Autoritetet ndërkombëtare thonë se mbyllja e zyrave që ofrojnë shërbime sociale në veri pa marrëveshje paraprake dhe alternativa, ndikon negativisht në jetën e përditshme të serbëve të Kosovës.
Autoritetet ndërkombëtare më me ndikim në Kosovë kanë kritikuar njëzëri qeverinë e Kosovës pas mbylljes së disa zyrave për punë sociale në veri të Kosovës të banuar me shumicë serbe. Këto zyra menaxhohen nga Serbia.
Tri ditë më parë me urdhër të Gjykatës Themelore në Mitrovicë, policia bastisi dhe mbylli zyrat e katër qendrave për punë sociale, të cilat sipas policisë, “operonin ilegalisht në veri”.
Për më tepër, policia tha se zyrtarë të këtyre qendrave, dyshohet se kanë telefonuar qytetarë dhe nën formën e kërcënimit, i kanë detyruar apo udhëzuar se si të votojnë duke i kushtëzuar ndihmat sociale me votën e tyre në favor të një partie politike, e cila ishte në garë për zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë.
Reagime nga BE dhe Gjermania
Ndikimin e Serbisë në zgjedhjet në Kosovë e bëri tëditur edhe drejtuesja e misionit të BE-së për monitorimin e zgjedhjeve në Kosovë, Nathalie Loiseau. “Serbia ka ndërhyrë në zgjedhje përmes trysnisë ndaj votuesve serbë në Kosovë”, tha ajo. Megjithatë Bashkimi Evropian i bëri thirrje Kosovës që të mos i mbyllë zyrat për punë sociale, “dhe që për statusin e tyre të diskutohet në dialogun Kosovë-Serbi”, që ndërmjetësohet nga blloku evropian.
Gjermania nga ana e saj, është deklaruar se strukturat paralele të Serbisë që operojnë në Kosovë mund të mbyllen, por, është deklaruar kundër mbylljes së institucioneve që ofrojnë shërbime në fushën e shëndetësisë, arsimit dhe ato zyra që ofrojnë shërbime bazike sociale.
”Siç është thënë edhe më parë, Ambasada Gjermane është dakord që strukturat paralele duhet të ndërpriten, por institucionet në fushën e shëndetësisë, arsimit dhe ato që ofrojnë shërbime sociale bazë, nuk duhet të mbyllen në këtë mënyrë. Mbyllja e strukturave të tilla ekzistuese pa marrëveshje paraprake dhe pa alternativa, mund të ndikojë negativisht në jetën e përditshme të serbëve të Kosovës dhe komuniteteve të tjera”, ka thënë zëdhënësi i ambasadës gjermane në Kosovë, Christian Böttcher.
SHBA: Veprime që ndikojnë negativisht
Ambasada amerikane në Kosovë është shprehur e shqetësuar për “mbylljen e papritur edhe të pakoordinuar të Qendrave për punë sociale”, të drejtuara nga Serbia në pjesën veriore të Kosovës. “Këto dhe veprime të ngjashme ndikojnë negativisht te mijëra qytetarë të Kosovës dhe rrezikojnë krijimin e pasojave të dëmshme për të ardhmen e Kosovës në Evropë dhe për marrëdhëniet tona bilaterale”, thuhet në një reagim të Ambasadës të publikuar në platformën X.
Reagim pati edhe nga zyra për Kosovën në qeverinë e Serbisë. Drejtuesi i kësaj zyre, Petar Petkoviq, që është edhe kryenegociator i Serbisë në dialog me Kosovën, aksionin e policisë në veri e cilësoi siç tha, “veprim përshkallëzues, me të cilin, Kurti ka goditur drejtpërdrejt kategoritë më të ndjeshme dhe më të rrezikuara të serbëve në Kosovë”. Sipas tij, “janë 9 mijë përfitues të ndihmës sociale, shtesave për fëmijë dhe ndihmë tjetër që kanë marrë shërbime në këto objekte”.
Zyrat e Serbisë në Kosovë
Pjesëtarët e komunitetit serb në Kosovë marrin të ardhura të ndryshme nga buxheti i Serbisë, si paga, pensione, ndihmë sociale, dhe shtesa për fëmijë. Autoritetet e Kosovës edhe më herët kanë mbyllur institucione të ndryshme paralele të Serbisë në Kosovë, me arsyen se funksionimi i tyre është i paligjshëm. Por këto veprime janë kundërshtuar nga autoritetet ndërkombëtare, të cilat vazhdimisht i kërkojnë qeverisë së Kosovës që të koordinohet me autoritetet ndërkombëtare për çdo veprim në veri të banuar me shumicë serbe.
Dy vjet më parë BE vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës duke e akuzuar drejtpërdrejt qeverinë e Kosovës për tensione në veri. Masat ndëshkuese ishin ngrirja e disa fondeve për Kosovën dhe pezullimi i vizitave të nivelit të lartë. Por, pavarësisht këtyre masave, qeveria Kurti nuk hoqi dorë nga veprimet në veri, ndërkohë që i cilësoi si të padrejta masat e BE-së, duke thënë se “nuk mund të bëjë kompromise me sundimin e ligjit dhe kushtetutshmërinë e vendit”. Parlamenti Evropian u bëri thirrje strukturave të Këshillit Evropian që t’i heq masat ndaj Kosovës. Në një dokument të raportuesit për Kosovën Riho Terras, “këto masa nuk janë më të arsyeshme dhe janë në kontradiktë me përkushtimin e dëshmuar të Kosovës ndaj vlerave evropiane dhe me përshtatjen e saj me politikat e BE-së”./DW