Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result
KONTAKT
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë
Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Viruset e lashta kërcënojnë njerëzimin? Çfarë zbuloi eksperimenti i frikshëm i OBSH-së për “linë e mamuthit”

2025/04/18 at 6:25 PM
në Bota, Te Fundit
Kohë leximi: 4 min
A A
Viruset e lashta kërcënojnë njerëzimin? Çfarë zbuloi eksperimenti i frikshëm i OBSH-së për “linë e mamuthit”

Ndërsa shkenca përparon, sfidat dhe kërcënimet bëhen më komplekse dhe më të ndërlikuara, me ekspertë që hartojnë plane për të gjithë skenarët e mundshëm dhe të pamundur për të mbrojtur njerëzimin.


Në një seminar të tillë trajnimi, të organizuar nga OBSH, ekspertë ndërkombëtarë nga 15 vende u ftuan për të trajtuar një virus imagjinar të quajtur “Lia e mamuthit”.

Ekipi kishte për detyrë të frenonte përhapjen e një patogjeni që kishte dalë nga kufoma e ngrirë e një kafshe, duke infektuar shkencëtarët dhe një ekip filmi që e kishin zbuluar, përpara se të përhapej në mbarë botën.

Ndërsa skenari dhe virusi ishin tërësisht imagjinar, shkencëtarët paralajmërojnë se kërcënimi i “viruseve zombie” që lindin nga shkrirja e permafrostit për shkak të ndryshimeve klimatike është shumë real.

Ekspertët kanë zbuluar se këto të ashtuquajtura “mikrobe Methuselah” mund të qëndrojnë të ‘fjetur’ në tokë dhe në trupat e kafshëve të ngrira, si mamuthët, për dhjetëra mijëra vjet.

Nëse një sëmundje e tillë do të dilte nga akulli, trupat tanë nuk do të kishin asnjë mbrojtje natyrale për të luftuar një infeksion, si kur u shfaq për herë të parë virusi Covid.

Ushtrimi vjen vetëm disa ditë pasi një ekip ndërkombëtar shkencëtarësh paralajmëroi se ngrohja globale po rrit mundësitë që këta mikroorganizma të ngrirë të bëjnë hapin drejt kafshëve të gjalla dhe njerëzve.

“Shkrirja e permafrostit për shkak të ndryshimeve klimatike ka ngritur shqetësime rreth çlirimit të mundshëm të patogjenëve të panjohur më parë për mjekësinë moderne”, kanë deklaruar studiuesit.

Në ushtrimin Polaris, lija e mamuthit ishte një patogjen vdekjeprurës i lidhur ngushtë me linë tashmë të zhdukur dhe linë e majmunit që po përhapet sot, i quajtur edhe mpox, me një shkallë vdekshmërie midis dy viruseve.

Vlerësohet se lija ka vrarë rreth një në tre persona që ka infektuar, duke zhdukur rreth gjysmë miliardë njerëz në shekullin përpara se të çrrënjoset në 1980.

Mpox ka një shkallë shumë më të ulët të vdekshmërisë, por është ende vdekjeprurëse. Një lloj i ri, i përhapur kryesisht në Afrikë, është veçanërisht i rrezikshëm për fëmijët, duke vrarë deri në një në 10 prej të infektuarve.

Skenari

Skenari i lisë së mamuthit u krijua për të qenë i kontrollueshëm me kusht që vendet të punojnë së bashku për të kufizuar përhapjen.

Ndër vendet pjesëmarrëse ishin përfaqësues nga Danimarka, Somalia, Katari, Gjermania, Arabia Saudite dhe Ukraina.

Secilit vend iu dha qëllimisht vetëm një pjesë e enigmës, me epidemitë përkatëse të lisë së mamuthit që ndryshonin pak për të parë se sa mirë ndanin informacionin.

Për shembull, një grupi iu tha se një nga studiuesit e infektuar të Arktikut ishte në një anije lundrimi, gjë që u dha atyre një mjedis karantine që mund të përdornin për të parë se sa shpejt mund të përhapej virusi.

Vendeve të tjera iu dhanë skenarë të tillë si një shpërthim në një tubim të madh ose në një familje të vetme.

Ndërsa zgjati dy ditë, stërvitja ishte krijuar për të imituar tre javë të një shpërthimi hipotetik.

