Ministri i Mbrotjes i Republikës së Shqipërisë, Pirro Vengu, ka qenë sot, më 2 korrik 2025, i ftuar në “Përballë Lajmit”, në Klan News.
Tema e parë për të cilën u diskutua, ishte rritja e shpenzimeve të NATO-s për mbrotjen. Vengu u shpreh fillimisht se samiti i NATO-s në Hagë, konfirmoi qëndrueshmërinë e kësaj aleance, por gjithashtu dhe lidershipin amerikan. Këtë të fundit, Vengu e cilësoi shumë të rëndësishme, pasi sipas tij, nën lidershipin amerikan është bërë angazhimi i përbashkët i shteteve anëtare të NATO-s për rritjen e buxheteve të tyre të sigurisë e mbrotjes.
“Siç e thatë e ju, samiti i NATO-s në Hagë konfirmoi tre gjëra. E para, u konfirmua qëndrueshmëria e aleancës dhe fakti që është një aleancë e pandashme, ku vendet janë të angazhuara e të dedikuara për mbrojtjen kolektive. Elementi i dytë, është konfirmimi i lidershipit amerikan, dhe nën lidershipin amerikan, është bërë kjo përpjekje e ky angazhim i përbashkët që të rriten ndjeshëm buxhetet e mbrojtjes e të gjitha vendeve aleate“, tha ai.
Por çfarë do të thotë për Shqipërinë rritja e buxhetit për mbrojtjen? Vengu sqaron se brenda një afati 10-vjeçar, pra deri në vitin 2035, vendi ynë të ketë arritur këtë buxhet prej 5% për mbrotjen. Ministri tha se ekziston një plan, i bërë në bashkëpunim me ministritë, si ajo e Financave, e Jashtme, e Infrastrukturës dhe Energjisë, por dhe të institucioneve të tjera shtetërore, që çdo vit të ketë një rritje graduale të buxhetit. Sipas Vengut, në këtë mënyrë, Shqipëria provon dhe angazhimin e saj në NATO-n.
“Për Shqipërinë çfarë nënkupton? Nënkupton që në një afat 10-vjeçar, praktikisht në vlerë absolute, ne të kemi një dyfishim të buxhetit të mbrojtjes aktuale, duke konsideruar që çdo vit, edhe Prodhimi i Brendshëm Bruto rritet, e ne duhet të shkojmë pikësëpari në arritjen e një buxheti të mbrojtjes që shkon në masën 3.5% fillimisht. Ndërkohë, duhet të konsiderohet si buxhet komplimentar për mbrojtjen në masën 1.5%, çdo shpenzim që ka një karakter të dyfishtë. Një infrastrukturë që shfrytëzohet edhe nga Forcat e Armatosura, por edhe nga aspekti civil. Siç mund të jenë portet, aeroportet, hekurudhat, korridori VIII në tërësinë e tij që financohet dhe nga Bashkimi Evropian. Apo, investime që kanë të bëjnë me rritjen e kapaciteteve industriale, inovacionet, mbrojtjes kibernetike, e kështu me radhë. Kështu që, këto janë ato që përbëjnë paketën prej 5%. Do të jetë një rritje graduale, nuk do kalojmë në 5% në mënyrë immediate. Ne kemi bërë një plan shumë të kujdesshëm, së bashku me ministrinë e Financave, ministrinë e Jashtme, e një përpjekje gjithë shtetërore, ministrinë e Infrastrukturës dhe Energjisë, në mënyrë që të konsiderojmë një rritje graduale çdo vit, me 0.15% ndaj PBB, vit më vit, deri në vitin 2035. Kjo, do i mundësojë Shqipërisë atë angazhim politik që ka bërë në samitin e NATO-s“, u shpreh ai.
Por cili ishte konfirmimi i radhës i samitit të NATO-s në Hagë për ministri Vengun? Sipas tij, samiti në Hagë konfirmoi rolin që ka Shqipëria në aleancë, si dhe besueshmërinë që i është dhënë për organizimin e samitit të NATO-s në vendin tonë, në 2027.
“Samiti i NATO-s, siç e thatë e ju, ishte një konfirmim i tretë. Konfirmim i rolit të Shqipërisë, i besueshmërisë të Shqipërisë, në rajon, ndaj dhe ju besua organizimi i një samiti, që është jo vetëm kompleks, por gjithashtu i rëndë sa i përket komponentëve të sigurisë, të infrastrukturës, të menaxhimit të këtij. E ky, është padyshim një konfirmim i kapaciteteve dhe rolit të Shqipërisë në rajon“, tha Vengu.
