Klentiana Mahmutaj është një nga shqiptaret që ka arritur të ngrejë jetën e vet në Britaninë e Madhe. Ajo është larguar prej Shqipërisë në moshën 19 vjeçare kur siguroi një bursë studimi në një universitet anglez. Sot është një praktikante në avokati dhe nënë e një fëmije që gjithë kohën përballet me vështirësinë e të qënit grua në karrierë.
Së fundmi ajo ka shkruar për prestigjozen “The Telegraph” një artikull reflektiv mbi rolin që luajti e shkuara e saj, jetesa në një vend komunist si Shqipëria, në prirjet e saj feministe.
Sipas saj, vendi ku duhen kërkuar zgjidhje për pabarazitë gjinore është modeli komunist dhe për këtë i referohet modelit shqiptar.
Klentiana Kujton se si në Shqipërinë Komuniste, një nxënëse e shkëlqyer si ajo u nderua me “Yllin e Kuq Komunist” dhe më pas u shndërrua në “pioneren e Enverit”, që nënkuptonte se mund të vishte shallin e kuq të pionerit.
“Klasat ishin të dekoruara me shprehje të bukura të printuara si: ‘Feja është opium për popullin’, ose ‘Lavdi Marksizëm Leninizmit’”, kujton ajo.
Sipas saj, premtimi i komunizmit se gratë duhet të jenë të barabarta në forcën e punës, nuk ishte bosh.
Gratë inkurajoheshin pozitivisht nga fushatat qeveritare për tu përfshirë në të gjitha profesionet, qoftë edhe në ato punë të rënda, bazuar në faktin se ato luftuan në numër të madh përkrah meshkujve, si partizane gjatë Luftës së Dytë Botërore.
Për të arritur këtë, grave u ofroheshin trajnime dhe kualifikime profesionale.
Mahmutaj kujton një tjetër detaj interesant nga komunizmi. “Nëse meshkujt sugjeronin se gratë duhet të merreshin vetëm me punë shtëpie, ata akuzoheshin për ide anakronike.”
Pra qeveria nuk mund ta përballonte dot që të linte gjysmën e potencialit njerëzor të punës në shtëpi. Ndaj një numër i madh grash u bënë fermere, mekanike, inxhinjere, shkencëtare e mjeke. Gratë gjithashtu iu bashkuan ushtrisë.
Shqiptarja rrëfen për “The Telegraph” se gratë në rolet e tyre në shtëpi shiheshin në të njëjtën mënyrë: partnere të barabarta dhe ekstremisht me vlerë.
“Të dy prindërit e mi punon me kohë të plotë dhe atashpesh i ndanin detyrat e tyre. E kujtoj shpesh babain tim, një mashkull me pamje të rëndë që pastronte shpesh shtëpinë, gatuante ose ndihmonte në punët e shtëpisë”, kujton ajo ndërsa përmend arritjet e përfaqësimit të grave në politike pas rënies së komunizmit.
Por çfarë duhet të mësojnë burrat dhe gratë nga komunizmi?
“Duke kthyer në reminishencë jetën timë në Shqipërinë Komuniste dhe karrierën time në një profesion që në Mbretërinë e Bashkuar dominohet nga meshkujt, unë nuk mund të ndihmoj shumë, por mund të mendoj se në vend që të adresojmë problemet e grave me karrierën dhe promovimin, ne duhet të ndalojmë paragjykimet e formuara që në familje, siç janë ato “se është mashkulli ai që i merr vendimet”.
Barazia ginore-sugjeron avokatja-me të vërtetë fillon brenda shtëpisë. Dhe modeli më i mirë i kësaj janë familjet e periudhës komuniste.
Marrë nga “The Telegraph”
Përktheu: Opinion.al