Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result
KONTAKT
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë
Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Pesë fushat ku Turqia luan rol kyç në çështjet botërore

2025/03/26 at 6:15 PM
në Bota, Te Fundit
Kohë leximi: 4 min
A A
Lufta në Gaza, Turqia kërkon të bëhet pjesë e padisë për gjenocidin ndaj Izraelit

Teksa në Turqi po zhvillohen protestat më të mëdha në më shumë se një dekadë, ka shumë spekulime nëse këto ngjarje do ta sfidojnë realisht presidentin turk, Recep Tayyip Erdogan, apo do të shkaktojnë lëvizje të mëtejshme drejt autoritarizmit.


Protestat u nxitën nga burgosja e kryetarit të Stambollit, Ekrem Imamoglu, kandidati kryesor opozitar, nga Partia Popullore Republikane (CHP), për zgjedhjet presidenciale të vitit 2028.

Ajo që ndodh më pas mund të sjellë pasoja përtej kufijve të Turqisë.

Lufta në Ukrainë

Në fillim të luftës, Turqia arriti një sukses të rëndësishëm diplomatik duke ndërmjetësuar një marrëveshje mes Rusisë dhe Ukrainës, duke u mundësuar të dyja vendeve që të eksportonin grurë përmes Detit të Zi.

Marrëveshja ishte faktor vendimtar në sigurimin e eksporteve jetike të grurit ukrainas për vendet e Jugut Global që varen shumë prej tyre. Marrëveshja zgjati një vit, para se Rusia të tërhiqej nga pakti.

Rëndësia e kësaj marrëveshjeje nënvizohet nga fakti që Uashingtoni e ka bërë rikthimin e tij një nga prioritetet kryesore në bisedimet me Moskën dhe Kievin.

Ankara ka ndjekur një politikë të pavarur gjatë luftës.

Megjithëse Turqia është anëtare e NATO-s, Erdogan është përpjekur të mbajë marrëdhënie të mira me presidentin rus, Vladimir Putin. Të dy liderët kanë një stil autoritar të qeverisjes, që ndoshta ka forcuar mirëkuptimin mes tyre.

Por, kjo nuk e ka ndaluar prodhuesin turk të dronëve Bayraktar të vazhdojë me ndërtimin e një fabrike të planifikuar në Ukrainë. Produktet e kësaj kompanie luajtën një rol kyç në mbrojtjen e Ukrainës në fazat e hershme të luftës.

Ihor Semyvolos, drejtor i Qendrës për Studime të Lindjes së Mesme në Kiev, tha se forca shtytëse e politikës së jashtme turke është ekonomia.

“Sa u përket çështjeve rajonale – Rusia, Ukraina, Lindja e Mesme – roli kyç luhet nga interesat e biznesit. Ato do të sillen rreth Imamoglut, njësoj siç sillen tani rreth Erdoganit”, tha ai për Current Time të Radios Evropa e Lirë.

Marrëdhëniet me BE-në dhe Uashingtonin

Kur flasim për biznes, partneri më i madh tregtar i Turqisë është Bashkimi Evropian, duke përbërë rreth një të tretën e tregtisë së saj, sipas statistikave të BE-së.

Një ndryshim i qeverisë në Turqi pothuajse me siguri do të ndikonte në marrëdhëniet e saj me Brukselin, që pezulloi procesin e anëtarësimit të Turqisë në BE në vitin 2018, mes kritikave për përkeqësimin e demokracisë.

Imamoglu ka të ngjarë të kërkojë raporte më të mira dhe për të rifilluar bisedimet e anëtarësimit të Turqisë në BE.

Por, marrëdhëniet mes Brukselit dhe Ankarasë mund të ngrohen gjithsesi. Ndërsa Evropa kërkon të reduktojë varësinë e saj ushtarake nga Uashingtoni dhe të formojë një mision ushtarak në Ukrainë, forcat e armatosura turke mund ta bëjnë Turqinë një lojtare kyç.

Liderët evropianë përballen me një zgjedhje të vështirë mes dënimit të veprimeve të Erdoganit në Turqi ose përfitimit nga një marrëdhënie e rëndësishme e sigurisë.

Ekonomia ishte gjithashtu në krye të agjendës kur ministri i Jashtëm turk, Hakan Fidan, zhvilloi bisedime me homologun e tij amerikan, Marco Rubio, në Uashington këtë javë.

Erdogan shpresonte të siguronte lehtësim nga sanksionet e vendosura nga presidenti amerikan, Donald Trump, në vitin 2020, pasi Turqia bleu sistemet ruse të mbrojtjes ajrore S-400.

