Për çështjen e formularit absurd të shpërndarë në kopshtet e Vlorë, kanë folur edhe psikologet Gejsi Anamali dhe Denata Toçe.
Sipas tyre, ky pyetësor duhet të tërhiqet dhe duhet të mbajnë përgjegjësi ata që e kanë hedhur dhe lejuar atë. Sipas tyre pyetjet në formular japin indicie për aludime të tjera.
“Duhet të tërhiqet dhe mendoj që duhet të mbajnë përgjegjësi ata që e kanë hedhur këtë pyetësor. Shoh shumë pyetje ku nuk gjej një pikë referimi, apo një pikë lidhje mes një nëne dhe një fëmije parashkollor dhe këtij pyetësori, përveçse më jep indicie për aludime të tjera, për të menduar që ndoshta disa nga këto pyetjet mund të jenë pyetje që mund t’i bëhen një personi me probleme të shëndetit mendor. Përsëri pyetësori nis me emër mbiemër të fëmijës. Nuk duhej të plotësohej dhe nuk duhej t’u jepej prindërve”, tha Anamali.
“Këtu nuk diskutojmë për normalitet sesa diskutojmë për një pyetësor që është i pa mirë studiuar dhe i pa mirë mbështetur profesionalisht dhe i pastandardizuar sipas opinionit tim. Pyetjet që janë këtu janë pyetje me bazë që i takojnë mjekut psikiatër. Mendon nëse do ishe më mirë i vdekur edhe shqipja është e papërshtatshme, ose mund të dëmtosh veten me ndonjë lloj mënyre. Po ta shikosh si pyetësor është klinik dhe i bëhet individualisht personave që i drejtohen në mënyrë vullnetare klinikës”, tha Toçe.
Pyetësori në fjalë nuk duhej të plotësohej dhe nuk duhej t’u jepej prindërve. Ndërsa për të pyetur fëmijët, sipas eksperteve, duhet marrë më parë miratimi i prindërve.
“Duhej të firmosej një miratim informues në lidhje me pyetjet që u zhvillohen fëmijëve. Merret një miratim nga prindërit që nëse në një moment që fëmija duhet të shkojë tek psikologu, apo punonjësja sociale, apo ka një problematikë në institucion merret një miratim nëse këta persona mund t’i afrohen fëmijës. Në rastin konkret nëse fëmijët janë pyetur pa miratimin e prindërve nuk është e lejueshme”, tha psikologia Anamali.
“Së pari duhet marrë miratimi i prindërve. Më thatë që nuk ka miratim të shkruar dhe të informuar mirë prindi për çfarë bëhet fjalë. Këtu ka edhe pyetje të pakuptueshme dhe mund të keqkuptohen nga prindi dhe mund të japin një informacion që të jetë krejt i papërshtatshëm dhe mund ta vërë në një pozitë të parehatshme. Këto janë pyetje shumë delikate. Nuk e besoj se ndonjë nga prindërit do t’u thotë nëse ka pasur tentativa vetëvrasjeje. Nuk ka pra as privatësi. Duhet të jemi të kujdesshëm për prindërit dhe sidomos kur bëhet fjalë për fëmijët nëse ka pasur tentativa për t’u pyetur edhe ata pa prezencën dhe miratimin e prindërve. Është shkelje e të drejtave të tyre sipas Konventës së të Drejtave të Fëmijëve. Prandaj edhe pyetjet janë pyetje të standardizuara që quhen. Do duhet që të jenë të mirëstudiuara, të konsultuara me profesionistë, që përjashtojnë ato aspekte profesionale dhe etike që përshtaten me ruajtjen e mirëqenies së individit. Më vjen keq, por kjo nuk është mënyra e duhur”, tha Toçe./ Tv Klan
