Nga Reldar Dedaj
Përceptimi i shqiptarëve për komunizmin dhe Enver Hoxhën i pasqyruar në një sondazh të IDRA-s, nëse nuk do ishte falsitet, do merrej si një kambanë alarmi për shoqërinë shqiptare dhe një dështim i klasës politike që në 26 vjet nuk ka mundur të informojë mbi krimet e tmerrshme të diktaturës.
Shprehja se kush nuk mëson nga gabimet është i destinuar t’i përsërisë ato, në pamje të parë, duket mëse aktuale në rezultatin e rremë të sondazhit të IDRA-s, ku janë pyetur 995 persona mbi të shkuarën komuniste.
Problemi qëndron se në lidhje me komunizmin dhe figurën e diktatorit Enver Hoxha, Shipëria i ka mbyllur prej 26 vitesh llogaritë me të. Por ajo nuk mund të shmangë dhe s’ka se si të shmangë një histori dyzet e ca vjeçare. Një histori e tillë është pjesë e jetës sonë me gjithë absurdin, trishtimin, vrasjet dhe krimin që prodhoi.
Mirëpo, kush është i interesuar për një gjë të tillë. Kjo është pyetja. Dhe përpara se të shkojmë tek përgjigja, rikthehemi edhe njëherë te sondazhi.
Por sa real është ky sondazh dhe cilat janë parametrat shkencorë të tij, kjo mbetet për t’u parë.
Për të gjithë ata që njohin sadopak terminologjinë e sondazheve, duke nisur vetëm nga kampioni i marrë, e kuptojnë menjëherë se ky është një sondazh fals dhe pa bazë minimale shkencore.
Siç duket, Edi Rama po bie. Për këtë arsye po bëhet gjithë kjo zhurmë. Kryeministri ka menduar të gjejë shpëtim tek të vdekurit. Me sa duket, nuk ka ku kapet tjetër. E majta nuk dorëzohet kollaj, edhe e mbytur- diku kapet… te rrënjët e pemës. Po kur vjen koha- vjen.
Mund të jetë e vërtetë ajo që thuhet se shumë të rinj të ’90-ës u thyen. Ca u vranë, ca u trembën, ca u blenë, ca dështuan dhe shumë të tjerë gjetën rrugë të reja. Por në 26 vjet demokraci, pavarësisht faktit se dikush pandehu se krimet e komunizmit në përgjithësi dhe në veçanti të Enver Hoxhës u harruan, e ka shumë gabim.
Edi Rama ka rënë nga maja e pompozitetit, në flluskë. Përderisa kërkon të nxjerrë të vdekurit nga varri. Të gjithë elementët që nga arroganca, oligarkia, dinastia, shkelja e individit, elita liberale…deri te flluska- kjo është rruga e vetme e rënies që po përshkron.
Dhe për t’u kapur diku, ka menduar të gjejë shpëtim tek Enver Hoxha.
Por çfarë efekti krijoi kjo, u duk se krimi, në formën e njeriut, u kthye aty. Pikërisht tek rezultatet e atij sondazhi skandaloz, të manipuluar dhe të blerë. Nuk ishte vetëm ky mendimi i parë, nuk ishte vetëm një mendim, por shumë ide për atë që dëgjuam. Ishim në dijeni për psikologjinë e kriminelit që kthehet në vendin e krimit, por kjo dukej herë më e butë, herë më e egër, herë më e ndryshme.
Vallë këta kthehen si sytë e verbër apo si dorë e ngrirë? Autorët e krimit në diktaturë nuk treguan kurrë pendesë dhe bash për këtë menduam një herë se mos vallë gjetën “kryqin” ku të përshpirten.
Ata që porisitën të parët një rezultat të tillë nuk kanë më asnjë kapacitet për të pastruar duart me gjak të një krimineli, nuk kanë aspak kapacitet për të dërguar më njerëzit në kasaphane, as nën armatura, as në galeri, as në ferr. Dhe as të shpëtojnë vetveten me Enver Hoxhën. Shqipëria e ka mbyllur ciklin me të. Mirëpo, këta për hir të pushtetit edhe pse nuk kanë lindur kriminelë, ende nuk janë shëruar nga krimi…