Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result
KONTAKT
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë
Opinion.al
Nuk ka rezultat
View All Result

Fruthi ende rrezik, mungojnë materialet për analizat

2018/03/26 at 11:34 PM
në Kryesore, Sociale
Kohë leximi: 8 min
A A
Fruthi ende rrezik, mungojnë materialet për analizat

Qindra raste dhe dy viktima janë shënuar prej fruthit gjatë tre muajve të fundit në Shqipëri, një shpërthim i sëmundjes infektive të zhdukur prej më shumë se një dekade që vjen si pasojë e mungesës së vaksinimit.


Dy foshnja, 4 dhe 8 muajsh kanë humbur jetën që kur në Shqipëri u rishfaq disa muaj më parë virusi i fruthit.

Sëmundja e konsideruar e zhdukur prej më shumë se një dekade u rikthye në janar të vitit 2018, ku dhe u identifikua një foshnje 4 muajsh e cila më pas humbi jetën në Qendrën Spitalore Universitare ‘Nënë Tereza’ në Tiranë.

Të dhënat zyrtare të Institutit të Shëndetit Publik, ISHP, flasin për 352 fëmijë të prekur nga ky virus nën moshën 14 vjeç, në zona si Tirana, Lezha, Durrësi, Kukësi, Vlora dhe Elbasani.

Dy muaj pasi sëmundja infektive shpërtheu, në urgjencën e spitalit të fëmijëve në QSUT paraqiten mbi 10 raste pacientësh në ditë, si të dyshuara të prekur nga ky virus – ndërkohë që në pavijonin e infektivit më mes të muajit mars ishin të shtruar 60 fëmijë që merrnin trajtimin mjekësor kundër fruthit.

Sëmundja e menduar e zhdukur që nga viti 2007, është përhapur masivisht dhe sipas disa mjekëve të intervistuar nga BIRN vendi është në kushtet e një epidemie.

“Nëse Ministria e Shëndetësisë nuk ka deklaruar se jemi në epidemi të fruthit, do të thotë se i shmanget përgjegjësive institucionale, çka do të thotë se kërkon të minimizoje ose anashkaloje problemin,” i tha BIRN mjeku i sëmundjeve infektive Pëllumb Pipero.

Ky fakt mohohet nga Instituti i Shëndetit Publik, dhe Ministria e Shëndetësisë, të cilat deklarojnë se edhe pse situata është shqetësuese, shpërthimi i fruthit mbetet nën kontroll.

Mjekët shpjegojnë se në shpërthimin e fundit të sëmundjes së fruthit kanë ndikuar kultura fetare, frika nga vaksinimi por dhe mosmarrja e masave të duhura të izolimit nga institucionet e shëndetit publik.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, OBSH, rastet e fruthit në Europë u rritën katër herë gjatë vitit 2017, duke prekur më shumë se një 21 mijë persona dhe duke shkaktuar 35 viktima.

“Çdo pacient i ri i prekur nga fruthi na kujton se fëmijët dhe të rriturit e pa vaksinuar, kudo që ato jetojnë, rrezikohen të preken nga sëmundja dhe t’ia transmetojnë atë të tjerëve,” u shpreh në shkurt doktoreshë Zsuzsanna Jakab, drejtuese rajonale e OBSH-së në Europë.

“Mbi 20 mijë raste fruthi dhe 35 jetë të humbura vetëm në 2017 janë një tragjedi që ne nuk duhet ta pranojmë,” shtoi Jakab.

Pavijoni i fëmijëve

Hera e fundit që virusi i fruthit është regjistruar në Shqipëri është gjatë viteve 2006-2007. Sipas një studimit të publikimit shkencor ‘International Journal of Science and Research’, gjatë atij shpërthimi u regjistruan 68 pacientë të prekur nga virusi. Një dekadë më pas pacientët e prekur nga virusi janë pesëfish më shumë.

