Nga Blendi Fevziu –
Fidel Kastro, diktatori kuban që dominoi ishullin e Karaibeve që nga viti 1959 deri më 2008 nuk jeton më. Një ndër personazhet më të njohur të botës, një figurë kontraverse dhe padyshim, një shembull tipik se si një regjim totalitar mund të shkatërrojë vendin e tij dhe jetën e disa brezave, Fidel Kastro vijon të dominojë ende jetën politike të Kubës. Në fillim në 2006 dhe përfundimisht në 2008 ai ja la pushtetin vëllait të tij më të vogël, Raul, si pasojë e problemeve shëndetësore dhe pamundësisë për të drejtuar vetë. Raul ruajti dhe duket se do të ruajë kursin politik të Kastros së madh edhe pse vendi është në një moment katastrofe ekonomike dhe të të drejtave të njeriut.
Vdekja e Kastros përtej kuriozitetit nuk trazoi asgjë në politikën botërore. Ai jetoi aq kohë sa të shohë rrënimin e sistemit që ndërtoi vetë dhe që endërroi se do të ndryshonte jetën e kubanëve. Ai erdhi në pushtet në një periudhë të trazuar, duke rrëzuar një prej regjimeve më të korruptuara të Amerikës qëndrore, atë të Batistës. Ai mori një Kubë që dominohej nga polarizimi mes të pasurve dhe të varfërve dhe që kontrollohej më së shumti nga mafia Nju Jorkeze dhe kazinotë e saj. Por ai mori një vend që kishte ekonominë e dytë më të pasur të Amerikës qëndrore dhe jugore; një vend të mbushur me turistë dhe që pavarësisht varfërisë, qytetarët lëviznin të lirë. Në momentin e vdekjes së tij, Kuba është jo vetëm vendi më i varfër i Amerikës, por edhe një ndër më të varfërit në botë. Polarizimi i dikurshëm duket sikur nuk ekziston më, por nga premtimi që të gjithë të pasuroheshin, vendi është kthyer në një kazermë vetëm të varfërisht dhe një popullsie të uritur. Në vend të vendit të lirë dhe të drejtë të premtuar, ai ndërtoi një burg gjigand, sic e ka quajtur Kubën e tij, Juanita, e motra që u arratis herët në Meksikë e më pas në SHBA, ose vajza, Alina Fernandez që po ashtu u arratis nga regjimi i të atit duke përdorur pasaportën e një turisteje spanjolle më 1993. E bija ka shkruajtur një libër në të cilin shpjegon fare mirë represionin dhe jetën nën një nga diktaturat më të cuditshme të globit. Po kështu e braktisi gruaja e dytë që u largua për në Spanjë dhe vajza tjetër që sot jeton në Miami. E braktisi edhe vëllai i madh, i cili në shenjë proteste ndaj marrjes së tokave pronarëve refuzoi të pranonte shërbimet e regjimit dhe jetoi gjithnjë i vecuar dhë në oponëncë të heshtur me vëllain diktator.
Vetëm 80 milje nga bregu i SHBA, Kuba konsiderohej një kohë kërcënim për të, ndërsa sot është vendi i harruar prej nga emigrantët largohen me gjithë llojet e mjeteve të lundrimit. Disa milion kubanezë kundërshtarë të regjimit jetojnë në Miami dhe vdekja e Kastros apo rrrënimi ekonomik i vendit ngjall një shpresë për ata vetë.
Historia e Fidel Kastros është historia e trishtë e endërrës komuniste të barazisë. Ajo është njëkohësisht mësimi më i mirë i totalitarizmit. Kur në Janar 1959 Ambasadori Amerikan në Havanë pyeti Kastron se kur do të zhvilloheshin zgjedhje të lira, ai deklaroi: kur populli të jetë rimëkëmbur ekonomikisht, kur Kuba të fuqizohet, kur të ndërtohen hidrocentrale dhe fabrika. 57 vjet më pas, populli i tij është thuajse në uri. Ushqimet nuk mjaftojnë për asgjë, mishi është zhdukur, resortet e dikurshme turistike janë tejet të amortizuar, ndërsa ajo ekonomi e rëndë që është ngritur në këmbë nuk vlen thuajse për asgjë. Kuba vijon të funksionojë falë veprimtarive tradicionale, kultivimit të duhanit dhe sheqerit. Po ashtu sic ishte një gjysëm shekulli më parë. Qytetarët e saj vijojnë të jenë të izoluar edhe pse, hapja nuk duket më e largët.
Fidel Kastro vdiq dje, duke parë më sytë e ti rrënimin e një sistemi që ai besoi se po e ngrinte për qytetarët; të një sistemi barazie, që rezultoi një sistem urie, harrimi dhe izolimi. Ai iku duke marrë me vete me mijëra viktima që regjimi i tij ka regjistruar ndër vite. Me mijëra disidentë që ende dergjen burgjeve sepse kundërshtuan marrinë e tij; me miliona emigrantë dhe imazhin e një vendi, të cilin për nga rrënimi nuk mund ta krahasosh me askënd në botë.
Blendi Fevziu