“Kapiteni largohet i fundit nga anija.” A ekziston ky ligj apo është vetëm mit?
Më 3 gusht 1991 një lëndë eksplozive shpërtheu në sallën e makinerive të kryqëzorit grek “Oceanos”.
Anija me qindra persona në bord kthehet para bregdetit afrikanojugor, anohet gjithnjë e më shumë dhe fillon ngadalë të mbytet. Në këtë moment, ekupazhi duhet të kujdesej për shpëtimin e njerëzve.
Por, pjesa më e madhe e anëtarëve të ekuipazhit largohen nga anija me varkat e shpëtimit, duke lënë nga pas 200 pasagjerë. Helikopterët vijnë në ndihmë. Një nga të parë, që tërhiqet nga helikopteri është kapiteni Yiannis Avaranas.
Dhjetëra burra, gra dhe fëmijë në bord luftojnë për jetën. Më vonë Avaranas pati thënë se:
“Nëse kam dhënë urdhërin e largimit nga anija, atëherë nuk ka rëndësi kur largohem unë. Urdhëri vlen për të gjithë. Nëse disa vetë duan të qëndrojnë atëherë le të qëndrojnë.”
Në këtë mënyrë Yiannis Avaranas ka shkelur një ligj të lashtë lundrimi, sipas të cilit kapiteni largohet në rast emergjent i fundit nga bordi.
A ekziston ky ligj apo është vetëm mit?
Uwe Jenisch thotë se nuk ekziston asnjë paragraf ku të shkruhet kjo shprehimisht. Profesor dhe specialist për lundrimet ndërkombëtare në Universitetin e Kielit, Uwe Jenisch shton se këtë rregull mund ta nxjerrësh si përfundim nga rregulla të tjera:
“Në çdo anije që del tym dhe ka vela, vetëm njëri ka komandën.” Ky është një rend hierarkik i shkruar në të gjitha anijet. Vetë kapiteni është përgjegjësi i vetëm, në krye të anijes. Ai ka të drejtën e dhënies së urdhërave. Ai duhet të drejtojë aksionin e evakuimit dhe sa kohë që anija ekziston, përgjegjës është ai.”
Përveç kësaj ekzistojnë ekuipazhe të mira, ku kapiteni e drejton anijen si babai një familje. Kjo është arritur historikisht.
Pra mund të flitet për të drejtë zakonore. Por për tu shkruar, nuk ekziston gjëkundi./DW