Djali 8 muajsh i Kimete Tushës është një prej tyre. Kimetja dhe i biri nga fshati Balldren i Lezhës prej disa ditësh ndodhen të shtruar në pavijonin e infektivit në Spitalin e Pediatrisë, në qendrën Spitalore Universitare Nënë Tereza. Në dhomë ndodhen dhe tre fëmijë të tjerë nën moshën një vjeç, të cilët, sipas ekipit mjekësor janë të identifikuar si të prekur virusi i fruthit. I biri ka temperaturë të lartë ndërkohë që lëkura e njomë është mbuluar me dregëza që i kanë shpërthyer në të gjithë trupin.

“Ende nuk e di nëse djali ka fruth. Kam dy ditë e shtruar por nuk janë bërë ende analizat,” tha Kimetja. “Thonë se nuk ka material e po presim,” të tregon gruaja nga fshati i Lezhës, një rajon ku deri më tani janë identifikuar 33 raste të fruthit.

Mjekët e pavijonit të pediatrisë i thanë BIRN se gjatë javës së dytë të muajit mars, janë pezulluar të gjitha analizat e ekzaminimit të fruthit për shkak të mungesës së kiteve. Ata shtuan se vendosnin për shtrimin e fëmijëve në bazë të simptomave, në pritje të analizave përfundimtare

Pretendimi i mjekëve hidhet poshtë nga ISHP, i cili insiston që kitet për ekzaminimet e fruthit nuk mungojnë.

“Në ISHP kryen testime serologjike për matjen e kundërtrupave ndaj fruthit si dhe testime molekulare për identifikimin e materialit gjenetik të virusit të fruthit si dhe identifikim në kultura qelizore të virusit,” tha Instituti në një përgjigje me shkrim.

“Në bazë të përkufizimit të rastit për t’u përcaktuar si rast i konfirmuar nuk është vetëm ekzaminimi laboratorik për fruth por edhe vërtetimi që rasti ka kontakt me një rast të vërtetuar laboratorikisht për fruth. Për këtë arsye jo çdo rast duhet të testohet për fruth,” shtoi ISHP.

Në mesin e muajit mars,i gjithë pavijoni i Infektivit në katin e dytë të spitalit të Pediatrisë në QSUT ishte i mbushur me pacientët e vegjël që vuajnë nga fruthi.

Për shkak të rasteve të shumta, autoritetet kanë vënë në dispozicion të fëmijëve të prekur edhe katin e tretë por dhe dhoma të tjera të spitalit të Pediatrisë.

Ndryshe nga sa thotë dhe protokolli i sëmundjeve infektive, fëmijët e prekur nuk janë të izoluar.

Në pavijonin e infektivit mund të hysh lirisht dhe ndërkohë që të prekur me fruth gjen edhe në pavijonet e tjera ku janë të shtruar fëmijë që janë nën trajtim mjekësor për sëmundje të tjera.

Mjekët i thanë BIRN se për shkak të kushteve dhe popullimit thuajse ka qenë e pamundur izolimi i fëmijëve të prekur me fruth.

“Ne jemi kujdesuar që ata të jenë afër fëmijëve të vaksinuar, pasi nuk ka asnjë rrezik infektimi,” tha një nga mjekët të cilët dhe pse punojnë në pavijonin e infektivit nuk i sheh me doreza apo masa të tjera mbrojtëse.

Sipas Institutit të Shëndetit Publik izolimi, vendosja e maskave apo dhe dezinfektimi janë masat e para që ka marrë Ministria e Shëndetësisë pas rastit të parë me fruth të shënuar në janar 2018.

“Që në fillim të shpërthimit të sëmundjes u përgatiten një sërë urdhrash të Ministrisë së Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale si izolimi ne pavijone të caktuara; masa standarde të kontrollit të infeksionit dhe të transmetimit ajror; përdorim i maskave nga personeli dhe pacientet kur shkojnë në ekzaminime; sigurim i dezinfektimit të mjediseve spitalore të përdorura më parë nga të sëmurët,” nënvizon ISHP në përgjigjen e saj.

Profesor Doktor Tritan Kalo shpjegon se fruthi ka tendencë përhapjeje më të lartë në raport me çdo sëmundje tjetër infektive.

Sipas Kalos, një i sëmurë mundet të infektojë nga 10 deri në 20 persona të tjerë. Kalo sugjeroi se vaksinimi dhe vetëizolimi i rasteve të pandërlikuara ose izolimi i rasteve me ndërlikime në mjediset tona spitalore do të ishte mënyra më emirë për të ulur numrin e rasteve me fruth.

