Ata janë përndjekur për shekuj me radhë dhe paragjykimet kundër tyre nuk janë zhdukur plotësisht sepse, edhe sot, objektet e përdorimit të përditshëm nuk janë menduar kurrë për njerëzit me dorë të majtë. Etimologjia e fjalës nuk çon në konsiderimin e përdorimit mbizotërues të dorës së majtë në një mënyrë pozitive.
Mjafton të thuhet se fjalori Treccani shpjegon se, në kuptimin figurativ, termi mëngjarash përdoret për të treguar një veprim të padrejtë dhe të fshehtë, të kryer me dinakëri dhe të paparashikueshëm. Referuar njerëzve është përdorur për të kategorizuar dikë si pabesë dhe të pandershëm. Dhe ka më shumë, termi vjen nga latinishtja ‘mancus’: sinonim i gjymtuar. Në frëngjisht, ‘qu’il est gauche’ është përdorur për të thënë ‘sa i ngathët’.
Në spanjisht ‘no ser serbe’ do të thotë ‘të mos jetë mëngjarash’, por edhe ‘të jetë inteligjent’. Në greqisht, për të thënë mëngjarash ne përdorim ‘skaios’, i cili ndër kuptimet e saj gjithashtu ka atë të pafat. Në gjermanisht, dy termat që tregojnë njerëzit me dorën e majtë identifikojnë gjithashtu një individ të ngathët.
Së fundi, kishte shkencëtarë që madje pohonin se të qenit mëngjarash ishte një kusht i trashëguar, sikur të ishte një sëmundje. Dora e majtë vazhdon të quhet ‘dora e djallit’ dhe mësuesit në vitet e kaluara, ua lidhnin krahët nxënësve për t’i detyruar të shkruanin me dorën e djathtë. Dhe për t’u përpjekur për të kapërcyer këto paragjykime është menduar Dita Ndërkombëtare e Mëngjarashëve, një ngjarje e lindur në vitin 1976 në sajë të shoqatës angleze “Lefthanders International”, e cila bie çdo 13 gusht. Por për të fshirë me një goditje çdo paragjykim ndaj atyre që kryesisht përdorin anën e majtë të trupit, pothuajse 10% e popullsisë së botës, do të ishte e mjaftueshme për të bashkuar emrat e njerëzve të famshëm mëngjarash, duke filluar me Gigi Riva të madh, një legjendë e futbollit, trajneri i të cilit Manlio Scopigno do të thoshte: “Rivës këmba e djathtë i shërben vetëm për të hyrë në tramvaj”. Për të vazhduar me Diego Armando Maradona, Johan Cruyff dhe John McEnroe me Ayrton Senna dhe kalorës Valentino Rossi.
Dhe pastaj Bob Dylan, Paul McCartney, Paul Simon dhe i madh Jimi Hendrix, por edhe Charlie Chaplin. Dhe në qoftë se në mesin e piktorëve që ishin mëngjarashë Leonardo da Vinci, Michelangelo, Picasso, Van Gogh dhe Raphael duhet të besohet se teoria sipas së cilës kanë më të zhvilluar hemisferën e djathtë të trurit (e cila kontrollon dorën e majtë) favorizon perceptimin e tre-dimensionalizmit, krijimtarisë dhe rrjedhimisht venën artistike. Dhe studimet në këtë temë nuk janë të pakta: sipas një studimi të Universitetit Shën Lawrence në Nju Jork, midis të gjithë njerëzve me një IQ të rëndësishëm, dmth super të zgjuar, do të kishte më shumë mëngjarashë se sa mesatarja e popullsisë.
Alan Salerman, autor i studimit, thotë se inteligjenca e mëngjarashëve është më fluide dhe se në këto individë ka një prirje më të madhe për të zgjidhur problemet. Për këtë arsye Napoleon Bonaparte është një nga strategët më të mëdhenj ushtarakë në histori. Një hulumtim tjetër, këtë herë anglisht, i botuar në Nature Neuroscience ka treguar se njerëzit mëngjarashë janë sigurisht më të pajisur, nga këndvështrimi neurologjik, për artin oratorik: truri i tyre, në fakt, ndryshe nga ai i dorës së djathtë, përdor të dy hemisferat për përpunimin e gjuhës: një shembull për të gjithë është Barak Obama.
Së fundi, një hulumtim i kryer nga Byroja Kombëtare e Kërkimeve Ekonomike ka treguar se në Shtetet e Bashkuara njerëzit mëngjarashë kanë të ardhura 15% më të larta se ato me dorë të djathtë, duke zënë poste më të spikatura në kompani, për pasojë edhe paga më të larta: ky është rasti i Bill Gates, një ndër 3 burrat më të pasur në planet. Pra, pavarësisht nga këto karakteristika të rëndësishme, shpesh njerëzit me dorën e majtë vazhdojnë dhe vazhdojnë të jenë nën presion për të mësuar se si të përdorin dorën e tyre të djathtë, siç ishte gjeniu Albert Ajnshtajni, ku dora e djathtë ishte praktikë e asaj kohe./Shqip