Kryeministri Edi Rama ka kryer një intervistë me mediat greke ku ka folur për marrëdhëniet mes dy vendeve Greqi dhe Shqipëri, zhvillimin e Shqipërisë dhe perspektivën drejt BE-së.
Në gazetën greke ‘Ta Nea’ thuhet se Brukseli ashtu edhe SHBA-ja e shohin Ramën, si një partner të vlefshëm dhe një lider vendimtar si për vendin e tij ashtu edhe për Ballkanin Perëndimor.
Në artikull thuhet se Shqipëria ka ndryshuar me Ramën në krye, PBB-ja e saj është dyfishuar, miliona turistë tani vizitojnë vendin dhe disa sektorë të vështirë janë reformuar.
Intervista:
Jeni dakord me ata që thonë se sot në Bashkimin Evropian mungon lidershipi?
Rama: Evropa është projekti më mahnitës i njerëzimit për sa i përket mënyrës sesi njerëzit mund të organizohen. Dhe si mund të ndërtohet diçka e pabesueshme përmes politikës. Por, siç janë gjërat sot, Evropa është si një pacient me 27 mjekë. Diçka thelbësore duhet të ndryshojë. Nuk jam i sigurt se mundet, por nëse nuk ndodh, mund të jemi të sigurt se situata mund të bëhet akoma më e vështirë për Evropën.
Si do t’i përshkruanit sot marrëdhëniet greko-shqiptare? Sepse po flasim sot këtu pas muajsh turbulencash të shkaktuara nga çështja Fredi Beleri.
Rama: Marrëdhëniet janë të mira tani. Ka gjithmonë vend për të qenë edhe më të mirë. Ata ishin keq për një kohë, për shkak të një çështjeje që ishte shumë e rëndësishme për palën greke, por ishte vetëm një nga shumë çështje për ne. Por, po, ne jemi mirë tani.
Kanë kaluar gati katër vjet e gjysmë që kur Greqia dhe Shqipëria ranë dakord për të çuar në Hagë mosmarrëveshjen tonë në lidhje me detin. E megjithatë kompromisi ende nuk është gjetur. Pse po zgjat kaq shumë?
Rama: Kjo sepse diçka tjetër e pengoi. Ne kemi një shprehje, që për një plesht djegim gjithë jorganin… Mendoj se vrulli humbi, sepse ne bëmë një fillim shumë të mirë kur Kyriakos erdhi në pushtet. Ishte një fillim shumë i mirë. Ne kishim një perspektivë të përbashkët për historinë e gjatë dhe rëndësinë e marrëdhënies sonë, dhe sigurisht që donim të vazhdonim përpara në disa çështje të pazgjidhura. Ne i japim shumë peshë për t’i dhënë fund këtij ligji absurd për luftën mes nesh. Sepse, ju e dini, ligjërisht ne jemi në luftë.
Por ky ligj u anulua nga Karolos Papulias në vitin 1987.
Jo, nuk është anuluar, por duhet të anulohet. Ajo që ndodhi në të vërtetë ishte se ne nënshkruam një traktat miqësie. Po, por ligji është ende në letra. Pra, ne kemi një traktat që na bën miq shumë të ngushtë, ndërsa ligjërisht jemi në luftë. Kjo është marrëdhënia disi skizofrene që kemi si fqinjë.
Ju përmendët gjendjen e luftës në përgjigje të një pyetjeje për Hagën. A i drejtoni të dyja çështjet së bashku?
Rama: Jo. Ajo që kemi diskutuar, dhe ajo që unë dhe Kryeministri juaj kemi thënë që në fillim, është se ne duhet të pastrojmë të gjitha çështjet e lira nga e kaluara, dhe kjo është një prej tyre. Gjendja e luftës është vërtet e rëndësishme për ne. Përcaktimi i zonës detare është një çështje më vete. Dhe duhet ta zgjidhim.
A ka një afat kohor të caktuar për kompromisin ?
Rama: Bëhet fjalë që të dyja palët të ulen dhe të punojnë së bashku dhe të mos lejojnë veten të shpërqendrohen nga gjërat që na kanë mbajtur peng për kaq shumë kohë.
Ju keni bërë një marrëveshje me kryeministren e Italisë, znj. Meloni, për çështjen e refugjatëve. Ka pasur disa kundërshtime nga drejtësia italiane. Kishte disa që e kritikuan, duke thënë se është njësoj si vendet më të pasura që paguajnë vendet më të varfra për të bërë atë që nuk duan të bëjnë në oborrin e tyre. Çfarë keni për të thënë për këtë?