Rikthimi i fruthit

Përhapja në mënyrë të shpejtë dhe në një periudhë të shkurtër kohore e fruthit, për mjekët është tregues i mungesës së politikave mbrojtëse ndaj sëmundjeve infektive në vend.

“Për fat të keq ne nuk kemi studime survejance për të parë imunizimin e popullsisë dhe për të ndërtuar politika mbrojtëse,” deklaroi Pipero.

“Mungesa e informacionit dhe mosvaksinimin i popullatës mundësuan rikthimin e fruthit në Shqipëri, jo në raste sporadike, siç mund të ishte normale, por si epidemi,” shtoi ai.

Ndërsa për mjekun Tritan Kalo lëvizjet demografike kanë ndikuar në mosvaksinimin e popullatës në mbarë vendin.

“Në mosvaksinimin e rregullt ndaj kësaj sëmundje ka ndikuar edhe zhvendosjet e mëdha të popullatës pas vitit 1990, çka ka bërë që një pjesë jo e vogël e prindërve të mos kenë ndjekur me kujdes skemën e vaksinimit të rregullt të fëmijëve të tyre në përputhje me Kalendarin Vaksinal të aplikueshëm te ne,” tha Kalo.

Ndyshenga Kalo, Pipero insiston që përhapje e shpejtë e virusit erdhi si pasojë e neglizhencës së autoriteteve zyrtare.

“Mangësitë në vaksinim, cilësia e vaksinës dhe kushtet e ruajtjes së saj, këtu mund të përmend vaksinën e përdorur në vitet 80-90 dhe të dhënat e dokumentuara për efikasitetin e dyshuar të saj, e njëkohësisht thirrjen për rivaksinim të kësaj fashë të popullsisë,” tha Pipero.

“Së dyti, mangësitë apo xhepat e krijuar në vaksinim, pra rastet që i kanë “shpëtuar” vaksinimit si dhe rastet që me dashje nuk janë vaksinuar,” shtoi Pipero, duke nënvizuar që fushata e komunikimit nga institucionet për vaksinimin e popullatës ka munguar.

Instituti i Shëndetit Publik i hedh poshtë akuzat dhe deklaron se janë marrë të gjitha masat për të mbajtur sëmundjen nën kontroll.

“Ndër masat e tjera në popullate ishte evidentimi i kontakteve dhe gjendja e vaksinimit të tyre si dhe vaksinimi i kontakteve brenda 72 orëve sipas nevojës. U vendos survejancë aktive në QSUT dhe në spitalet rajonale/bashkiake në bashkëpunim me Drejtorinë e Shëndetit Publik (DSHP),” tha ISHP, duke listuar masat e marra.

“Po kështu në bashkëpunim me DSHP-të u përgatit një plan masash për gjurmimin e kontakteve dhe gjendjen e vaksinimit të tyre në çerdhe, kopshte dhe shkolla,” shtoi Instituti.

Evidentimi i fëmijëve të prapambetur në kryerjen e vaksinimit si dhe shkaqet e mos kryerjes së vaksinimit, janë çështjet që po hetohen nga grupet e monitorimit të Institutit të Shëndetit Publik, i cili paralajmëron se do të ndërmerren masa ndaj personelit përgjegjës për mos funksionimin si duhet të skemës së vaksinimit.

Frikë nga autizmi

Kimete Tusha tregon se nuk e ka vaksinuar kundër fruthit foshnjën e saj. Kishte dëgjuar se vaksina mund ta dëmtonte shëndetin e djalit të saj para moshës 1 vjeç. Sipas Dr. Tritan Kalos shumë nëna ndikohen dhe nga teoritë konspirative mbi efektet negative të vaksinës.

“Ka pasur një jehonë shumë negative në popullatë lidhja e mundshme shkak-pasojë e tri-vaksinës Fruth – Rubeolë – Parotit, me Autizmin, ndaj dhe një pjesë jo e neglizhuese e prindërve kanë hezituar dhe vijojnë të hezitojnë të vaksinojnë fëmijët ndaj këtyre tre sëmundjeve,” shpjegoi ai.“Koha dhe studimet e deritanishme të bëra në këtë drejtim nuk e justifikojnë aspak një frikë të tillë,” shtoi Kalo.

