Ambasadori amerikan në Tiranë, Donald Lu, është shprehur se hyrja e njerëzve me të shkuar kriminale në politikën e vendit, ishte diçka e shëmtuar dhe gangrenizuese për progesin e një shteti. Pavarësisht se në të kaluarën mori përmasa të mëdha, krerët kryesorë të politikës kanë reaguar seriozisht, duke larguar në heshtje shumë emra të tillë.
Blendi Fevziu: Z. Ambasador, një nga problemet gjatë qëndrimit tuaj këta 3 vjet në Shqipëri, por edhe më përpara, ka qenë pjesmarrja në politikë apo pasja e një roli në politikën shqiptare të njerëzve me të kaluar kriminale. Mbaj mend që në 2015 ju mbajtët një fjalim, ku i kërkuat njerëzve të mos votonin për këta njerëz, Roshi, Bushi dhe të tjerë. Por nuk solli asgjë pasi ata i fituan zgjedhjet. Pyetja është, kur do të mbarojë kjo histori në Shqipëri?
Ambasadori Lu: Shqiptarët duhet të jenë krenarë. Unë jam i vetëdijshëm që ky problem vazhdon ende, por ju keni bërë kaq shumë përparim. Kur unë erdha këtu 3 vite më parë, mbeta i habitur nga niveli i kriminelëve në Parlament por edhe në Bashki. I kemi parë sërish këto problem, gjatë zgjedhjeve të fundit për Kryetarë Bashkie…
Blendi Fevziu: Ambasador, është e tmerrshme. Trafikantë prostitutash…
Ambasadori Lu: Padyshim.
Blendi Fevziu: Njerëz që kanë trafikuar qënie njerëzore…
Ambasadori Lu: Padyshim. Përdhunues në grup. Është e pabesueshme.
Blendi Fevziu: Vrasës që ulen në karriget e Parlamentit të Shqipërisë. Është e tmerrshme për të rinjtë që jetojnë në Shqipëri.
Ambasadori Lu: Po përse e bëjnë këtë gjë? E bëjnë sepse marrin imunitet. Ata besojnë se kjo u jep mbrojtje për veprimtarinë e tyre të paligjshme. Por ajo që kam parë është se kriminelët po fillojnë ta kuptojnë se kjo nuk ju jep imunitet. Shikoni Elvis Roshin, shikoni kriminelët e tjerë tani, Armando Prengën, kjo gjë nuk të mbron më.
Blendi Fevziu: Ata janë ende shumë aktivë në struktrat e partive…
Ambasador Lu: …kjo gjë nuk të mbron, por tërheq vëmendjen në krimet e tyre. Unë kam punuar në shumë vend nëpër botë, të cilat kanë pasur kriminelë në politikë. Ose kriminelën lejohen të mbrohen nga politika, ose politika tërheq vëmendjen ndaj sjelljes së tyre kriminale. Tashmë, me këtë ligj, ky është ligji i dekriminalizimit më i ashpër në Europë, mbase edhe në botë. Ai tërheq vëmendjen ndaj kriminelëve dhe kjo është diçka shumë e mirë. Por mendoj gjithashtu edhe se është e rëndësishme që Monika Kryemadhi, Luli Basha dhe Edi Rama, këta kryetarë të partive të tyre, të marrin përgjegjësinë për kriminelët që kanë futur në listat e tyre. Nuk mjafton t’i thuash Ambasadorit të SHBA apo Blendi Fevziut se “nuk e dija që ishin kriminelë”. Ata janë përgjegjës. Ata janë të vetmit njerëz që kanë fuqinë për të zgjedhur se kush përfshihet në listat e tyre dhe duhet të mbajnë përgjegjësi pë rata që fusin në lista.
Blendi Fevziu: Jam shumë kurioz Z. Ambasador, pas fjalimit tuaj publik kundër këtyre njerëzve në zgjedhjet vendore të 2015, a keni folur me Z. Rama? Çfarë ju ka thënë ai?
