Komisioni Europian ka prezantuar sot një paketë për të tërhequr talentet jashtë vendeve të BE-së. Paketa e paraqitur nga komisionerja për punët e brendshme Ylva Johanson synon lehtësimin e lëvizshmërisë brenda unionit në kushtet e mungesës së kapaciteteve në një sërë sektorësh. Sipas Johanson masat përfshijnë përshtatjen e punëdhënësit në Bashkimin Europian me punëkërkuesit nga vendet e treta, si dhe masa për të promovuar njohjen e kualifikimeve dhe lëvizshmërinë e nxënësve.
“Lehtësimi i njohjes së kualifikimeve dhe vërtetimi i aftësive të fituara në vendet jo-BE është një mundësi kyçe për punëdhënësit që kërkojnë punëtorë të kualifikuar dhe për shtetasit e vendeve të treta që kërkojnë qasje në tregun e punës së BE-së, si dhe integrimin e tyre në shoqëritë pritëse”, thuhet në njoftimin e Komisionit Europian.
BE-ja përballet me mungesa të vazhdueshme të fuqisë punëtore në një sërë sektorësh në të gjitha nivelet e aftësive. Shkalla e papunësisë mbetet e ulët (6,0% në shtator 2023) dhe shkalla e vendeve të lira të punës u rrit në 2,9% vitin e kaluar, më shumë se dyfishi i nivelit të vitit 2012. Ndryshimi demografik do të përkeqësojë sfidat e tregut të punës. Popullsia në moshë pune do të bjerë nga 265 milionë në 2022 në 258 milionë në 2030 në BE. Pa veprime të bashkërenduara, tendencat aktuale mund të minojnë tranzicionin e gjelbër dhe digjital, të zbehin konkurrencën e BE-së dhe të dobësojnë shërbimet publike në zonat që tashmë përballen me mungesë punëtorësh, si kujdesi shëndetësor dhe kujdesi afatgjatë.
Propozimi i Komisionit për një grup të talenteve do të negociohet nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli.
Njoftimi i Plotë i Komisionit Europian
Mungesa e aftësive vazhdojnë në të gjithë BE-në, në një sërë sektorësh dhe në nivele të ndryshme aftësish. Përpjekja e BE-së për të plotësuar mungesat e fuqisë punëtore në BE fillon nga shtëpia: me përpjekje të pandërprera për të përmirësuar, rikualifikuar dhe përdorur potencialin e pashfrytëzuar të fuqisë punëtore vendase të BE-së në dobi të tregut të vetëm. Por për të adresuar mungesat me të cilat përballen Shtetet Anëtare, BE-së do t’i duhet gjithashtu të tërheqë aftësi dhe talent nga e gjithë bota. Që kjo qasje të jetë e suksesshme, BE-ja duhet të jetë në gjendje të tërheqë talentin dhe të mbajë talentin e nevojshëm. Zhvillimi i bashkëpunimit për migracionin për motive punësimi me partnerët e vendeve të treta mund të jetë gjithashtu një përfitim i ndërsjellë, që ushqen ekspertizën dhe mbështetjen financiare në ekonominë e vendit të origjinës.
Iniciativat e mëposhtme do të mbështesin Shtetet Anëtare në garën globale për talente:
Grupi i talenteve të BE-së – Duke e bërë më të lehtë rekrutimin nga jashtë BE-së
Komisioni po propozon krijimin e një grupi talentesh të BE-së për të lehtësuar rekrutimin e punëkërkuesve nga vendet jo-BE në profesionet me mungesë në mbarë BE-në. Është një masë inovative, platforma e parë e BE-së e këtij lloji, që e bën më të lehtë dhe më të shpejtë rekrutimin ndërkombëtar, për të ndihmuar punëdhënësit të kenë akses në një grup më të gjerë aftësish dhe talentesh. Pjesëmarrja në grupin e talenteve të BE-së do të jetë vullnetare për shtetet anëtare, të cilët do të mbështesin menaxhimin e platformës. Ai gjithashtu do të ofrojë informacion mbi procedurat e rekrutimit dhe migrimit në Shtetet Anëtare dhe përfshin masa të forta mbrojtëse për të siguruar rekrutim të drejtë dhe kushte pune.
Grupi i talenteve të BE-së do të mbështesë gjithashtu zbatimin e Partneriteteve të Talenteve . Këto janë partneritete të personalizuara me vende jo anëtare të BE-së, duke ofruar lëvizshmëri për punë ose trajnim. Punëkërkuesit që kanë zhvilluar aftësitë e tyre sipas një Partneriteti Talent do të marrin një Leje të Partneritetit Talent, e dukshme për punëdhënësit pjesëmarrës, që vërteton kualifikimet e tyre. Mundësitë për migrim të ligjshëm mund të pritet të dekurajojnë migrimin e parregullt dhe duhet të shkojnë paralelisht me bashkëpunimin e forcuar për bashkëpunimin e ripranimit.
Njohje më e lehtë dhe më e shpejtë e kualifikimeve të fituara në vendet e treta
Lehtësimi i njohjes së kualifikimeve dhe vërtetimi i aftësive të fituara në vendet jo-BE është një mundësi kyçe për punëdhënësit që kërkojnë punëtorë të kualifikuar dhe për shtetasit e vendeve të treta që kërkojnë akses në tregun e punës së BE-së, si dhe integrimin e tyre në shoqëritë pritëse.
