në Europë varët nga Ukraina

Samiti për Ukrainën në Paris/ Pjesmarrës 30 shteteve, mes tyre edhe Edi Rama

Kodi Penal, Rakipi: Nuk lidhet me profesionin e gazetarit, s’ka tendencë kundër tyre

Kodi Penal, Rakipi: Nuk lidhet me profesionin e gazetarit, s'ka tendencë kundër tyre
















TE FUNDIT

Trump: Nuk do ta lejoj Netanyahun të aneksojë Bregun Perëndimor

A po i braktisin Netanyahu dhe Trump negociatat e armëpushimit me Hamasin në Gaza?
26 Shtator, 2025

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka thënë se nuk do ta lejojë Benjamin Netanyahun të aneksojë Bregun Perëndimor të pushtuar...

Lexo më shumë

Vranësira dhe reshje shiu, parashikimi i motit

26 Shtator, 2025

Java do të mbyllet me vranësira dhe reshje shiu, të cilat do të jenë të fokusuara në disa pjesë të...

Lexo më shumë

Horoskopi, 26 shtator 2025

Horoskopi për ditën e sotme, 20 janar 2025
26 Shtator, 2025

DASHI Kjo është një kohë kur energjia juaj po rritet përsëri dhe dëshira juaj për ta bërë veten të ndihet…...

Lexo më shumë

A do të jetë kandidati i PD për Bashkinë e Tiranës? Flet në Opinion Ilir Alimehmeti

A do të jetë kandidati i PD për Bashkinë e Tiranës? Flet në Opinion Ilir Alimehmeti
25 Shtator, 2025

Ilir Alimehmeti ka folur në emisionin “Opinion” në lidhje me zgjedhjet që priten të zhvillohen për bashkinë e Tiranës. Ai...

Lexo më shumë
Opinion.al

Kategoritë

Kryesore

Aktualitet

Unë Shkruaj

Komente

Bota 

Sport 

Instabiz

Opinion Web Tv

Lifestyle

Galeri

Rreth Nesh

ON AIR: E hene – E marte – E merkure – 22:15 E ejnte – 21:00

OPINION nga Blendi Fevziu. Emisioni politik me i ndjekur dhe me i preferuar ne ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen ne kater takime cdo jave – e hene, e marte, e merkure dhe takimi tradicional i te ejntes mbrema.
Cdo jave ne studion e Tv Klan, komente, analiza, debate, komente, intervista, personazhe, deshmi dhe fakte konkrete. Ngjarjet me te fundit dhe me te rendesishme ne jeten politike dhe sociale te vendit, me debatet, opinionet dhe analizat e te ftuarve ne studio.
Salloni i politikes dhe aktualitetit hap dyert 4 mbremje ne jave, per te degjuar opinionet e politikaneve dhe analisteve. Padron i shtepise, gazetari dhe analisti Blendi Fevziu.

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com