Debati për Akademinë e Shkencave është rikthyer sërish në vëmendjen e opinionit publik gjatë ditës së sotme. Shkak është bërë një postim i Ministres së Arsimit Besa Shahini, e cila ka thënë se nisma e deputetëve dhe e grupit të punës për reformimin e këtij institucioni do të shkojë së shpejti në Parlament.
“Do të jem edhe unë pjesë e këtij debati ku do të paraqes idenë time për të vendosur në ligj bazat e fillimit të një përafrimi të akademive shqiptare në rajon me synim integrimin në një të vetme”, ka shkruar Shahini. Pikërisht kjo frazë ka sjellë reagimin e akademikut Artan Fuga e më pas të kryedemokratit Lulzim Basha.
Në një letër publike drejtuar Presidentit, Kryeministrit dhe Kryetarit të Kuvendit, Fuga hedh dyshime se po synohet shkrirja e Akademisë së Shkencave. Akademiku shkruan se mbetet i paqartë mendimi i Besa Shahinit se çfarë nënkupton me integrimin e akademive shqiptare në një të vetme.
“Ministrja Besa Shahini shpall synimin për zhbërjen e akademisë të shkencave të Shqipërisë dhe të Kosovës dhe “integrimin” e tyre me atë të Maqedonisë dhe Malit të Zi! […] Në këtë mënyrë, në pikën kulmore të punimeve të komisionit kuvendor për reformimin e akademisë të shkencave të Shqipërisë, qytetarja Besa Shahini, në funksionin e ministres […] deklaron se punon kundër kësaj mëvetësie, pra punon në të kundërt të betimit të saj si ministre! […]Të gjitha mundësitë që mund të nënkuptojë ideja që e “lumturoka” qytetaren ministre Besa Shahini janë absurde, më së paku, por edhe të mbrapshta, dhe çojnë pikërisht në zhbërjen e akademisë të shkencave të Shqipërisë duke e çuar atë drejt shkrirjes të identitetit të vet institucional si bartëse e misionit për të cilën është krijuar”, ka shkruar ndër të tjera Artan Fuga në letrën e tij drejtuar krerëve të shtetit.
Ndërkohë nga një aktivitet, Lulzim Basha ka thënë se Partia Demokratike sapo të vijë në pushtet do të anulojë ligjet që synojnë ta shkrijnë Akademinë e Shkencave të Shqipërisë.
Por si nisi konflikti për Akademinë e Shkencave?
Konflikti në Akademinë e Shkencave nisi në vjeshtën e vitit 2017, ku në postin e Kryetarit u zgjodh Gudar Beqiraj. Në atë kohë, Artan Fuga denoncoi shumë paligjshmëri të kryera në Akademinë e Shkencave, që nga shkeljet statusore, zgjedhore e deri te abuzimet financiare. Beqiraj nuk u dekretua nga presidenti Ilir Meta dhe pak ditë më pas dha dorëheqjen “për t’i hapur rrugë reformimit”.
Por nga këto konflikte, kryeministri Edi Rama vendosi t’i heqë fondet Akademisë së Shkencave, duke thënë se ishte një institucion fiktiv që nuk i shërbente kërkimit shkencor në vend. Rama urdhëroi ngritjen e një grupi pune për reformimin e këtij institucioni, gjë e cila u shoqërua nga ana e saj me debate.
Prej asaj kohe, Akademia e Shkencave drejtohet nga Sekretari i Përgjithshëm Vasil Tole, i cili tashmë është në mbarim të mandatit. Komisioni për reformim është drejtuar nga Skënder Gjinushi. Pikërisht ky projektligj pritet të shqyrtohet dhe të miratohet nga Parlamenti. Por akademiku Artan Fuga ka vijuar me kritikat e tij, duke denoncuar sërish parregullsitë financiare brenda institucionit ashtu edhe nisma si kjo e Ministres Besa Shahini, e cila të paktën aktualisht nuk nuk e bën të qartë se çfarë nënkupton me “integrim të akademive shqiptare në një të vetme”./Opinion.al