Komisioni rekomandon një sërë masash për të thjeshtuar dhe përshpejtuar njohjen e aftësive dhe kualifikimeve të shtetasve të vendeve të treta. Këto masa do të modernizonin sistemin aktual të njohjes së BE-së dhe do ta afronin atë me sistemin e krijuar për shtetasit e BE-së që lëvizin në një shtet tjetër anëtar.
Qëllimi është të zhvillohet kapaciteti i autoriteteve kombëtare të njohjes për të thjeshtuar dhe përshpejtuar procedurat duke përmirësuar krahasueshmërinë e kualifikimeve të vendeve të treta dhe mënyrën e vlerësimit të aftësive të punëkërkuesve. Kjo do të lejojë që vendimet e njohjes të merren shpejt dhe me besim për të plotësuar vendet vakante në profesionet me mungesë të BE-së, veçanërisht në profesionet me prioritet të rregulluar.
Bërja e lëvizshmërisë së të mësuarit një mundësi për të gjithë
Rekomandimi i propozuar i Këshillit ” Evropa në lëvizje – mundësi për të mësuar mobilitet për të gjithë” synon të nxisë lëvizshmërinë në të gjitha fushat e arsimit dhe trajnimit. Ai fton Shtetet Anëtare që ta bëjnë lëvizshëmrinë e të mësuarit brenda BE-së një pjesë integrale të të gjitha shtigjeve të arsimit dhe trajnimit, nga arsimi shkollor dhe trajnimi profesional, veçanërisht praktikat, deri tek arsimi i lartë dhe i të rriturve dhe shkëmbimet e të rinjve.
Komisioni propozon vendosjen e objektivave të reja ambicioze për vitin 2030: rritjen e pjesës së përvojës së lëvizshmërisë në të paktën 25% për të diplomuarit e arsimit të lartë , të paktën 20% për nxënësit me më pak mundësi dhe të paktën 15% për nxënësit profesional . Propozimi promovon gjithashtu atraktivitetin e BE-së si një destinacion mësimi për talentet nga vendet e treta, në përputhje me dimensionin gjeopolitik të Zonës Evropiane të Arsimit . Ai bazohet në rekomandimet konkrete të formuluara nga Paneli i përkushtuar i Qytetarëve Evropianë . Propozimi përfshin një angazhim nga Komisioni për të monitoruar dhe mbështetur Shtetet Anëtare në zhvillimin e planeve kombëtare të veprimit për zbatimin konkret të qëllimeve.
Hapat e ardhshëm
Propozimi i Komisionit për një grup të talenteve të BE-së tani do të negociohet nga Parlamenti Evropian dhe Këshilli. Komisioni do të mbështesë zbatimin nga Shtetet Anëtare të Rekomandimit për njohjen e kualifikimeve të shtetasve të vendeve të treta dhe do t’i ftojë ata të raportojnë mbi nismat kombëtare, reformat, praktikat e mira dhe statistikat. Rekomandimi ‘Evropa në lëvizje’ do t’i paraqitet Këshillit për shqyrtim dhe miratim.
Sfondi
BE-ja përballet me mungesa të vazhdueshme të fuqisë punëtore në një sërë sektorësh në të gjitha nivelet e aftësive. Shkalla e papunësisë mbetet e ulët (6,0% në shtator 2023) dhe shkalla e vendeve të lira të punës u rrit në 2,9% vitin e kaluar – më shumë se dyfishi i nivelit të vitit 2012. Ndryshimi demografik do të përkeqësojë sfidat e tregut të punës. Popullsia në moshë pune do të bjerë nga 265 milionë në 2022 në 258 milionë në 2030 në BE. Pa veprime të bashkërenduara, tendencat aktuale mund të minojnë tranzicionin e gjelbër dhe digjital, të zbehin konkurrencën e BE-së dhe të dobësojnë shërbimet publike në zonat që tashmë përballen me mungesë punëtorësh, si kujdesi shëndetësor dhe kujdesi afatgjatë.
Përputhja ndërkombëtare e vendeve të punës mbetet komplekse dhe e kushtueshme si për shtetasit jo-BE ashtu edhe për punëdhënësit. Mungesa e mirëkuptimit dhe besimit të punëdhënësve në aftësitë dhe kualifikimet e fituara në vendet e treta është një pengesë e rëndësishme për lëvizshmërinë e talenteve dhe aftësive. Kjo jo vetëm që ndikon në atraktivitetin e BE-së, por çon në ‘humbje truri’ – ku shtetasit e vendeve të treta shpesh punojnë nën nivelin e tyre të kualifikimit.
Ndërsa lëvizshmëria e të mësuarit është një përvojë shumë e vlefshme për njerëzit në marrjen e njohurive dhe aftësive të nevojshme për zhvillimin personal, arsimor dhe profesional, si dhe për angazhimin qytetar dhe përfshirjen sociale, pjesa e evropianëve që marrin pjesë në një aktivitet mësimor në një vend të ndryshëm nga vendi i tyre është ende i ulët.
