Nga Ballsor Hoxha
Ka një numër të konsiderueshëm të tentim vetëvrasjeve ditët e fundit, dhe e kam fjalën për njerëz të “njohshëm” të mi (siç i themi këtu në Kosovë), pra është fjala për njerëz të njohur të mi, dhe jo domosdo njerëz të dashur.
Kam pasur një “lojë” me një shok timin, që siç thotë psikanaliza gjithherë e saktë, kjo lojë ishte përsëritje e lojës sime me babain tim. Mua dhe shokut tim na lejohej (nga njëri tjetri) të humbeshim, vetëm në shoqëri të njëri tjetrit. Të udhëtonim, liroheshim, fluturonim, apo të fundoseshim, vetëm në prani të njëri tjetrit. Domethënë mund të humbeshim vetëm kur ishim bashkë, dhe assesi vetëm.
Athua çka ka lidhje paragrafi i parë me të dytin në këtë shkrim? Besoj tërë pamundësia jonë kolektive, ëndërrore dhe shoqërore është në mungesën e aftësisë së njeriut për të ikur. Për të ikur me droga, me alkool, me hapa farmaceutik, me rituale religjioze e shkencore, apo vetëm me shokë që të kuptojnë.
Ta them në një gjuhë më të qartë: e tërë bllokada jonë, e shoqërisë sonë, është në mungesa e shokut (shokut në kuptimin gramatikor jo gjinor).
Shoku nuk është për të ditur, kuptuar dhe udhëzuar çka do qoftë dhe as për të mbrojtur dhe siguruar, dhe as për të parë. Shoku vetëm është dhe duhet të jetë këtu dhe tash për secilin njeri që mbanë peshë më të rëndë se politika e vendeve tona. Shoku duhet të jetë prania nga e cila ikim. E kuptoni? Prania e cila na mundëson ikjen. Prania e cila na e fsheh ikjen me të qenit afër nesh. Prani të cilës i kthehemi, jo të kthjellur, jo për të na kthjellur, dhe as për të na udhëzuar apo ngritur nga plagët e dhembjeve, prani si e një mali, kodre apo ndërtese që rri për ne, për masë. Prani në të cilën fshihemi në kthim.
Në një gjuhë edhe më akute, shoku për të cilin mburremi tërë shqiptaria; shoku për të cilin kemi thurur të gjitha lavditë e mundshme në traditë dhe në aktualitet, shoku për të cilin shkrimtari Ismail Kadare shkon aq larg sa që e përkitë me God (zot), dhe krejtësisht logjikshëm duke qenë se kemi jetuar të izoluar nga fqinjët armiq; pra pikërisht shoku mungon në shoqërinë, mentalitetin dhe rrugëtimin tonë individual. Dhe atë sidomos për këta njerëz që po bëjnë tentim vetëvrasje.
Jemi ndarë në njerëz normal dhe të sëmurë; në njerëz të korruptuar dhe në të pastër; dhe krejt së voni jemi ndarë në njerëz “drogirasha”, “të droguar” dhe në njerëz të kthjelltë. Por nuk kam hasur qartësim të ndarjes tjetër, më të re: në njerëz të videove muzikore (filmave dhe prodhimeve të ulëta) dhe njerëz që kërkojnë diçka tjetër. Askush nuk flet për këtë ndarje të njerëzve të hipnotizuar nga tv, fb, instagram etj (nga të qenit të deponuar me tërë jetët e tyre) dhe për njerëzit që kanë një jetë.
Këta njerëz të hipnotizuar nga tv të gjithë janë në mungesë të një shoku, të një pranie për ata për të ikur aty ku u dhemb, dhe për të ndjerë ditën e kthimit nga dhembja.
Dhembja jonë personale nuk është aq shumë vuajtja e jetës së kaluar, sa është dhembja nga të qenit pa “shok”.
Dhembja prej kësaj bote nuk është se ajo nuk na do. Dhembja jonë personale është sepse ne nuk e duam botën.
Dhe është pikërisht bota ajo e cila na duhet.
Dhe është pikërisht bota ajo që është shoqja jonë.
Dhe është pikërisht shoqja jonë që vuan zbrazjen e saj nga ikjet tona, nga udhëtimet tona për të cilat as nuk dijmë ku çojnë dhe as pse na çojnë.