Fjalimi ne Gjeneve gjatë Unionit ndërparlamentar, i Deputetes së PDIU, Mesila Doda:
Të nderuar zonja e zotërinj deputetë
Të nderuar shkëlqesi
Është një rast i jashtëzakonshëm për mua të jem sot e pranishme në këtë seancë në të cilën flitet për thelbin e qytetërimit tone, respektimin e të drejtave të njeriut dhe pasojat katastrofike që sjell pashmangshmërisht mosrespektimi i tyre. Historia e njerëzimit njeh shembuj të panumërta të cënimit të tyre, shembuj të afërt e të largët, por unë dua sot të sjell para jush një histori personale, që vjen nga një tragjedi genocidi e përjetuar nga rreth30.000 shqiptarëve të çamërisë, krahinës që sot përfshihet nëGreqinë e Veriut, të cilët jetuan, u torturuan dhe në fund u deportuan duke humbur çdo të drejtë njerëzore përfshirë edhe jetën, në spastrimin etnik që bandat pronaziste të kohës bënë me to.
Tash siç e thashë qysh në fillim kjo histori më përket personalisht. Sot im bir nuk gëzon dot asnjë nga të drejtat që duhet të kishte të trashëguar nga gjyshi i tij, nuk ka dot nënshtetësinë, shtëpitë dhe pronat e gjyshërve të tij, nuk mundet të kërkojë të drejtat që rrjedhin nga kjo trashëgimi sepse shteti grek mban në këmbë ende një ligj lufte të shpallur nga mbreti iGreqise në vitin 1940 dhe e përdor këtë si një modalitet juridik që gjithë trashigimtarët e shqiptarëve të çamërisë të mos e përdorin dot kërkimin e të drejtës në gjykatat e shtetit grek dhe më tutje në atë të Strasburgut. Ndërkohë të drejtat e njeriut mbeten të dhunuara, genocidi mbetet i padënuar.
Do e nis illustrimin e mohimit drejtave njeriut me dy Konventa të OKB; Konventën për parandalimindhe dënimin e krimeve te Genocidit 1945 dhe Konventën për krimet e luftës 1968.
Shqipëria dhe Greqia janë vende anëtare dhe kanë firmosur në të dyja këto Konventa. Në to përcaktohen qartë detyrimet e shteteve anëtare për të zbardhur dhe dënuar çdo formë të krimeve të luftës dhe ato të spastrimit të një etnie, race apo grupimi tjetër. Në to përcaktohen edhe mosamnistimi, sepse janëvepra me pasoja të rënda për njerëzimin, ndaj kjo çështje nuk është tabu, ndaj duhet të respektojmë konventat ndërkombëtare dhe të zbardhim njëherë e përgjithmonë çdo vrer e krim mes nesh, sepse e vërteta dhe vetëm e vërteta do krijojë mes nesh atë energji pozitive që do çlironte marrëdhëniet tona. Sepse e vërteta dhe vetëm ajo do çlironte shtetin fqinj nga demonët e të shkuarës.
Tash po kaloj tek akti më i rëndësishëm ndërkombëtar; Konventa për Mbrojtjen e të Drejtave të Njeriut dhe LiriveThemelore
Artikulli 2 – E drejta e jetës mbron të drejtën e çdo personi përtë jetuar.
Ky nen është shkelur, i është mohuar e drejta e jetës mbi 3000 burrave, grave e fëmijëve.
Artikulli 3 – Ndalimi i torturës ndalon torturën dhe trajtimin osendëshkimin çnjerëzor apo degradues.
Dëshmitë gojore, ato të ushtrive aleate dhe gjithë të afërmve tëviktimave dëshmojnë për dhunimin e këtij neni.
Artikulli 5 – Liria parashikon se gjithkush ka të drejtën e lirisëdhe sigurisë së personit.
25.000 persona u shtrënguan të shpërngulen në kushtet e njëpasigurie të lartë dhe terrori, ndaj ky nen u dhunua.
Artikulli 9 – Liria e ndërgjegjes dhe e fesë. Shqiptarët u vranëdhe u përzunë për shkak të etnisë por edhe religjionit islam qëata i përkisnin. Unë vetë jam katolike por asgjë nuk do me pengojë të respektoj të vërtetën dhe religjionin e tjetrit. Qytetërimi ynë është ndërtuar mbi këtë bazë respekti.
Artikulli 14 – Ndalimi i diskriminimit, ndalon diskriminimin nëbazë të “gjinisë, racës, ngjyrës, gjuhës, fesë, mendimit politikapo mendimeve të tjetra, origjinës kombëtare apo klasore, përkatësisë në një minoritet kombëtar, pronës, lindja apo ndonjëstatus tjetër”
Protokolli 1 Artikulli 1 i Konventës,
E drejta e pronës garanton të drejtën e gëzimit paqësor tësendeve në pronësi. Ende sot e kësaj dite shqiptarët e çamërisënuk kanë shtëpitë, tokat e pronat e tyre. Cënimi i kësaj të drejtevazhdon edhe sot. Ata nuk mundet as të vizitojnë shtëpitë ku kalindur sepse shteti i sotëm grek vazhdon me të njëjtin arbitraritetsi ata pararendës,
Të nderuar shkëlqesi
Une vij nga nje komb-fisnik mes kombeve. Shqiperia ishte ivetmi vend evropian qe kishte me shume hebrenj pas fundit teluftes sesa para luftes. Nuk e them kete kot. Shqiptaret e Camerise u vrane dhe u debuan nga Cameria, porsi u vrane dheu debuan hebrenjte e Janines, kryeqendres se Camerise, nga te njejtet fajtore, trupat e Napoleon Zerves dhe bashkepunetoret naziste.
Unë vij nga një vend ku religjionet kryesore të vendit myslimanë, ortodoks e katolikë jetojnë jo thjesht në harmoni por në vëllazëri mes tyre. Ky është vendi im i cili ka jetuar nëpër një dramë të pashembullt këto 100 vitet e fundit. Shqiptarë të ndarë në 5 shtete, të vrarë të torturuar, të vjedhur e shumë shpesh edhe pa varre për të nderuar të rënët.
Kjo është historia jonë, kjo është historia edhe e familjes së tim shoqi, të tim biri dhe paraardhësve të tyre. Djali im nuk ka meri. Ka falur shtetin grek per masakren historike. Por sot, shteti grek vijon te jete ne anen e gabuar te hisorise, duke justifikuar vrasjet mostruoze pa kerkuar nje falje dhe duke mos pranuar te lejoje rikthimin e ketyre njerezve ne shtepite e tyre dhe rikthimin e të drejtave të tyre. Thene ndryshe shteti grek vijon te barazoje veten me regjimet hitleriane dhe staliniste dhe jo me gjermanine demokratike dhe ukrainen demokratike, kroacinë europiane, shtete këto që i kanë zgjidhur çështje të tilla të ngjashme me histori minoritetesh genocidiale.
Prandaj, unë sot e shtroj këtë ceshtje në këtë asamble sepse askush më mirë se parlamentarët nuk mundet të kuptojë dramën e pazbardhur dhe zërin e heshtur të të drejtave njerzore.
