Presidenti amerikan Donald Trump tha të premten se do të takohet me presidentin rus Vladimir Putin më 15 gusht në Alaskë për të diskutuar për përfundimin e luftës në Ukrainë – një zhvillim që ai e quajti si një hap të mundshëm të madh pas javësh zhgënjimi për mungesën e përparimit drejt ndalimit të luftimeve.
Duke folur para gazetarëve në Shtëpinë e Bardhë, pasi shpalli një marrëveshje kornizë për t’i dhënë fund dekadave të konfliktit mes Armenisë dhe Azerbajxhanit, Trump refuzoi të tregonte saktësisht vendin dhe orën e takimit me Putinin, por premtoi se do ta bënte publike së shpejti.
Më vonë, në rrjetet sociale, ai tha se “takimi shumë i pritur” do të mbahet më 15 gusht në Alaskë, ndërsa detajet e tjera do të publikohen më vonë.
Këshilltari për politikë të jashtme i presidentit rus, Yury Ushakov, e konfirmoi takimin.
“Rusia dhe Shtetet e Bashkuara janë fqinj të afërt, që ndajnë kufi”, tha Ushakov, sipas agjencisë TASS.
“Duket mjaft logjike që delegacioni ynë të fluturojë thjesht mbi Ngushticën e Beringut dhe që një samit kaq i rëndësishëm dhe i shumëpritur mes liderëve të dy vendeve të mbahet në Alaskë”.
Putini rrezikon të arrestohet kur udhëton jashtë vendit, në bazë të një urdhër-arresti të lëshuar nga Gjykata Penale Ndërkombëtare (GJPN) për krime lufte të kryera nga Rusia në Ukrainë. Megjithatë, vetëm vendet anëtare të GJPN-së janë të detyruara ta ndalojnë atë, ndërsa Shtetet e Bashkuara nuk janë anëtare.
Trump sugjeroi gjithashtu se ky takim mund të mbahet para çdo takimi trepalësh ku do të përfshihej edhe presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky.
“Do të kemi një takim me Rusinë, do ta fillojmë me Rusinë. Dhe do të njoftojmë vendin. Mendoj se vendi do të jetë shumë popullor”, tha ai.
Nëse realizohet, takimi do të ishte samiti i parë SHBA–Rusi që nga viti 2021, kur ish-presidenti Joe Biden u takua me Putinin në Gjenevë. Ai mund të shënojë një hap të madh në përpjekjet e Trumpit për t’i dhënë fund luftës, megjithëse nuk ka garanci se do të ndalë luftime, pasi Moska dhe Kievi mbeten ende larg në kushtet e tyre për paqe.
Trump tha gjithashtu se një marrëveshje “ka gjasa të nënkuptojë shkëmbim territoresh” mes Ukrainës dhe Rusisë, por nuk dha më shumë hollësi.
“Do të ketë shkëmbime territoresh, në të mirë të të dyja palëve”.
Rusia pushtoi Krimenë dhe pjesë të lindjes së Ukrainës në vitin 2014 dhe tani kontrollon rreth një të pestën e vendit, përfshirë pothuajse të gjithë rajonin e Luhanskut dhe pjesë të mëdha të Donjeckut, Zaporizhjës dhe Hersonit – të cilat Moska pretendon padrejtësisht se i përkasin Rusisë.
Përveç neutralitetit të Ukrainës dhe kufizimeve të rrepta për madhësinë e ushtrisë së saj, një nga kushtet e deklaruara të Moskës për një marrëveshje paqeje është tërheqja e Ukrainës dhe njohja ndërkombëtare e këtyre rajoneve si ruse – diçka që Kievi e quan të papranueshme.
Putini dhe zyrtarë të tjerë rusë kanë thënë vazhdimisht se Moska synon t’i marrë këto katër rajone tokësore me forcë, nëse nuk mund ta bëjë këtë përmes negociatave, dhe nuk ka shenja publike të ndonjë ndryshimi të këtij pozicioni – edhe pse analistët ushtarakë thonë se forcat ruse do ta kishin shumë të vështirë ta arrinin këtë objektiv në një të ardhme të afërt./REL