Megjithëse nuk ka studime që lidhin pasojat që shkaktonvaksina e fruthit me autizmin, dhe pse ka pasur raste të rralla, serish ekspertët përjashtojnë ndikimin e saj.

“Sa i takon efekteve anësore të vaksinës, autizmit konkretisht, raste të tilla ka pasur, edhe pse shumë të rralla, pra fëmijë autik tek të cilët autizmi është lidhur me vaksinimin,” u shpreh Pipero.

“Dua t’ju siguroj se nuk ka studime statikistikisht të provuara që e lidhin vaksinën me autizmin, edhe pse nuk e përjashtojnë atë. Me këtë rast dua t’i këshilloj gjithë qytetarët të vaksinojnë fëmijët e tyre dhe të mos kenë asnjë frikë se fëmijët e tyre do të sëmuren nga autizmi,” shtoi ai.

Sipas udhëzimeve OBSH-së vaksinimi ndaj fruthit fillon në moshën 13-15 muaj. Sipas Piperos, fëmijët e porsalindur janë të mbrojtur deri në moshën 6 muajsh nga antitrupat e gatshëm që marrin nga nëna.

“Nëse nëna është e pa vaksinuar ose a pa mbrojtur në rruge natyrale nga fruthi, edhe fëmija është i pa mbrojtur, dhe në rast epidemie janë ata që preken të parët, madje e manifestojnë fruthin në forma të rënda deri vdekjeprurës,” shpjegoi ai.

Për të mënjanuar pasojat e kësaj sëmundje, Ministria e Shëndetësisë ka përfshirë në skemën e vaksinimit edhe individët që kanë lindur në periudhën e viteve 1980-1990. Instituti i Shëndetit Publik deklaron se deri më tani, që kur është shfaqur rasti i parë i fruthit janë kryer 22 mijë vaksinime në nivel kombëtar jashtë procesit rutinë.

Burimi: Reporter.al

 

Etiketa: epidemia e fruthitshqiperi


Ju sugjerojmë

Zjarret në vend, Rama: Së shpejti ne do të kemi flotën tonë, me dy avionë zjarrfikës
Kryesore

Zjarret në vend, Rama: Së shpejti ne do të kemi flotën tonë, me dy avionë zjarrfikës

27 Gusht, 2025 11:53 am
Rama nderon forcat e angazhuara në operacionet e shpëtimit ndaj zjarreve
Kryesore

Rama nderon forcat e angazhuara në operacionet e shpëtimit ndaj zjarreve

27 Gusht, 2025 11:39 am
Situata e zjarreve në vend/ Nga 14 vatrat e raportuara gjatë ditës, dy ende aktive
Aktualitet

Situata e zjarreve në vend/ Nga 14 vatrat e raportuara gjatë ditës, dy ende aktive

