Mbërritja e ekipeve të specializuara të emergjencave civile nga vendet fqinje shënoi një kthesë të jashtëzakonshme në operacionin e kërkim-shpëtimit pas tërmetit tragjik të 26 nëntorit. Situata e krijuar tregoi qartë se Emergjencat Civile nuk ishin gati për të përballuar fatkeqësitë natyrore jo vetëm në aspektin shpëtimit të njerëzve por edhe nga organizimi institucional për menaxhimin e ndihmave, personave të pastrehë dhe panikut.
Vetë qeveria shqiptare pranoi këtë fakt në qershor të këtij viti kur hartoi projektligjin për Mbrojtjen Civile. Në relacionin shoqërues, thuhet se Shqipëria renditet në vendin e parë në Europë, si më e ekspozuara ndaj fatkeqësive natyrore, si pasojë e pamjaftueshmërisë së kapaciteteve përballuese.
Ligji i ri njeh funksionimin e Agjencisë Kombëtare të Mbrojtjes civile, një strukture e re. Ligji i ri gjithashtu e detyron qeverinë që të miratojë planin kombëtar për emergjencat civile dhe të nxjerrë së paku edhe tre VKM që të rregullojnë procesin. Por Agjencia Kombëtare e Mbrojtjes Civile u vu në funksion me anë të një VKM-je vetëm mbrëmjen e së mërkurës. E gjithë kjo si pasojë e vonesave për plotësimin e kuadrit ligjor me VKM.
Situata duket e anashkaluar jo vetëm në aspektin ligjor por edhe në atë financiar pasi qeveria nuk ka investuar në asnjë moment në këtë fushë. Buxheti për Emergjencat Civile sipas Ministrisë së Financave që prej vitit 2010 ka ardhur ndjeshëm në rënie. Pas tërmetit të 21 Shtatorit, rishikimi i buxhetit i reduktoi fondet, duke e bazuar aftësinë për të përballuar katastrofat, vetëm tek ndihmat e huaja.
Fondi prej 643 milionë lekësh shkon në pjesën më të madhe për pagesën e faturave të energjisë dhe telefonisë ndërkohë mungojnë pajisjet e specializuara megjithëse trajnimet nuk kanë munguar.
Agjencia Kombëtare e Mbrojtjes Civile duhet të ishte institucioni i parë përgjegjës për menaxhimin e situatës por mungesa e saj dhe një drejtori Emergjencash Civile pa kapacitete e krijuan një situatë krejt të paqartë. Vullnetarët nuk dinin ku të dorëzonin ndihmat dhe qindra persona që kanë dhuruar strehë dhe nuk dinë si të lidhen me nevojtarët. Objektet e shpallura të pabanueshme pas tërmetit të 21 Shtatorit kishin ende qytetarë brenda të cilët fatkeqësisht u zunë poshtë rrënojave që la tërmeti i fundit 6.4 Riheter.
E gjithë kjo situatë aspak serioze në menaxhim ka dhe keq menaxhim të fondeve. Sipas “Open Spending Albania”, 1.11 milionë dollarë janë shpenzuar gjatë këtij viti për Institutin e Përgatitjes së Qenve, ndërkohë që këto njësi mungonin në terren. Ashtu siç mungonin pajisjet e zjarrfikësve, mjetet e ushtrisë apo makineritë e bashkive. /Opinion.al