Intervistë me biologun David P. Barash mbi ndikimin biologjik të poligamisë tek njeriu.
Një nga konstatimet në librin tuaj, është se poligamia dhe monogamia ekzistojnë në vazhdimësi. Ju citoni E. O. Uilson që thotë se njerëzit janë poligamë mesatarë. Si mund të matet shkalla e poligamisë brenda një specie?
Aktualisht ekzistojnë disa mënyra. Më kuptimplota është ajo kur ju vëzhgoni numri e partnerëve që mbahen në të njëjtën kohë nga një anëtar i një gjinie. Në rastin e poligaminë, që është haremi mashkullor, shihet numri i femrave në një harem mesatar. Ju gjithashtu mund të shikoni aspektin anatomik. Nëse vëzhgoni ato specie që janë shumë poligame, në të cilën shumë femra çiftëzohen me vetëm një mashkull, ne zbulojmë se ato janë në fakt seksualisht biformike, dhe ka një përputhje reale midis shkallës së poligamisë në kushtet e numrit të bashkëlojtarëve, dhe shkallës së bimorfizmin seksual.
Me fjalë të tjera, sa më i madh dallimi në madhësi ndërmjet mashkullit dhe femrës, aq më e madhe është shkalla e poligamisë?
Pikërisht. Dhe arsyeja për këtë është vërtetë mjaft e rëndësishme. Ajo ka të bëjë me shkallën e konkurrencës brenda gjinisë, që ka një variancë më të lartë në suksesin riprodhues, ku kemi të bëjmë me një numër të vogël individësh të cilët janë shumë të suksesshëm, dhe një numër relativisht të madh që janë të pasuksesshëm. Sa më e madhe shkalla e pabarazisë brenda një seksi të caktuar, aq më e madhe shkalla e konkurrencës, për të qenë të suksesshëm. Nuk është gjithmonë e vërtetë, por për shumicën e specieve thjesht duke qenë mjetet më të mëdha dhe më të forta në dispozicion, ju keni më shumë gjasa të jeni i suksesshëm, dhe se nga ana tjetër kjo përkthehet në një shkallë më të madhe të bimorfizmit seksual. Nuk është vetëm anatomike por edhe ajo sjellore.
Doja të ndalesha me këtë aspekt të sjelljes. Çfarë lidhje kanë normat e larta të vrasjeve në të gjithë botën me prirjen tonë njerëzore ndaj poligamisë?
Ajo që tregojnë është një histori për të ardhur keq, në atë që meshkujt anekënd botës, ashtu si edhe ndëthurrjet ndërkulturore universale, janë shumë larg seksit më të dhunshëm. Ne shohim një pabarazi dramatike, me meshkujt që janë veçanërisht të dhunshëm ndaj meshkujve të tjerë, dhe sërish kjo është tërësisht në përputhje me trashëgiminë tonë të mbajtjes së haremit.
Cili është përfitimi për një grua të sillet në mënyrë poligame?
Deri kohët e fundit, biologët si unë e dinin se meshkujt e pothuajse çdo specie kanë gjasa për të kërkuar partnere të shumta, por besohej se kjo nuk bëhej nga femrat. Dhe vetëm me ardhjen e teknologjisë së ADNsë ne jemi në gjendje për të pare tek pasardhësit e një femre dhe zbuluar se monogamia sociale dhe ajo seksuale nuk janë thjesht e njëjta gjë. Për këtë ka disa shpjegime. Njëra prej tyre është se mashkulli në fjalë mund të ketë një sasi sperme të pamjaftueshme apo ndoshta vetë sperma nuk është pamjaftueshme pjellore, dhe kështu në thelb femrat marrin masa për të siguruar pasjen e pasardhësve. Një tjetër që duket të paktën po aq e mundshme sa edhe pasja e partnerëve të shumta, është që një femër merr burime shtesë. Pastaj është edhe synimi për marrjen e gjeneve më të mira, në kuptimin e çiftëzimit me një mashkull i cili mund të jetë seksualisht më tërheqës, si rezultat i së cilës pasardhësi i mashkullit mund të jetë vetë seksualisht më tërheqës. Kjo përmenden në mesin biologët si hipoteza “e birit seksi”. /“Pacific Standard” – Ne shqip nga bota.al