Për më shumë se tre vjet, shumica e qytetarëve në Rusi e kanë parë luftën – e nisur nga pushtimi në shkallë të gjerë i Ukrainës nga Kremlini – si një realitet të largët.
Tani, pas një sulmi të guximshëm nga Ukraina, i cili përfshiu dërgimin e dhjetëra dronëve tinëz në territorin rus, dhe përdorimin e tyre më 1 qershor për të shkatërruar dhjetëra aeroplanë bombardues me rreze të gjatë veprimi, disa thonë se lufta ka ardhur në pragun e shtëpisë së tyre.
Në rajonet Irkutsk, Murmansk, Riazan dhe Ivanovo, dronët goditën bazat ajrore, duke tronditur autoritetet dhe qytetarët rusë.
“Ishte një ferr i zjarrtë”, thanë banorët e rajonit Irkutsk për Radion Evropa e Lirë (REL).
Në Siberi, rreth 4.000 kilometra larg vijës së frontit, banorët u dukën të tronditur.
“Tani lufta ka mbërritur edhe te ne”, thanë disa për Siberia Realities të REL-it.
Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës (SBU) deklaroi se dhjetëra aeroplanë bombardues me rreze të gjatë veprimi u sulmuan në të gjithë Rusinë, me dronë që ishin futur tinëz përmes kamionëve, dhe ishin lëshuar nga pika të afërta.
Presidenti Volodymyr Zelensky e quajti këtë operacion si një “rezultat absolutisht i shkëlqyer”, i cili ishte përgatitur për më shumë se një vit e gjysmë.
Sipas dëshmitarëve okularë, dronët janë lëshuar nga një kamion që ishte ndalur në autostradën R-255 “Siberia”. Kjo informatë u konfirmua edhe nga guvernatori rajonal, Igor Kobzev, i cili tha se ky ishte sulmi i parë me dron në Siberi.
Në bazën ushtarake Belaja, në fshatin Sredni të rajonit Irkutsk, një sulm me dronë shkatërroi të paktën një aeroplan transporti, sipas një dëshmitari, i cili tha se sulmi zgjati të paktën një orë e gjysmë.
“E pashë të gjithë tmerrin përmes dylbive – ishte një pamje vërtet e frikshme”, i tha REL-it një burrë që u prezantua si Roman.
“Së pari dëgjuam një shpërthim dhe pamë një shtëllungë të madhe tymi. Në fillim mendova se ishte rrëzuar një tjetër aeroplan – para dy muajsh një bombardues ishte rrëzuar nga ky aerodrom.
“Pastaj, pashë qartë katër shpërthime të fuqishme. Sepse, pas secilit shpërthim, filloi të dilte tym gri… Dhe, kur goditën aeroplanin transportues, i gjithë aerodromi u duk sikur ishte në flakë”, shtoi ai.
Një dëshmitar tjetër nga qyteti Buret, afër aerodromit, tha: “Shtëpia jonë u trondit disa herë nga vala e shpërthimeve”.
Sulmi i 1 qershorit shihet si një tjetër poshtërim i madh për ushtrinë dhe shërbimet inteligjente të Rusisë, teksa Ukraina duket se po zhvillon një fushatë të fshehtë dhe të nivelit të ulët brenda territorit rus prej muajsh.
Kievi zakonisht nuk merr përgjegjësi për këto sulme – që përfshijnë përdorimin e dronëve dhe ndoshta të forcave speciale për të goditur depo karburanti, tubacione dhe objekte të tjera pranë kufirit me Ukrainën.
Raportet për sulmet e 1 qershorit me dronë u shfaqën vetëm pak orë pas dy incidenteve që dëmtuan infrastrukturën hekurudhore në Rusinë perëndimore, duke shkaktuar vdekjen e të paktën 8 personave.
Nuk ishte menjëherë e qartë nëse këto dy incidente, që ndodhën më 31 maj në Briansk dhe në orët e para të 1 qershorit në Kursk, kishin lidhje me njëra-tjetrën. Komiteti Hetues Kombëtar fajësoi “ndërhyrjen e paligjshme”, pa dhënë më shumë detaje.
Në Irkutsk, guvernatori Kobzev bëri thirrje për qetësi në mesin e banorëve të rajonit, por disa thanë se ishin lodhur nga lufta.
“Lufta është në vitin e katërt, çfarë do të ndodhë në të pestin? Nëse nuk dini të luftoni, bëni paqe, mos u turpëroni më tej”, tha një grua që u prezantua si Marina.
Edhe të tjerë filluan të vënë në dyshim aftësinë e autoriteteve për t’i mbrojtur, sidomos kur një kamion mund të depërtonte kaq thellë në territor dhe të përdorej në një operacion të tillë – çka nënkupton se nuk do të jetë sulmi i fundit.
“Si? Si është e mundur? Si i lanë të kalojnë këta kamionë? Ka shumë pyetje”, tha një grua, që u prezantua si Svetlana.
Në rajonin Murmansk, guvernatori Andrei Chibis konfirmoi një tjetër sulm me dronë, të cilët u lëshuan nga një kamion i parkuar pranë qytetit Olenegorsk.
Dëshmitarët nga zona thanë për Siberia Realities se panë të paktën 10 shpërthime në bazën ajrore.
“Lufta ka filluar në Olenegorsk. Tymi nga shpërthimet po ngrihet pas pyllit”, tha një dëshmitar, duke shtuar se shoferi i kamionit, që mund të kishte transportuar dronët, ishte arrestuar nga policia./rel