Buxheti i Kosovës për vitin 2017, i cili kap shifrën e mbi dy miliardë eurove, është më i larti që nga paslufta në Kosovë.
Top-prioriteti i Qeverisë së Kosovës në përcaktimin e politikave buxhetore edhe për vitin 2017 sikurse viteve të kaluara, ka mbetur ndërtimi i autostradave dhe asfaltimi i rrugëve.
Prej 2 miliardë eurosh të planifikuara, 700 milionë euro janë parashikuar të shkojnë ne investime kapitale, që është rreth 50 për qind më shumë se që ka pasur në këtë vit.
Në infrastrukturë, do të vazhdon financimi i autostradës Prishtinë-Han i Elezit në nivele më të larta se fillimisht. Në buxhetin e vitit 2017 është planifikuar edhe fillimi i autostradës për Gjilan.
Po ashtu, është ndarë buxhet adekuat për rrugët rajonale për Mitrovicë, Pejë, për rrugën Komoran-Drenas-Skënderaj, për Podujevë dhe rrugë tjera të rëndësisë nacionale.
Ndërkohë, për ndërtimin e rrugëve të reja, janë ndarë 16 milionë euro me mbi 90 projekte që lidhin fshatrat dhe rajonet anembanë Kosovës.
Orientimi i mjeteve të buxhetit të Kosovës për vitin 2017, nuk është parë si mënyra më e mirë e mundshme, për ekspertë të çështjeve ekonomike dhe përfaqësues të bizneseve.
Ismail Kastrati, ekspert i çështjeve ekonomike thotë për Radion Evropa e Lirë se vlera prej dy miliardë eurosh është premtuese, sikur mjetet e buxhetit të orientoheshin në sektorë që nxisin zhvillim ekonomik.
“Unë mendoj se është pozitive që do të jetë një pjesë e mirë e buxhetit në investime, por investimet tona me vite të tëra po shkojnë në asfalt dhe më pak në sektorët më të rëndësishëm për zhvillimin ekonomik”, thekson ai.
Sipas njohësve të çështjeve ekonomike, buxhetit i është bërë fryrje artificiale.
Ata thonë se mbi 2 miliardë euro të buxhetit nuk janë para që vijnë vetëm nga të hyrat nga Doganat apo arkëtimi i TVSH-së apo tatimeve tjera, por një pjesë e buxhetit, e cila është kredi.
Bazuar në vlerësimet e Ministrisë së Financave në Qeverinë e Kosovës, rritja ekonomike për vitin 2017 pritet të arrijë në mbi 4.4 për qind.
Sidoqoftë, profesori i ekonomisë, Berim Ramosaj, në një prononcim për Radion Evropa e Lirë, thotë se ky buxheti i ndërtuar në këtë mënyrë, nuk reflekton qëndrueshmëri.
“Planifikimi i buxhetit që të kalojë mbi dy miliardë euro, është artificialisht i ndërtuar dhe nuk ka qëndrueshmëri, pasi që nuk ka ndryshime esenciale nga periudhat e kaluara. Qeveria ka planifikuara të hyra qoftë nga obligacionet e shitura, qoftë nga kreditë e marrë nga institucionet financiare ndërkombëtar siç është FMN, pra nuk është fjala për ndryshime esenciale dhe se ky buxhet nuk garanton qëndrueshmëri të zhvillimit”, vlerëson Ramosaj.
Përfaqësuesit, të cilët mbrojnë interesat e bizneseve në Kosovë, ndërkaq, thonë se për vite me radhë buxhetit të Kosovës i është bërë orientimi jo i duhur.
Investimet në projektet ku kryesisht kanë të bëjnë me ndërtimin e rrugëve në Kosovë, nga përfaqësues të biznesit vlerësohen si të nevojshme, por investimet më të nevojshme janë në ngritjen e ekonomisë së vendit përmes projekteve që zhvillojnë sektorin privat.
Kryetari i Aleancës Kosovare të Biznesit, Agim Shahini, thotë për Radion Evropa e Lirë se buxheti për vitin 2017 do të duhej të orientohej më shumë në zhvillimin e sektorit të prodhimtarisë.
“Parashikimet e Qeverisë për një buxhet prej 2 miliardë eurosh shpresojmë të mos të jenë barrë e presionit të bizneseve dhe qytetarëve për taksa, por të jenë përparësi që do t’i jepet luftës kundër informalitetit”, thekson Shahini.
Për, ekspertin e ekonomisë, Ismail Kastrati, Qeveria e Kosovës do të duhej t’i orientonte mjetet në sektorin e energjisë.
“Para së gjithash, mjetet do të duhej të orientoheshin në energjetikë . Po e shohim se kemi probleme të mëdha energjetike, kapitalet që i kemi janë vjetruar dhe po e ndotin ambientin. Kosova e re, e cila po zhargitet dhe nuk po i shihet fundi, andaj do të ishte mirë që Kosova të orientohet në investime në energjetikë, të krijojë një bazë të fuqishme energjetike, e cila do të siguronte tërheqjen e investitorëve nga jashtë”, thekson ai.
Kritik në orientimin e mjeteve të buxhetit të vitit 2017, në ditën kur është miratuar ky buxhet në Kuvendin e Kosovës, ishte shprehur edhe Grupi Parlamentar i Partisë Demokratike të Kosovës, si dhe partitë në opozitë.(REL)
