Nga Elena Lika
Industria e modës në Shqipëri nuk ka qenë nga më të zhvilluarat, por nuk ka qenë as inekzistente. Shfaqjet e para të modës dhe modelet e para kanë spikatur rreth viteve ’90, atëherë kur supermodele të njohura ndërkombëtarisht si Naomi Campbell, Linda Evangelista, Cindy Craëford apo Kate Moss ishin në kulmet e karrierës së tyre dhe frymëzonin vajzat në mbarë botën.
Ishte eventi i mirënjohur Miss Albania, një event i përvitshëm, që lançonte vajzat e reja ende adoleshente me ëndrrën për t’u bërë pjesë e ekraneve televizive. Emrat si Enada At’Nikolla apo Valbona Çoba spikatën më së tepërmi ato vite për karakterin e tyre të veçantë apo për bukurinë. Dikur përzgjedhësit kanë qenë tepër striktë, e ishte e rëndësishme që këto vajza që dëshironin të bëheshin modele të plotësonin kriteret dhe të kishin të njëjtat parametra si koleget e tyre në botë. Mundësitë kanë qenë të pakta për të ecur në këtë fushë, prandaj moda atëherë më shumë se kurrë shihej si një trampolinë për t’u bërë pjesë e industrive të tjera të krijimtarisë si kinematografia, muzika etj, që mundësonin edhe më shumë të ardhura.
Sot në Shqipëri prej vitesh qarkullojnë revistat e modës që u japin mundësinë modeleve të reja të promovohen e të fillojnë të ndërtojnë një karrierë në këtë fushë, brenda apo jasht vendit. Aktivitetet e modës ndër vite janë reduktuar, por cilësia e tyre është rritur.
Sot një modele në Shqipëri ka si pikësynim të jetë pjesë e shfaqjeve të modës së Geraldina Sposa, stilistëve si Enada At’Nikolla apo Bora Kokëdhima, të jenë pjesë e editorialeve të modës apo koperinave të revistave, ose të bëhen imazhe të kompanive të ndryshme nëpërmjet reklamave. Puna e modeles paguhet shumë më mirë; para pak vitesh nje modele paguhej 5000 lekë të reja, ndërsa sot variojnë nga 10’000 lekë deri në 250 euro ose më shumë.
Si çdo industri tjetër, edhe ajo e modës po shkon drejt komercialitetit. Mund të bëhesh modele edhe nëse nuk plotëson të gjitha kriteret, mjafton që modelja që të jetë një personazh që shet. Kjo kategori që në botë përfaqësohet nga modele si Kendall Jenner, Gigi Hadid, Lily Rose Depp apo Cara Delvingne, është një dukuri që sa vjen e po zmadhohet në botë, e padyshim ka prekur edhe Shqipërinë.