27 Gusht, 2025 10:26 am
Përfshihet nga flakët e zjarrit një pallat në Dibër, evakuohen banorët
Aktualitet

Përfshihet nga flakët e zjarrit një pallat në Dibër, evakuohen banorët

27 Gusht, 2025 10:16 am
Fier/ Në kërkim ndërkombëtar për trafik droge, arrestohen 3 shtetas
Aktualitet

Fier/ Në kërkim ndërkombëtar për trafik droge, arrestohen 3 shtetas

27 Gusht, 2025 9:09 am
Si ta ndryshoni botën në bazë të shenjës së horoskopit
-Jetë dhe Stil

Horoskopi për sot, 27 gusht 2025

27 Gusht, 2025 8:34 am
Parashikimi i motit, 5 Janar 2025
Aktualitet

Parashikimi i motit, 27 gusht 2025

27 Gusht, 2025 8:18 am
Zjarr në një pallat në Lushnje, evakuohen banorët
Aktualitet

Zjarr në një pallat në Lushnje, evakuohen banorët

26 Gusht, 2025 10:04 pm
Tiranë/ Humb jetën 64-vjeçari në Petrelë, familjarët: U tërhoq nga një kafshë
Kronikë

Aksident në Korçë, makina përplas për vdekje një grua

26 Gusht, 2025 9:11 pm
Situata e zjarreve në vend/MM: Gjatë orëve të fundit 37 vatra aktive
Aktualitet

Situata e zjarreve në vend, 4 vatra ende aktive

26 Gusht, 2025 8:18 pm
Para
Video/ Buzët me silikon? Albana Osmani u tregon të vërtetën fëmijëve

Video/ Buzët me silikon? Albana Osmani u tregon të vërtetën fëmijëve

Facebook përgjon telefonatat dhe mesazhet, shokohen përdoruesit

Facebook përgjon telefonatat dhe mesazhet, shokohen përdoruesit

Filloi lançimi i iOS 11.3, ja çfarë përmban

Filloi lançimi i iOS 11.3, ja çfarë përmban
















TE FUNDIT

Trump kërcënon Rusinë me luftë ekonomike nëse nuk arrihet paqja në Ukrainë

Trump kërcënon Rusinë me luftë ekonomike nëse nuk arrihet paqja në Ukrainë
27 Gusht, 2025

Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, ka hedhur sërish poshtë mundësinë e ndonjë takimi të afërt mes udhëheqësve rusë...

Lexo më shumë

Kosovë/Ministri Aliu njofton dorëheqjen pas zgjedhjes së Bashës kryeparlamentar

Kosovë/Ministri Aliu njofton dorëheqjen pas zgjedhjes së Bashës kryeparlamentar
27 Gusht, 2025

Liburn Aliu ka njoftuar të mërkurën se ka dhënë dorëheqje si ministër në detyrë në Qeverinë e Kosovës, për shkak...

Lexo më shumë

Zjarret në vend, Rama: Së shpejti ne do të kemi flotën tonë, me dy avionë zjarrfikës

Zjarret në vend, Rama: Së shpejti ne do të kemi flotën tonë, me dy avionë zjarrfikës
27 Gusht, 2025

Ditën e sotme po mbahet një ceremoni, ku po nderphen me medalje dhe shpërblime forcat e angazhuara në operacionet e...

Lexo më shumë

Rama nderon forcat e angazhuara në operacionet e shpëtimit ndaj zjarreve

Rama nderon forcat e angazhuara në operacionet e shpëtimit ndaj zjarreve
27 Gusht, 2025

Kryeministri i vendit, Edi Rama mbajti ditën e sotme një ceremoni e Mirënjohjes Kombëtare për dhënien e medaljeve dhe shpërblimeve...

Lexo më shumë
Opinion.al

Kategoritë

Kryesore

Aktualitet

Unë Shkruaj

Komente

Bota 

Sport 

Instabiz

Opinion Web Tv

Lifestyle

Galeri

Rreth Nesh

ON AIR: E hene – E marte – E merkure – 22:15 E ejnte – 21:00

OPINION nga Blendi Fevziu. Emisioni politik me i ndjekur dhe me i preferuar ne ekranet shqiptare.
“Opinion” vjen ne kater takime cdo jave – e hene, e marte, e merkure dhe takimi tradicional i te ejntes mbrema.
Cdo jave ne studion e Tv Klan, komente, analiza, debate, komente, intervista, personazhe, deshmi dhe fakte konkrete. Ngjarjet me te fundit dhe me te rendesishme ne jeten politike dhe sociale te vendit, me debatet, opinionet dhe analizat e te ftuarve ne studio.
Salloni i politikes dhe aktualitetit hap dyert 4 mbremje ne jave, per te degjuar opinionet e politikaneve dhe analisteve. Padron i shtepise, gazetari dhe analisti Blendi Fevziu.

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com

Nuk ka rezultat
View All Result
  • Hyrja
  • Kryesore
  • Aktualitet
    • Politikë
    • Kronikë
    • Sociale
  • Unë shkruaj
  • Komente
  • Bota
  • Sport
  • InstaBIZ
  • OPINION WEB TV
    • Emisionet
    • U tha në Opinion
    • Si u Veshën
  • Life Style
    • Shëndeti
    • Jetë dhe Stil
    • Teknologji
    • Kulturë

Të gjitha të drejtat e rezervuara Opinion ©2025
Dev By Techzero1.com