Irani dhe Lindja e Mesme

Ngjarjet në Turqi po ndodhin në një kohë kur Teherani dhe Ankaraja kanë shkëmbyer akuza dhe kërcënime mbi ndërhyrjen në punët e brendshme të njëra-tjetrës.

Të dyja vendet shpesh kanë interesa të kundërta në çështje të ndryshme rajonale, si mbështetja e Turqisë për opozitën kundër regjimit të Assadit në Siri dhe përkrahja e saj për Azerbajxhanin kundër Armenisë.

Megjithatë, ministri i Jashtëm iranian, Abbas Araghchi, ka thënë se ngjarjet në Turqi janë “çështje e brendshme”.

Aydin Akhavan, një analist politik me bazë në Stamboll, tha për Radio Farda të REL-it se “Erdogan është paraqitur si një lider pragmatik, duke ndryshuar aleancat sa herë që i shërben interesave të tij… Opozita, nga ana tjetër, është eurocentrike dhe advokon për një sistem laik dhe demokratik. Bota që imagjinon Erdogani është padyshim më e përshtatshme për Teheranin”.

Gjeografia i jep Turqisë një ndikim të madh rajonal. Në fillim të luftës në Ukrainë, ajo mbylli Bosforin për anijet ushtarake ruse, duke komplikuar komunikimet e Moskës me forcat e saj në Siri.

Ndikimi i Turqisë në Siri, ku ajo është një nga aleatet kryesore të qeverisë së përkohshme në Damask, i jep Turqisë shumë karta për të luajtur në diplomacinë ndërkombëtare. Forcat turke dhe ato të mbështetura nga Turqia kanë luajtur një rol të madh në konflikt dhe ka të ngjarë të vazhdojnë ta bëjnë këtë.

Azia Qendrore

Ndikimi i Turqisë shtrihet përtej Lindjes së Mesme dhe në Azinë Qendrore, ku shumica dërrmuese në katër kombe flasin gjuhë turkike: Kazakistani, Kirgizi, Turkmenistani dhe Uzbekistani.

Tri nga këto vende, me përjashtim të Turkmenistanit, janë të grupuara së bashku në Organizatën e Shteteve Turkike, e cila gjithashtu përfshin Azerbajxhanin.

Disa ekspertë rajonalë kanë thënë se Turqia përfaqëson një pol alternativ mes shqetësimeve se ekspansionizmi rus mund të fokusohet në zonat e Azisë Qendrore me popullsi rusishtfolëse, ashtu si në Ukrainë.

Ballkani

Turqia është gjithashtu lojtare kryesore në tregjet e energjisë, dhe kjo është më e dukshme në Evropën Juglindore.

Hungaria, Rumania dhe Serbia janë të gjitha konsumatore të mëdha të gazit që transportohet përmes Turqisë. “Rrjedha Turke”, tani është i vetmi tubacion që sjell gazin rus në Evropë, duke kaluar drejtpërdrejt nga Rusia në Turqi nën Detin e Zi dhe më pas në Ballkan.

Turqia është gjithashtu investitore e madhe në Ballkan, veçanërisht në Serbi. Ajo ka promovuar plane ambicioze për një autostradë Beograd-Sarajevë dhe ka hedhur ide për ndërtimin e dronëve të saj të famshëm në Serbi.

Marrëveshje të ngjashme janë diskutuar edhe në Bosnje e Hercegovinë dhe Shqipëri.

Në Ballkan, Turqia ka përdorur fuqinë ekonomike si një mjet për lëvizje politike, duke zgjeruar ndikimin e saj përtej vendeve me popullsi të mëdha myslimane./REL



Ju sugjerojmë

SHBA/ “Shi” kartëmonedhash, shoferët braktisin makinat për të mbledhur paratë
Bota