Ambasadori Lu: Po. Kam folur me Z. Rama, në atë kohë edhe me Z. Basha, dhe kryetarë të tjerë të partive të cilat kishin kriminelë në listat e tyre.
Blendi Fevziu: Çfarë ju tha Z. Rama për këta njerëz konkretë?
Ambasadori Lu: Do t’ju tregoj një secret. Ka pasur politikanë dhe parti që në fakt kanë hequr njerëz nga listat e tyre pa shumë zhurmë. Ju nuk shihni gjithçka që ndodh por në fakt ka pasur përparim edhe përpara zgjedhjeve. Njerëzit duhet ta dinë se ka pasur përparim të madh në heqjen e këtyre njerëzve por edhe në parandalimin e përfshirjes së tyre në listë. Kjo do të vazhdojë. Kjo është pjesë e kontributit të Amerikës ndaj politikës shqiptare, përpjekja e fortë për të parandaluar që këta kriminelë të shërbejnë në qeverinë tuaj. Nëse ata shërbejnë në qeverinë tuaj, ju jeni një aleat më i dobët i NATO-s për ne. Është në interesin vetjak të Amerikës që të mos ketë kriminelë në Kuvend dhe në bashki.
Blendi Fevziu: Z. Ambasador, një tjetër problem i madh gjatë këtyre viteve të qëndrimit tuaj këty është edhe problemi kanabisit dhe kultivimit të tij.
Ambasadori Lu: Pa dyshim.
Blendi Fevziu: Ka shumë komente sipas të cilave Ambasadori amerikan nuk foli asnjëherë apo nuk bëri asnjë deklaratë kundër kanabisit apo kultivimit të kanabisit në vendin tonë. Por edhe gjatë muajve apo viteve të fundit, keni folur për trafikun e kanabisit por asnjëherë për mbjelljen e tij. A ka qenë kjo një pikë e dobët e juaja?
Ambasadori Lu: Më lejoni të kthehem pak prapa pyetjes tuaj. Do t’i përgjigjem edhe asaj, por më lejoni të them diçka më parë. Opozita bëri diçka shumë efikasë në këtë rast. Opozita e ngriti këtë çështje me zë të lartë dhe të qartë për muaj të tërë, dhe opozita e solli çështjen e mbjelljes së hashashir dhe trafikimit të paligjshëm në qendër të axhendës kombëtare. Ky është një sukses i opozitës, madje kam dëgjuar edhe njerëz nga Partia Socialiste ta pranojnë që kjo është e vërtetë. Së dyti, Ambasada e SHBA, Delegacioni i BE, shumë, shumë vende anëtare të BE, kanë vijuar në publik dhe privatisht të shtyjnë qeverinë për të marrë masa dhe në fakt kemi parë veprime. Ndryshimi midis kultivimit nga 2016-a në 2017-ën është 99% përmirësim. Dhe kjo nuk është vërtetuar nga unë, as nga Edi Rama, por nga Guardia di Finanza që fluturon aeroplanët mbi vendin tuaj. Përparimi i bërë është shumë mbresëlënës, por ajo që unë them sot është se ky përparim do të humbasë nëse njerëzit që janë përgjegjës për kultivimin e kanabisit, peshqit e mëdhenj, nuk futen në burg. Dhe nëse ata nuk futen në burg, kultivimi i kanabisit do të vazhdojë, por edhe do të ketë rritje në trafikun e heroinës dhe kokainës. Ngarkesa prej 613 kg, sasia më e madhe e kokainës që është kapur ndonjëherë në këtë vend, është prova se kjo po kthehet në një rrugë për trafikun e paligjshëm të kokainës dhe heroinës. Kjo do të jetë shkatërruese për shoqërinë shqiptare…
Blendi Fevziu: Një fatkeqësi për gjithçka …
Ambasadori Lu: Absolutisht.