“Njeriu bëhet, ashtu siç ndodh, organi seksual i botës makinë, si bleta e botës bimore, duke bërë të mundur që ajo të prodhojë dhe evoluojë forma gjithnjë e më të reja. Bota e makinave e ndërpret dashurinë e njeriut duke përshpejtuar dëshirat e tij, domethënë në sigurimin e tij me bollëk”- shkruante McLuhan në librin e tij “Understanding Media”
Marshal McLuhan mbetet thelbësor për tu lexuar ditët e sotme, për dy arsye. E para, sigurisht sepse ai ishte duke shkruar për dhe rreth së sotmes – në një botë të kohës së shkuar – në vitet 60 dhe 70.
Kjo do të thotë se McLuhan në ekzaminimin e tijfilozofik të mediave dhe teknologjisë në epokën e televizionin dhe eksplorimit të hapësirës, dukej të intuitonte efekte, konturet emocionale dhe sociologjike dhe linjat e forcës, të epokës sonë aktuale të internetit.
Në epokën e informacionit të menjëhershëm njeriu përfundon punën e tij të specializimit të fragmentuar dhe merr rolin e grumbulluesit të informacionit.
Grumbullimi i informacionit në ditën e sotme risjell konceptin gjithëpërfshirës të “kulturës”, ashtu sikurse mblidhet ushqimi primitiv në ekuilibër me gjithë mjedisin e tij. Gurorja jonë tani, në këtë botë nomade dhe të “papunë”, është njohuri dhe depërtim në proceset krijuese të jetës dhe shoqërisë.
Nëse puna e qytetit është ribërja ose përkthimi i njeriut në një formë më të përshtatshme se sa paraardhësit e tij nomadë, atëherë përkthimi ynë i tanishëm i gjithë jetës sonë në formën shpirtërore të informacionit, duket se e bën të githë globin dhe familjen njerëzore, një vetëdije të vetme?
Që shumë pasazhe të McLuhan duken pothuajse të çuditshme për të parandaluar shqetësimet dhe karakterin e kulturës post-internet është një fakt jo më pak i shquar për frekuencën me të cilën është vërejtur, veçanërisht kur merret parasysh se shumë prej nesh sot kanë kuptimin se jetojnë në një botë tërësisht të ndryshuar nga ajo e një ose dy dekadave më parë. Kjo shkallë e vështrimeve profetike, jo në natyrën specifike të teknologjive të tyre, por në vend të rindërtimit social dhe emocional të natyrës njerëzore të krijuara prej tyre, është tradicionalisht ruajtja e artistit, siç vëren McLuhan vetë:
“Në historinë e kulturës njerëzore nuk ka asnjë shembull të rregullimit të vetëdijshëm të faktorëve të ndryshëm të jetës personale dhe shoqërore në zgjerime të reja përveçse në efektet e ndjeshme të artistëve. Artisti mbledh mesazhin e sfidave kulturore dhe teknologjike disa dekada përpara se të ndodhë ndikimi transformues. Ai, atëherë, ndërton modele ose arka të Noesë për t’u përballur me ndryshimin që është në dorë”.
Arti mban një lidhje thelbësore me rrënjët e tij të thella historike ose para-historike, ku funksioni i tij ishte magjik, vizionar dhe i paqartë. Artisti, ose në çdo rast artisti i kryer mjaftueshëm për të garantuar mantelin, kultivon në mënyrë aktive aftësinë ende mistike të pranimit të rritur dhe pasiv, aftësinë për të kultivuar një intuitë të gjërave të largëta në kohë dhe hapësirë e cila i ngjan një ekuivalenti kulturor me “aksionin drithërues në një distancë” të fizikës së re që e shqetësonte aq shumë Ajnshtajnin. Çdo teknologji mjaft e përparuar është e padallueshme nga poezia e epokës ose epokave që i paraprijnë drejtpërdrejt. Kjo është ndoshta arsyeja pse McLuhan zgjodhi një mënyrë shkrimi e cila ishte aq poetike me karakterin e tij analitik; Këtu, ai adopton një imazh të mrekullueshëm nga utopia satirike e Samuel Butlerit Erewhon:
“Fiziologjikisht, njeriu në përdorimin normal të teknologjisë ndryshohet vazhdimisht nga ajo dhe nga ana tjetër gjen mënyra të reja të modifikimit të teknologjisë së tij. Njeriu bëhet, ashtu siç janë, organet seksuale të botës së makinës, si bleta e botës bimore, duke bërë të mundur që ajo të prodhojë dhe të zhvillojë forma gjithnjë e më të reja “.
McLuhan kuptoi se teknologjitë e komunikimit elektrik po transformonin mënyrat thelbësore të prodhimit njerëzor dhe aktivitetit shoqëror në transferimin e menjëhershëm të vëllimeve gjithnjë e më të madhe të informacionit vizual, aural, tekstual dhe të prekshëm – dhe se ky transformim do të ndryshonte krejtësisht botën në të cilën jetojmë – Jo vetëm në kuptimin e qartë të ndryshimit të konteksteve fizike apo shoqërore të botës, por në kuptimin shumë më të thellë dhe më pak të dukshëm të ndryshimit të metaforave dominuese, të raporteve të ndjenjave dhe të tërësisë së mjeteve perceptuese me të cilat përjetojmë, interpretojmë, dhe kështu përcaktojnë atë botë. Përfundimi më i rëndësishëm dhe i qëndrueshëm i McLuhan nuk ishte thjesht mbi marrëdhëniet e njeriut me mediat në epokën moderne të energjisë, por me marrëdhënien tonë të vazhdueshme me mjetet, teknologjinë dhe të gjitha mediumet me të cilat shkëmbyen mallrat, veçanërisht idetë dhe informacioni.
Bindja e tij qendronte në pohimin se këto mjete dhe media nuk ishin thjesht zëvendësues të përshtatshëm dhe shërbëtorë të një natyre njerëzore të lartë dhe autonome; Përkundrazi, mjetet dhe mediat vetë ishin një pjesë integrale e kryqëzimit ku u krijua natyra njerëzore dhe botëkuptimet e saj themelore. Duke filluar me vetë gjuhën, asnjë medium nuk është bota, madje as nuk e përshkruan ose e përfaqëson botën në asnjë lloj mënyre të pafajshme ose të pakuptimtë. Një fjalim, një pikturë, ose një kinema e lëvizshme, nuk përshkruajnë ose përfaqësojnë botën sipas disa standardeve universale të besnikërisë ose saktësisë; Në vend që çdo medium të përkthehet, ai kufizon dhe ndryshon subjektin e dhënë sipas vetive të caktuara që janë thelbësore për veten. Ndërsa çdo medium i jep përparësi një ndjenje të caktuar, ose një raporti të caktuar të përdorimit të kuptimit, ajo ngadalë prodhon zakone të caktuara të mendjes dhe mënyra për të parë botën.
*Marrë nga McLuhan Galaxy- Perktheu: Alteo Hysi
https://mcluhangalaxy.wordpress.com/2016/04/19/man-becomes-the-sex-organs-of-the-machine-world/?fb_action_ids=10208949541113027&fb_action_types=news.publishes
