Zgjedhjet presidenciale në Bjellorusi, që do të mbahen më 26 janar, tashmë janë dënuar nga Parlamenti Evropian dhe shumë ekspertë ndërkombëtarë, të cilët thonë se ato pritet të manipulohen nga regjimi i presidentit Alexander Lukashenko.
Presidenti i Bjellorusisë Alexander Lukashenko ka qenë në pushtet që nga viti 1994. Më 26 janar ai do të kandidojë për një mandat tjetër në zgjedhjet presidenciale në vend. Zgjedhjet e mëparshme në këtë vend nuk janë vlerësuar asnjëherë nga komuniteti ndërkombëtar si të lira dhe të drejta.
“Këto zgjedhje ka shumë të ngjarë të jenë absolutisht të qeta dhe do të tregojnë rezultate rekord në mbështetje të Lukashenkos. Mendoj se ai do të marrë rreth 87% ose më shumë mbështetje”, thotë Alexander Friedman nga Universiteti Saarland.
Komisioni Qendror i Zgjedhjeve në Bjellorusi bllokoi një numër kandidatësh përpara zgjedhjeve, duke u siguruar që Alexander Lukashenko të mos ketë rivalë në zgjedhje.
“Asgjë e rëndësishme nuk do të ndodhë para zgjedhjeve. Shtypja po vazhdon në Bjellorusi dhe po përkeqësohet”, thotë Roza Turarbekava nga Universitet i Warwick-ut.
Zonja Turarbekava iu referua shtypjes që filloi në vitin 2020 pas zgjedhjeve presidenciale të atij vit që shkaktuan protesta masive në të gjithë vendin.
Vendet perëndimore kanë vendosur vazhdimisht sanksione kundër regjimit të Lukashenkos dhe nuk e konsiderojnë atë një president legjitim të vendit.
Për shkak të pasojave të këtyre sanksioneve, regjimi i Lukashenkos është afruar me Rusinë, duke i lejuar presidentit Vladimir Putin të përdorë territorin e tij për të vendosur trupa ruse dhe për të organizuar sulme kundër Ukrainës.
Ekspertët si zonja Turarbekava thonë se regjimi i Lukashenkos e ka kthyer Bjellorusinë në satelit të Moskës.
“Kur u përballë me një zgjedhje mes vetes dhe vendit të tij, Lukashenko zgjodhi veten. Putini e shfrytëzoi atë dhe e bëri atë të varur nga Rusia në një mënyrë që Lukashenko tani nuk mund t’i thotë jo asnjë kërkese të Putinit”, thotë Roza Turarbekava nga Universitet i Warwick-ut.
Pas protestave kundër Lukashenkos të vitit 2020, autoritetet bjelloruse detyruan organizatat joqeveritare të mbyllen së bashku me pothuajse të gjitha mediat e pavarura.
Gazetarët në një numër të madh u përballën me ndalime, arrestime, bastisje dhe akuza penale. Shumë prej tyre janë larguar nga vendi, duke kufizuar më tej mundësinë e mbajtjes së zgjedhjeve të lira dhe të drejta./voa
