Koncepti i sekretit tregtar edhe pse njihet në vend nuk është i sanksionuar në mënyrë të veçantë në ligj çka ka bërë që në ligjin “Për Pronësinë Industriale” të ndërhyhet për të sjellë pikërisht këtë ndryshim.
Sipas draft ligjit të Drejtorisë së Përgjithshme të Pronësisë Industriale së pari përcaktohet termi sektet tregtar dhe çfarë përfshin ai për të vijuar më pas me ruajtjen e tij si dhe mënyrën e dëmshpërblimit kur ky sekret publikohet dhe i shkakton dëm biznesit.
Në relacionin e projektligjit argumentohet se si rezultat i mbrojtjes së dobët ligjore dhe rritjes së rrezikut të keqpërdorimit të sekreteve tregtare nga subjekte të caktuara, ato avantazhe të biznesit të cilat bazohen në sekretet tregtare janë në rrezik.
Por çfarë është sipas ligjit një “sekret tregtar”? Është informacioni që përmbush kërkesat e mëposhtme:
a) është sekret, në kuptimin që në tërësinë e tij ose përsa i përket konfigurimit të saktë dhe kombinimit të pjesëve përbërëse të tij, nuk është i njohur dhe i arritshëm nga personat që normalisht merren me llojin e informacionit në fjalë;
b) ka vlerë tregtare sepse është sekret;
c) i është nënshtruar masave të arsyeshme të ruajtjes së tij sipas rrethanave, nga personi ligjërisht përgjegjës për ta mbajtur të fshehtë.
I njëjti projektligj përcakton se “mbajtësi i sekretit tregtar” është çdo person fizik ose juridik që kontrollon ligjërisht një sekret tregtar.
Përvetësimi i sekretit tregtar konsiderohet i ligjshëm, nëse është realizuar nga një zbulim ose një krijimtari e pavarur, nga vëzhgimi, studimi, çmontimi ose testimi i një produkti ose objekti që është vënë në dispozicion të publikut, ose që posedohet në mënyrë të ligjshme nga marrësi i informacionit, i cili është i lirë nga çdo detyrim ligjor që vendos kufizim në përvetësimin e sekretit tregtar.
Po kështu nga ushtrimi i të drejtave për informim dhe konsultim të punonjësve ose përfaqësuesve të punonjësve, në përputhje me legjislacionin në fuqi apo nga çdo praktikë tjetër, e cila në çdo rrethanë është në përputhje me praktikat e ndershme tregtare.
Në rast se ka shkeljeve drafti parashikon masa të përkohshme parandaluese si ndërprerjen ose, sipas rastit, ndalimin e përdorimit ose bërjes publike të sekretit tregtar në mënyrë të përkohshme. Së dyti ndalimin e prodhimit, ofrimit, vënies në treg ose përdorimit të mallrave që përbëjnë shkelje, ose importin, eksportin, ose ruajtjen e mallrave që përbëjnë shkelje për këto qëllime.
Së treti sekuestrimin ose dorëzimin e mallrave të dyshuara se përbëjnë shkelje, duke përfshirë mallrat e importuara, në mënyrë që të ndalohet hyrja ose qarkullimi i tyre në tregun e brendshëm.
Projektligji parashikon se në rast dëmi vendoset dëmshpërblim sipas vlerësimit që bëhet kurse për shkelje të caktuara drafti parashikon edhe masa administrative./ monitor.al