SHBA/ “Shi” kartëmonedhash, shoferët braktisin makinat për të mbledhur paratë

28 Qershor, 2025 9:18 pm
Plagoset një person në Vaun e Dejës,
Kronikë

Aksident në Pogradec, plagosen tre persona

28 Qershor, 2025 8:46 pm
Tiranë/ Humb jetën 64-vjeçari në Petrelë, familjarët: U tërhoq nga një kafshë
Kronikë

Aksidenti në Tiranë, Policia: Janë përplasur 6 automjete

28 Qershor, 2025 8:42 pm
16 turistë shpëtohen nga Policia Kufitare në Porto Palermo
Kronikë

16 turistë shpëtohen nga Policia Kufitare në Porto Palermo

28 Qershor, 2025 8:24 pm
Aksidenti i trefishë në Fushë-Milot, policia: Të plagosurit janë nisur drejt Traumës
Kronikë

Tiranë, taksia përplaset me autobusin dhe makinën e policisë

28 Qershor, 2025 8:00 pm
“Bëra dy propozime”, Kurti flet pas takimit me liderët e partive
Kryesore

“Bëra dy propozime”, Kurti flet pas takimit me liderët e partive

28 Qershor, 2025 7:44 pm
Irani i ndalon hyrjen e shefit të Agjencisë Atomike në objektet bërthamore
Bota

Irani i ndalon hyrjen e shefit të Agjencisë Atomike në objektet bërthamore

28 Qershor, 2025 7:39 pm
Përfundon pa marrëveshje takimi i liderëve politikë në Kosovë
Rajoni

Përfundon pa marrëveshje takimi i liderëve politikë në Kosovë

28 Qershor, 2025 7:08 pm
Nuk ka qetësi për Vuçiçin, sërish protesta në Beograd
Rajoni

Nuk ka qetësi për Vuçiçin, sërish protesta në Beograd

28 Qershor, 2025 7:02 pm
Shëngjin/ Rrezikuan jetën në det, policia ndihmon dy turistët
Kronikë

Shëngjin/ Rrezikuan jetën në det, policia ndihmon dy turistët

28 Qershor, 2025 7:00 pm
Para
“Do ta çojë zërin e qytetarëve në qeverinë e re të PD pas 11 majit”, Gjekmarkaj prezanton kandidatin e Mamurrasit

"Do ta çojë zërin e qytetarëve në qeverinë e re të PD pas 11 majit", Gjekmarkaj prezanton kandidatin e Mamurrasit

Eurodeputetët: Qasja e pabalancuar e BE-së ka ndikuar negativisht në dialogun Kosovë-Serbi

BE i vendos kusht Rusisë: Pa tërheqjen e trupave ushtarake ruse nga Ukraina, nuk ka lehtësim të sanksioneve!

“Nuk është zgjuarësi të hakmerresh”, Meloni për luftën tregtare: Nuk i shërben askujt

Kryeministrja e Italisë: Asnjë plan për të dërguar trupa paqeruajtëse në Ukrainë
















TE FUNDIT

SHBA/ “Shi” kartëmonedhash, shoferët braktisin makinat për të mbledhur paratë

SHBA/ “Shi” kartëmonedhash, shoferët braktisin makinat për të mbledhur paratë
28 Qershor, 2025

Një pamje e papritur i priste ata që kalonin anën lindore të Detroitit të premten, ndërsa kartëmonedhat filluan të binin...

Lexo më shumë

Aksident në Pogradec, plagosen tre persona

Plagoset një person në Vaun e Dejës,
28 Qershor, 2025

 Një aksident ka ndodhur në Pogradec pasditen e sotme, në rrugën që të dërgon drejt fshatit Tushemisht. Mësohet se dy mjete...

Lexo më shumë

Aksidenti në Tiranë, Policia: Janë përplasur 6 automjete

Tiranë/ Humb jetën 64-vjeçari në Petrelë, familjarët: U tërhoq nga një kafshë
28 Qershor, 2025

Policia ka dhënë informacion zyrtar në lidhje me aksidentin e regjistruar pasditen e sotme në rrugën “Dritan Hoxha” në vendin...

Lexo më shumë

16 turistë shpëtohen nga Policia Kufitare në Porto Palermo

16 turistë shpëtohen nga Policia Kufitare në Porto Palermo
28 Qershor, 2025

16 persona kanë kërkuar ndihmë tek policia Kufitare e Himarës pasi në zonën midis plazhit të Qeparoit dhe Borshit duke...

Lexo më shumë
Opinion.al

Kategoritë

Kryesore

Aktualitet

Unë Shkruaj

Komente

Bota 

Sport 

Instabiz

Opinion Web Tv

Lifestyle

Galeri

Rreth Nesh

ON AIR: E hene – E marte – E merkure – 22:15 E ejnte – 21:00

OPINION nga Blendi Fevziu. Emisioni politik me i ndjekur dhe me i preferuar ne ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen ne kater takime cdo jave – e hene, e marte, e merkure dhe takimi tradicional i te ejntes mbrema.
Cdo jave ne studion e Tv Klan, komente, analiza, debate, komente, intervista, personazhe, deshmi dhe fakte konkrete. Ngjarjet me te fundit dhe me te rendesishme ne jeten politike dhe sociale te vendit, me debatet, opinionet dhe analizat e te ftuarve ne studio.
Salloni i politikes dhe aktualitetit hap dyert 4 mbremje ne jave, per te degjuar opinionet e politikaneve dhe analisteve. Padron i shtepise, gazetari dhe analisti Blendi Fevziu.

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com