Në ditën e dytë, pjesëmarrësit u informuan se përparimi në kontrollin e virusit po pengohej nga politika dhe strategjitë divergjente midis shteteve.

Më pas, ata duhej të përshtateshin me disa vende që hynin në bllokim ndërkombëtar, duke ndaluar të gjitha mbërritjet, ndërsa të tjerët i mbanin kufijtë të hapur, por u mbështetën në masa si gjurmimi i kontaktit.

Në fund, ekipi arriti të vinte nën kontroll epideminë e lisë.

Megjithatë, OBSH-ja ka pranuar se një shpërthim në jetën reale ka të ngjarë të jetë shumë më kompleks për sa i përket bashkëpunimit ndërkombëtar.

Për shembull, vende të tilla si SHBA dhe Argjentina njoftuan tërheqjen e tyre nga Organizata Botërore e Shëndetësisë në fillim të këtij viti.

Ndërkohë, kërcënimi i patogjenëve të ngrirë që infektojnë njerëzit po rritet. Ndërsa akulli tërhiqet, ekipe shkencëtarësh ‘gjuajnë’ për kafshë të ngrira të zhdukura, ashtu si gjuetarët e fildishit që kërkojnë të bëjnë pasuri me tufa kafshës ‘gjigande’.

Për më shumë se një dekadë, shkencëtarët kanë ditur se bakteret dhe viruset e ngrira në Arktik mund të kenë ende potencialin për të infektuar organizmat e gjallë.

Në vitin 2014, shkencëtarët izoluan viruse nga permafrost siberian dhe treguan se ato ende mund të infektojnë qelizat e gjalla, edhe pse ato ishin ngrirë për mijëra vjet.

Në mënyrë të ngjashme, në vitin 2023, shkencëtarët ringjallën me sukses një virus ameba që ishte ngrirë për 48,500 vjet.

Ndërsa studiuesit vlerësojnë se vetëm një në 100 patogjenë të lashtë mund të prishin ekosistemin, vëllimi i madh që ikën nga akulli e bën një incident të rrezikshëm më të mundshëm.

Dhe tashmë ka pasur disa incidente që tregojnë rreziqet e mundshme.

Në vitin 2016, sporet e antraksit shpëtuan nga një trup i pajetë i kafshëve që ishte ngrirë në permafrost siberian për 75 vjet, duke lënë dhjetëra të shtruar në spital dhe një fëmijë të vdekur.



Ju sugjerojmë

“Bashkë për paqen”/Spiropali nga Ankaraja:Ftova Presidentin turk të vijë në Shqipëri
Aktualitet

“Bashkë për paqen”/Spiropali nga Ankaraja:Ftova Presidentin turk të vijë në Shqipëri

17 Korrik, 2025 12:11 pm
Sherr në Sarandë, 26-vjeçari plagos me thikë ish-kunatin
Aktualitet

Sherr në Sarandë, 26-vjeçari plagos me thikë ish-kunatin

17 Korrik, 2025 11:50 am
Berisha me zyrtarin e PPE: Shqipëria, nën narko-regjim shndërroi zgjedhjet në farsë
Aktualitet

Berisha me zyrtarin e PPE: Shqipëria, nën narko-regjim shndërroi zgjedhjet në farsë

17 Korrik, 2025 11:38 am
Kalendari i kampionateve 2025-2026, shorti hidhet të premten
Sport

Kalendari i kampionateve 2025-2026, shorti hidhet të premten

17 Korrik, 2025 11:34 am
Video/Lirohen hapësirat te stadiumi “Arena Kombëtare”, në procedim disa shtetas…
Aktualitet

Video/Lirohen hapësirat te stadiumi “Arena Kombëtare”, në procedim disa shtetas…

17 Korrik, 2025 11:24 am
“Plazhi i lirë”/Zunë hapësirat publike kundra ligjit në Golem, procedim 4 shtetasve
Aktualitet

“Plazhi i lirë”/Zunë hapësirat publike kundra ligjit në Golem, procedim 4 shtetasve

17 Korrik, 2025 11:10 am
Rama i akordon Presidentit të Emirateve të Bashkuara “Yllin e Mirënjohjes Publike”
Aktualitet

Rama i akordon Presidentit të Emirateve të Bashkuara “Yllin e Mirënjohjes Publike”

