Një dokument që lidhet me atë se çfarë përmban memorandumi i mirkuptimit i nënshkruar nga kryeministri Edi Rama dhe kryeministrja italiane Giorgia Meloni për çështjen e emigrantëve është publikuar në mediat italiane.
Bëhet fjalë për raportin teknik të kampit të emigrantëve, të nënshkruar nga Biagio Mazzotta, kreu i Drejtorisë së Përgjithshme të Shtetit, shkruan gazeta italiane L’espresso.
Kushtet në kamp janë çështja e parë: «E gjithë zona nuk është e pajisur me kanalizime publike. Për shkarkimin e ujërave të zeza është e nevojshme të krijohet një rezervuar depozitimi me kapacitet të përshtatshëm për t’u zbrazur periodikisht me një makinë vetë-kulluese ose, si alternativë, është e nevojshme të krijohet një impiant pastrimi.
Zona është e lidhur me rrjetin elektrik publik në tension të mesëm përmes kabllove ajrore. Në dokument theksohet se rastet e mungesës së energjisë elektrike janë të shpeshta, prandaj është e nevojshme të furnizohet zona me gjeneratorë për furnizimin me energji elektrike dhe funksionimin e vazhdueshëm të kompjuterëve dhe serverave.
Uji i pijshëm merret nga një depo me një pompë, që nuk është e mjaftueshme për të mbuluar të gjithë qendrën. Është e nevojshme të parashikohet ndërtimi i rezervuarëve për të siguruar ujin në kamp.
Po ashtu thuhet se zona në tërësi nuk është urbanizuar, prandaj është e nevojshme të ndërmerren hapa për largimin e dherave, prerjen e pemëve, shembjen e rrënojave ekzistuese, si dhe ndërtimi i rrugëve dhe infrastrukturës, për hyrjen në zonë dhe brenda saj. Po ashtu, sipas marrëveshjes, përdorimi i personelit të Ministrive të Brendshme, të Drejtësisë, e të Shëndetësisë në Shqipëri, përfshirë udhëtime, ushqim dhe strehim, kërkon fonde shtesë prej 57,7 milionë eurosh. Sipas gazetës italiane l’Espresso, 10 Qendrat e Përhershme të emigrantëve në territorin italian kanë kushtuar 52 milionë euro për katër vjet, ndërsa transformimi i Shëngjinit dhe veçanërisht Gjadrit do të kushtojë të paktën pesë herë më shumë për pesë vitet e ardhshme.
Protokolli i nënshkruar nga Italia dhe Shqipëria ka një vlerë prej 230 milionë eurosh. Për më tepër, janë edhe 75 milionë të tjera për eksportin dhe lidhjen e sistemit gjyqësor italian me Shqipërinë. Fatura totale shkon më shumë se 300 milionë euro.
Zëri më i madh i shpenzimeve – mbi 100 milionë euro – ka të bëjë me thelbin e protokollit, pra që një pjesë e Italisë të zhvendoset në Shqipëri: «Paragrafi 3 parashikon që emigrantët mund të hyjnë në territorin shqiptar me qëllimin e vetëm për të kryer procedurat e riatdhesimit të parashikuara nga legjislacioni italian dhe se autoritetet italiane duhet t’i transferojnë ato jashtë territorit shqiptar në rast se pushon e drejta e qëndrimit në objekte.
Dispozita përfshin nevoja më të mëdha për automjete dhe pajisje të Departamentit të Sigurisë Publike, siç përcaktohen më poshtë: motorizimi 6.4 milionë € për vitin 2024; pajisje dhe kazerma: 300.000 euro për vitin 2024; 1.5 milionë euro për vitin 2024 (llogaria rrjedhëse) dhe 900.000 në vit për vitin 2024 (llogaria kapitale); Charter anijesh: 15 milionë euro për vitin 2024 dhe 20 milionë euro për secilin prej viteve nga 2025 deri në 2028”.
Gazeta L’Espresso paralajmëron se do të ketë një një artikull tjetër kushtuar paktit me Shqipërinë ndërsa e cilëson marrëveshjen e Melonit si të dyshimtë ekonomikisht.