Gjykata Europiane e Drejtësisë (GJED) ka rrëzuar qeverinë italiane dhe i ka dhënë të drejtë padisë kundër procedurës së kufirit në qendrat e pritjes së emigrantëve në Shqipëri.
“Përcaktimi i vendeve të treta si vende të sigurta origjine duhet të jetë i mundur të rishikohet në mënyrë efektive nga gjykata”, ka vendosur GJED, duke vënë në pikëpyetje përdorimin e plotë të qendrave të ngritura në Shqipëri, sipas asaj që shkruan La Repubblica.
Çfarë vendosi gjykata?
Sipas gjykatës, një shtetas i një vendi të tretë mund të përballet me refuzimin e kërkesës së tij për mbrojtje ndërkombëtare nëpërmjet një procedure të përshpejtuar kufitare, nëse vendi i tij i origjinës është shpallur “i sigurt” nga një shtet anëtar.
Së fundi, Gjykata thekson se, deri në hyrjen në fuqi të një rregulloreje të re që do të zëvendësojë direktivën aktuale, një shtet anëtar nuk mund të shpallë si vend “të sigurt” një vend të tretë që nuk përmbush, për kategori të caktuara personash, kushtet thelbësore për një shpallje të tillë.
Padia nga gjykatat italiane
Gjyqtarët e disa gjykatave italiane, përfshirë edhe Gjykatën e Kasacionit, të cilës iu drejtua Ministria e Brendshme Italiane pas vendimeve të përsëritura për anulimin e mbajtjes së emigrantëve në Shqipëri (por edhe në dy qendra të tjera në Itali për kërkuesit e azilit) iu drejtuan Gjykatës së Drejtësisë së BE-së me dy pyetje:
Pyetja e dytë lidhej me mundësinë për të përfshirë në listë vende ku është konstatuar shkelja e të drejtave themelore dhe të panegociueshme të njeriut, sipas Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në dëm të një ose më shumë kategorive të njerëzve.
Ndikimi i vendimit mbi qeverinë
Me këtë vendim nuk do të jetë më e mundur të rikthehen fillimisht në qendrën pritëse në Shëngjin dhe më pas në Gjadër, emigrantët e shpëtuar në det nga anijet ushtarake italiane dhe që vijnë nga vende që Italia i konsideron si të sigurta, pra emigrantë që, sipas qeverisë, duhet të kthehen shpejt në vendet e tyre, sapo të përfundojë procedura e përshpejtuar kufitare.
Ky ishte një projekt që qeveria italiane ishte detyruar ta braktiste muajt e fundit, pasi shumë gjyqtarë italianë kishin konsideruar se rregullat ishin në kundërshtim me një vendim të mëparshëm të Gjykatës së Drejtësisë së BE-së të tetorit 2024, dhe për këtë arsye i kishin drejtuar vetë Gjykatës pyetje paraprake mbi interpretimin e duhur të konceptit të “vendit të sigurt”.
Interpretimi i dhënë nga Gjykata e Drejtësisë i thotë gjyqtarëve italianë se ndërhyrja e tyre për të anuluar ndalimin e emigrantëve që vijnë nga një shtet i përfshirë nga qeveria në listën e vendeve të sigurta është e ligjshme.
La Repubblica shkruan se ky vendim e gjen të papërgatitur qeverinë e Melonit, e cila kishte llogaritur shumë një vendim në favor të saj.
Kjo bazuar edhe në ato që kishte parë të paralajmëruar në muajt e fundit nga qëndrimet politike të shumicës së shteteve të përfaqësuara në Gjykatën e Drejtësisë së BE-së, si dhe nga përputhshmëria me direktivën e re për kthimet, që pritet të hyjë në fuqi vitin e ardhshëm, menjëherë pas zbatimit të Paktit të ri për Migracionin dhe Azilin.
Kujtojmë se në mars qeveria e Melonit vendosi të ndryshojë funksionin te qendrat e emigrantëve në Shëngjin dhe në Gjadër.
Nëse më parë ato ishin konceptuar për mbajtjen e emigrantëve të shpëtuar në ujërat ndërkombëtare, tashmë përdoren për strehimin e atyre që u është refuzuar azili dhe që janë në pritje të riatdhesimit.
Por edhe për këtë, Meloni ka hasur telashe pasi Gjykata e Lartë në Romë kërkoi opinionin e Gjykatës Europiane të Drejtësisë për rastet e dërgimit të dy emigrantëve, duke ngritur pikëpyetje për qëllimet për të cilat po shfrytëzohet aktualisht kjo qendër.
Në rastin e parë, kërkohet opinion për përputhshmërinë e dërgimit nga Italia në kampin e Shqipërisë të azilkërkuesve të refuzuar me qëllim riatdhesimin.
Ndërsa në rastin e dytë, opinioni kërkohet për dërgimin në Gjadër të azilkërkuesve të hyrë në mënyrë të paligjshme./tvklan