17 Korrik, 2025 11:08 am
Rama me Presidentin e Emirateve të Bashkuara: Erdhët si një anëtar i familjes, që…
Aktualitet

Rama me Presidentin e Emirateve të Bashkuara: Erdhët si një anëtar i familjes, që…

17 Korrik, 2025 10:57 am
Video intime dhe shantazh/Arrestohet 35-vjeçarja, u mori 10 mln euro murgjve budistë
Bota

Video intime dhe shantazh/Arrestohet 35-vjeçarja, u mori 10 mln euro murgjve budistë

17 Korrik, 2025 10:54 am
Gjirokastër/ Vetëvrasja e të miturit, reagon Prokuroria: Nuk ka indicie për bullizëm nga bashkëmoshatarët
Aktualitet

15-vjeçari polak bie nga ballkoni i katit të katërt të një shtëpie pushimi në Durrës

17 Korrik, 2025 10:41 am
Para
Ramadani, bronz Europian/ Peshëngritësi kuqezi doli i treti në peshën deri 81 kg

Ramadani, bronz Europian/ Peshëngritësi kuqezi doli i treti në peshën deri 81 kg

Fushata elektorale, Fevziu: Arrestimi i Veliajt i dha një “shok” të majtës

Fushata elektorale, Fevziu: Arrestimi i Veliajt i dha një "shok" të majtës

VIDEO/ Berisha flet për tavanin e taksave, tregtari shikon tavanin e biznesit: Ça tavani?

VIDEO/ Berisha flet për tavanin e taksave, tregtari shikon tavanin e biznesit: Ça tavani?
















TE FUNDIT

“Bashkë për paqen”/Spiropali nga Ankaraja:Ftova Presidentin turk të vijë në Shqipëri

“Bashkë për paqen”/Spiropali nga Ankaraja:Ftova Presidentin turk të vijë në Shqipëri
17 Korrik, 2025

Kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Elisa Spiropali, mbajti një konferencë të përbashkët sot me homologun e saj turk Numan Kurtulmuş,...

Lexo më shumë

Sherr në Sarandë, 26-vjeçari plagos me thikë ish-kunatin

Sherr në Sarandë, 26-vjeçari plagos me thikë ish-kunatin
17 Korrik, 2025

Policia e Sarandës ka vënë në pranga një 26-vjeçar, pasi gjatë një konflikti me ish-kunatin e tij, e ka plagosur...

Lexo më shumë

Berisha me zyrtarin e PPE: Shqipëria, nën narko-regjim shndërroi zgjedhjet në farsë

Berisha me zyrtarin e PPE: Shqipëria, nën narko-regjim shndërroi zgjedhjet në farsë
17 Korrik, 2025

Kreu i Partisë Demokratike Sali Berisha priti në një takim sot Patrick Voller, drejtorin për Marrëdhëniet me Jashtë të Partisë...

Lexo më shumë

Kalendari i kampionateve 2025-2026, shorti hidhet të premten

Kalendari i kampionateve 2025-2026, shorti hidhet të premten
17 Korrik, 2025

Federata e Futbollit do të organizojë nesër hedhjen e shortit për kalendarin e edicionit të ri të “Abissnet Superiore 2025–2026”...

Lexo më shumë
Opinion.al

Kategoritë

Kryesore

Aktualitet

Unë Shkruaj

Komente

Bota 

Sport 

Instabiz

Opinion Web Tv

Lifestyle

Galeri

Rreth Nesh

ON AIR: E hene – E marte – E merkure – 22:15 E ejnte – 21:00

OPINION nga Blendi Fevziu. Emisioni politik me i ndjekur dhe me i preferuar ne ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen ne kater takime cdo jave – e hene, e marte, e merkure dhe takimi tradicional i te ejntes mbrema.
Cdo jave ne studion e Tv Klan, komente, analiza, debate, komente, intervista, personazhe, deshmi dhe fakte konkrete. Ngjarjet me te fundit dhe me te rendesishme ne jeten politike dhe sociale te vendit, me debatet, opinionet dhe analizat e te ftuarve ne studio.
Salloni i politikes dhe aktualitetit hap dyert 4 mbremje ne jave, per te degjuar opinionet e politikaneve dhe analisteve. Padron i shtepise, gazetari dhe analisti Blendi Fevziu.

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com