Mert Sayim shpesh qarkullon nëpër aeroportet në NRW, kryesisht në Dyseldorf. Vetëm nga aeroporti i Dyseldorfit gjatë vitit 2024 janë dëbuar nga Gjermania përmes linjave ajrore mbi 2800 vetë. Ata që dëbohen janë personat, të cilëve u është refuzuar kërkesa për azil ose që për arsye të tjera nuk kanë perspektivë të qendrojnë në Gjermani.
Më 2024 janë kthyer gjithsej mbi 20.000 vetë
Sayim punon në Shërbimin e Kishës Evangjeliste si referent për refugjatët, migrantët dhe integrimin e tyre. Puna e tij është që të vëzhgojë në vend realizimin e dëbimeve dhe të dokumentojnë mënyrën se si trajtohen të prekurit ose nëse ka ndonjë sheklje gjatë procedurës. Ai nuk e di saktë numrin e kthimeve. Nga 13.000 kthime që ka pasur më 2022 çdo vit numri ka qenë në rritje dhe më 2024 janë kthyer mbi 20.000.
Nga Gjermania për në Shqipëri më 2024 janë kthyer mbi 1.000 azilkërkues, në Maqedoninë e Veriut gati 1.400 vetë, ndërsa në Gjeorgji mbi 1.800 persona.
Në vitin 2025 kurba është në rritje. Sipas Ministrisë së Brendshme në gjysmën e parë të këtij viti janë dëbuar 12.000 vetë. Sayim do të ketë edhe shumë punë, për të dokumentuar nëse njerëzit i kthejnë sipas ligjeve apo kundër vullnetit të tyre. Përshtypjet ndonjëherë edhe të dhimbshme, që krijon ai nga situata të ndryshme, dokumentohen rregullisht dhe publikohen.
Dëbim ende pa u operuar
Duke prezantuar raportin aktual vjetor për konstatimet gjatë dëbimeve Sayim përshkruan një shembull: “U vëzhgua dëbimi ndër të tjerë edhe i një fëmije, që sapo kishte pasur një ndërhyrje kirurgjikale në zemër. E kthimi u realizua edhe pa përfunduar ekzaminimi pas operacionit që ishte përcaktuar nga mjeku.” Në raste të tilla, tërheq vëmendjen Sayim do të lipsej më shumë sensibilitet dhe fleksibilitet. Kjo strukturë kishtare jep edhe rekomandime, që në rast të personave të sëmurë, duhet paraprakisht të verifikohet situata në vendin e kthimit, nëse është i përshtatshëm kujdesi shëndetsor për indivin me sëmundje të caktuar. Nëse nuk ekzistojnë mundësitë e trajtimit të duhur mjekësor në atdhe, kthimet duhen pezulluar. Jo gjithmonë bëhen verifikime të tilla. Këto organizata bëjnë thirrje për më shumë transparencë dhe akses për monitorimin e procedurave të kthimit.
Sayim thekson, se kjo duhet të rregullohet në nivel landesh dhe federate. I gjithë procesi i dëbimeve duhet të monitorohet: “Konkretisht kemi parasysh që nga momenti i marrjes së personave nga vendbanimi e deri në aeroport.” Vëzhgimi i procedurës është parashikuar që në 2008 në një direktivë të BE-së, thotë Sayim.
Ministri i Brendshëm Dobrindt po ndjek një kurs gjithnjë e më të ashpër
Por Gjermania e ka shpërfillur këtë direktivë e bashkë me vende të tjera po punohet për ashpërsim të mëtejshëm të rregullave. Ministri kristiansocial Alexander Dobrindt gjatë një takimi në korrik me homologët e tij nga Austria, Danimarka, Franca, Çekia dhe Polonia u dakordësuan për harmonizimin e rregulloreve. “Kthimet me efikasitet janë një kusht i domosdoshëm për të krijuar besim tek një politikë e ekuilibruar europiane përmigracionin”, theksohet në deklaratën e përbashkët. DW
