Ndërmjet viteve 1700-1725, Karaibet ishin një vend relativisht kaotik. Me anije të shumta tregtare që lundronin në det të hapur, pa autoritetet e nevojshme për t’i mbrojtur ato. Këta faktorë ndihmuan për ta bërë këtë periudhë Epokën e Artë të piraterisë.
Rezulton se shumë besime të përbashkëta rreth piratëve, nuk janë të vërteta. Ata nuk ecnin mbi direk, rrallë i groposnin thesaret e tyre, dhe nuk qenë gjithmonë kriminelë. Jeta e një pirati, ishte shpesh më mirë se jeta e shumicës së detarëve tregtarë dhe personelit të tyre në atë kohë. Megjithatë, një gjë është e vërtetë për piratët. Të paktën disa prej tyre kanë mbajtur nga një copë llastiku për të fshehur njërin nga sytë.
Shtohet pyetja:Pse e bënin këtë? Një përgjigje e besueshme, tregon se piratët mund të kenë qenë mjaft të mençur kur kërkohej.
Midis arsyeve të mundshme, një teori e përbashkët është se piratët e mbulonin njëri sy pasi e kishin humbur atë në betejë. Dhe kjo ka kuptim, dhe ndoshta ka pasur shumë piratë të maskuar që mbulonin njërin nga sytë. Por disa besojnë se kjo nuk është e mjaftueshme për të shpjeguar përhapjen e këtij zakoni në mesin e pirateve, në krahasim me të tjerët.
Një tjetër hipotezë e kohëve të fundit, është se piratët e përdorën mbulesën e njërit nga sytë për të pështatur pamjen në errësirë. Kjo do të kishte qenë e përshtatshme, në rast se ata kishin nevojë të luftonin poshtë nën kuvertë.
Ndriçimi në pamjen e natës në krahasim me atë të ditës
Syri i njeriut, mund t’i përshtatet me shpejtësi kushteve të dritës së dobët të natës, apo dritës së fortë të ditës. Por syrit i duhen rreth 25 minuta që të përshtatet me kushtet e dritës së dritës, në nivele të ulëta të dritës, që janë tipike për natën. Arsyeja për këtë është se ekzistojnë dy lloje qelizash të ndjeshme ndaj dritës që hyn në sy, ato konike dhe ato në formë shkopi.
Të parat janë qelizat dominuese të ndjeshme ndaj dritës për të parit gjatë ditës. Ato janë gjithashtu përgjegjëse për vizionin tonë të ngjyrave. Këto qeliza, kanë evoluar që të përshtaten shpejt me ndryshimin e kushteve të dritës.
Prandaj, pamja gjatë natës kërkon një periudhë kohore që të aktivizohet plotësisht. Një arsye e mundshme evolucionare për këtë, është se njerëzit janë kryesisht krijesa të ditura, kështu që të parit tonë duhet të jetë shumë i pranueshëm për nivelet ditore të ndriçimit.
Dëshmi shkencore të epërsisë së parjes me njërin sy?
Cila është mundësia e kësaj hipoteze? Është dëshmuar shkencërisht, se është e mundur të ruash pamjen e mirë gjatë natës, duke mbuluar ose mbyllur njërin sy. Pilotët e bëjnë këtë edhe sot kur fluturojnë natën. Problemi është se nuk ka asnjë dëshmi historike, që të përmendë përdorimin e mbulesave të syrit në funksion të këtij qëllimi nga piratët, ose luftëtarët e tjerë detarë.
Gjithashtu, s’ka asnjë dëshmi arkeologjike për këtë ide, dhe është e vështirë të shihet se si kjo hipotezë mund të konfirmohet nga arkeologjia. Kështu, edhe pse është e besueshme, hipoteza mund të jetë e patestueshme.Një pyetje tjetër, është se pse marinarët e asaj kohe nuk e përdornin të njëjtën mbulesë në njërin sy për të mbrojtur shikimin e tyre të përshtatur ndaj errësirës. Kjo do të kishte rritur shanset e tyre për sukses, në përpjekje për pushtimin e një anije armike.
Cilat janë përfundimet për këtë mister?
Ideja që piratët mbanin mbulesë në sy për të mbrojtur shikimin e tyre të përshtatur ndaj errësirës, për të luftuar nën kuvertë, është një teori interesante, dhe shkencërisht e besueshme duke pasur parasysh se si funksionojnë sytë. Megjithatë, nuk përmendet kjo arsye në të dhënat historike, dhe asnjë mënyrë për ta konfirmuar atë në rrafshin arkeologjik.
Për pasojë rezultat, nuk është e mundur të provohet ose konfirmuar një hipotezë të tillë me të dhënat aktuale. Çfarëdolloj teorie qoftë e saktë, mbulesa e njëri sy është një pjesë e rëndësishme e mësimeve moderne të piraterisë, dhe që kanë një arsye logjike se pse piratët e përdorën atë mjet dikur, dhe që sot mund të përmirësohet./Bota.al