Rama: Se nuk është kështu, sepse nuk ka asnjë pagesë. Ne nuk kemi kërkuar para dhe nuk ka asnjë fitim në këtë marrëveshje për ne. Ne po e bëjmë këtë nga një ndjenjë detyrimi ndaj Italisë, e cila na ka mbështetur shumë që nga dita e parë që vendi ynë u hap me botën. Italia ishte aty për ne kur gjërat ishin të vështira dhe nuk kërkoi asgjë në këmbim. Italia na ka ndihmuar dhe mbështetur. Kështu ata pyetën nëse ishte e mundur dhe ne thamë “po”.
Ju po përpiqeni të tërhiqni investime të huaja. Para së gjithash, a investojnë grekët këtu?
Rama: Jo aq sa do të doja. Ky është një nga disavantazhet e kësaj marrëdhënieje, e cila nuk është fokusuar kurrë te mundësitë, edhe kur është në formë të mirë. Dhe kjo është çmenduri, dua të them, vetëm mendoni për koston oportune. Ka investitorë, sigurisht, por Greqia ka pak njerëz që kanë bërë gjëra shumë të bukura dhe shumë njerëz që kanë ndërtuar gjëra të shëmtuara dhe kanë shkatërruar shumë bukuri. Sigurisht, ky është një mëkat mesdhetar, jo vetëm grek. Pra duhet të vijnë, në vend që të ankohen se kush po investon. Ata duhet të vijnë dhe të investojnë.
Ju keni projekte të mëdha në zhvillim.
Rama: Ne po, po.
Ju i keni dhënë statusin e investitorit strategjik, ndër të tjera, Jared Kushner, i cili është dhëndri i Donald Trump.
Rama: Ose, më mirë, Donald Trump është vjehrri i Jared Kushner.
Po, me të vërtetë, kryeministër. Janë dy projekte madhore dhe njëri prej tyre është shndërrimi i një ishulli të pabanuar në një resort luksoz. A ka një datë të planifikuar të dorëzimit?
Rama: Janë dy projekte në të cilat është përfshirë zoti Kushner. Njëri është tërësisht privat. Tjetra është në partneritet me shtetin. Qeveria shqiptare do të ketë aksione në të nëpërmjet kompanisë sonë të investimeve. Projekti i parë është duke u zhvilluar mirë. Kështu që tani u takon atyre që të vazhdojnë me fazën e ndërtimit. I dyti, ishulli, është shumë më i ndërlikuar sepse përfshin shumë çështje të infrastrukturës, por është një projekt i mahnitshëm. Dhe nëse realizohet, do të jetë e mrekullueshme.
Në shtypin ndërkombëtar ka pasur artikuj që thonë se aktivitetet e biznesit të zotit Kushner, në përgjithësi, jo ato në Shqipëri, mund të përfitojnë nga roli i vjehrrit të tij. A është ky një shqetësim për ju?
Rama:Para së gjithash, kur u bënë këto marrëveshje, vjehrri i tij nuk ishte në Shtëpinë e Bardhë; përkundrazi ka qenë i pandehur në sa e sa raste. Sigurisht, kishte njerëz që vunë bast se ai do të bëhej sërish president dhe të tjerë që mendonin se ai nuk do të kthehej më. Por nuk ka qenë kurrë një çështje politike për ne, apo për mua personalisht. Asnjëherë nuk bëhej fjalë nëse ai apo gruaja e tij ishin dhëndër apo vajza e dikujt. E kam thënë më parë dhe do ta them përsëri: këta janë investitorë amerikanë që janë tepër të përkushtuar ndaj këtyre projekteve dhe që janë të fokusuar në çdo detaj. Dhe meqë ra fjala, edhe pse kjo është e vetmja mënyrë që ne kemi operuar ndonjëherë, gjëja e parë që më tha Jared ishte kjo: “Kryeministër, gjithçka duhet bërë sipas rregullave.”
Shqipëria do të shkojë në zgjedhje pas tre muajsh. A do ta vizitoni sërish Athinën, si vitin e kaluar?
Rama: Mund të shkoj, por jo në fushatë. Është duke u zhvilluar procesi i regjistrimit i cili do t’u mundësojë qytetarëve tanë të votojnë me postë për herë të parë. Ekziston edhe një plan për një program pune, por nuk jam i sigurt se kur do të zbatohet. Ajo do të kërkojë të promovojë hapje pune në sektorët e turizmit dhe ndërtimit shqiptar për shqiptarët që jetojnë në Greqi, por duan të kthehen në vendet e tyre të lindjes.
