Komisioni Evropian dhe Banka Qendrore Evropiane i kanë dhënë Bullgarisë dritën jeshile për të adoptuar monedhën euro që nga fillimi i vitit 2026, duke e bërë atë vendin e 21-të që i bashkohet Eurozonës.
Për këto dy institucione Bullgaria ka përmbushur kriteret formale të nevojshme për monedhën që tani përdoret nga 347 milionë evropianë në 20 vende të ndryshme të kontinentit të vjetër. Igor Ruge, një menaxher hoteli në një vendpushim skish në Bullgarinë jugore, e ka mirëpritur lajmin dhe thotë se ky vendim nënkupton më shumë turistë të huaj dhe investime për vendin.
“Hyrja në eurozonë sjell shumë përfitime sepse do ta bëjë më të lehtë, para së gjithash shkëmbimin e parave tona, sepse për momentin po bëjmë shkëmbime parash në monedha të ndryshme. Sapo të hyjmë në eurozonë, do të jetë vetëm euro, gjë që e bën jetën tonë shumë më të lehtë”, tha Igor Ruge, menazher hoteli.
Bullgaria që iu bashkua Bashkimit Evropian në vitin 2007 do të bëhet vendi i 21-të që do të miratojë euron më 1 janar 2026. Ndryshimi do të lehtësojë flukset tregtare dhe do t’i japë asaj një vend në Këshillin Drejtues të Bankës Qendrore Evropiane që përcakton normat e interesit.
“Pres një rritje në biznes, veçanërisht pas hyrjes në eurozonë, sepse do të jetë shumë më e lehtë për të gjithë brenda eurozonës të kuptojnë vlerën tonë, të kuptojnë ofertat tona dhe të kuptojnë se Bullgaria është një nga vendet më tërheqëse për pushimet dimërore dhe verore”, tha Igor Ruge.
“Në përgjithësi besoj se në planin afatgjatë, hyrja në Eurozonë është një avantazh i madh për të gjithë.”
Pavarësisht përfitimeve të pritura, ka edhe nga ata në Bullgari që janë skeptikë. Korrupsioni i përhapur, pabarazia e thellë e të ardhurave dhe një krizë politike katërvjeçare e shënuar nga një sërë zgjedhjesh të parakohshme dhe koalicionesh të dobëta kanë zbehur besimin tek autoritetet. Shumë kanë frikë nga një rritje e çmimeve gjatë kalimit në BE, siç kishte ndodhur në vendet e tjera.
“Një pjesë e mosbesimit dhe frikës nga bashkimi me eurozonën është padyshim e nxitur nga paqëndrueshmëria politike që kemi pasur në vend në katër vitet e fundit, e cila gjithashtu dëmtoi institucionet”, tha Peter Ganev, espert ekonomie.
“Njerëzit në zonat rurale, veçanërisht të moshuarit, janë në rrezik më të lartë, jo aq shumë për shkak të çmimeve. Përsëri, ne kemi një treg shumë konkurrues me pakicë. Mendoj se të moshuarit janë në rrezik në momentin e ndryshimit të monedhës, veçanërisht ata që kanë kursimet e tyre në shtëpitë e tyre, para në dorë.” Një sondazh i Eurobarometrit i publikuar muajin e kaluar nga Komisioni Europian tregoi se 50% e bullgarëve nuk e mbështesnin monedhën e përbashkët, nga 46% në nëntor.
“Kalimi (në euro) do të jetë i vështirë. Do të ketë një mundësi ku ne do të kalojmë pak nga pak derisa të mësohemi me të, por do të jetë e vështirë për njerëzit”, tha Nikola Ragev, pensionist.
“Është e vështirë ta shohësh si diçka pozitive sepse jemi një vend i varfër. Nuk jemi bërë një vend i botës së tretë, por një vend i botës së katërt. Njerëzit janë bërë shumë të varfër dhe i numërojnë qindarkat e tyre kur bëjnë pazar, jo eurot.”
KE-ja dhe BQE-ja deklaruan se Bullgaria tani i përmbush të gjitha kriteret ekonomike për pranimin në eurozonë, përfshirë kontrollin e inflacionit, nivelin e borxhit publik, normat e interesit dhe stabilitetin e kursit të këmbimit. Tashmë pritet vetëm miratimi përfundimtar nga ministrat e Financave të eurozonës, me vendimin që do të merret më 8 korrik.
Presidenti bullgar, Rumen Radev, propozoi këtë muaj mbajtjen e një referendumi për të kundërshtuar adoptimin e euros, duke nxitur zërat euroskeptikë. Propozimi u rrëzua nga shumica pro-evropiane në parlament, e cila e akuzoi Radev-in se po vepron në favor të Moskës.
Përgjatë historisë së zgjerimit të eurozonës, vendet që kanë adoptuar euron kanë përjetuar rritje të përkohshme të inflacionit. Megjithatë ato kanë përfituar nga ulja e kostove të huamarrjes, rritja e investimeve të huaja dhe lehtësimi i tregtisë ndërkufitare. Kroacia ishte vendi i fundit që iu bashkua eurozonës në vitin 2023. Me pranimin e Bullgarisë, eurozona do të zgjerojë më tej ndikimin e saj në Ballkanin Perëndimor dhe Evropën Juglindore.
Pavarsisht skepticizmit që ekziton në mesin e qytetarëve qeveria është optimiste.
Ministrja e Financave Temenuzhka Petkova tha javën e kaluar se euro do të sillte më shumë investime dhe stabilitet në Bullgari. Mallrat e përditshme në dyqane tashmë janë të listuara në euro, si dhe në monedhën lev bullgare, për t’i mësuar njerëzit me konvertimin. Megjithatë, edhe opozita është kritike. Së fundmi mijëra njerëz morën pjesë në një protestë të organizuar nga Partia e Ringjalljes së ekstremit të djathtë jashtë parlamentit në kryeqytetin Sofje për të shprehur kundërshtimin e tyre për këtë ndryshim.
Me një pagë mesatare mujore prej 2,443 leva Bullgaria është vendi më i varfër në Bashkimin Evropian. Popullsia në zonat rurale jashtë Sofjes do të jetë më e ndjeshme ndaj inflacionit. Qeveria e Bullgarisë ka shumë pak borxh dhe është i dyti më i ulët në BE. Kjo situatë është në kontrast me vendin fqinj, Greqinë, e cila hyri në euro me borxh të lartë.
Financat e dobëta të Greqisë shkaktuan një krizë në të gjithë eurozonën. Klan News
