Pas propozimeve dhe shqetësimeve që opozita i dërgoi Komisionit të Venecias në lidhje me draftin për Reformën në Drejtësi, ky Komision, sipas Partisë Demokratike, ka gjetur të drejta shqetësimet që kjo i ka parti i ka përcjellë.
Komisioni i Venecias ka vlerësuar se çështjet që trajtojnë amendamentet kushtetuese, janë çështje politike që kërkojnë zgjidhje politike, dhe që duhet të arrihen nëpërmjet një dialogu konstruktiv politik midis grupimeve politike kryesore në vend.
Ndaj edhe ky komision ka shtruar 11 pika që duhen vlerësuar në përmirësimin e draftit
Më konkretisht:
- Komisioni i Venecias ka ripërsëritur kërkesën per konsensus politik mes mazhorancës dhe opozitës, për të shmangur kapjen politike të sistemit të drejtesisë (parag. 13 dhe 88).
- Përfshirja e opozitës konsiderohet e domosdoshme nga Komisioni i Venecias për përzgjedhjen e anëtarëve të jashtëm të Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe të Këshillit të Lartë të Prokurorisë. Komisioni i Venecias thekson se kjo nuk mund të jetë zgjedhja vetëm e shumicës parlamentare, por edhe e opozitës, duke përdorur shumicë të cilesuar apo metodë tjetër (parag. 14 dhe 17).
- Komisioni i Venecias kërkon perfshirjen e opozitës për zgjedhjen e antarëve të Gjykatës Kushtetuese duke rrëzuar variantin e kryeministrit Rama që kërkon që anëtarët të zgjidhen nga shumica aktuale. Duke pasur parasysh faktin se vendet e lira shtesë në Gjykatën Kushtetuese mund të hapen, Komisioni i Venecias rekomandon futjen e një rregulli që kërkon një shumicë të cilësuar dhe mbështetje ndërpartiake për tre anëtarët e Gjykatës Kushtetuese, të cilët zgjidhen nga Kuvendi (parag. 39).
- Komsioni i Venecias ka rrëzuar tentativën e mazhorancës për të emëruar e vetme Prokurorin e Përgjithshëm dhe Inspektorin e Lartë të Drejtësisë duke kërkuar përfshirjen e opozitës. Në situatën aktuale politike, duhet një rregull i përkohshëm që mundëson zgjedhjen e këtyre dy funksionarëve me një shumicë më të lartë se 3/5. (parag. 25)
- Komisioni i Venecias ka ripërsëritur qëndrimin e mbajtur në Opinionin e Ndërmjetëm të 21 Dhejtorit, që Njësia Hetimore Antikorrupsion, e njohur si Byroja Kombëtare e Hetimit, duhet të jetë pjesë e sistemit të prokurorisë dhe nuk mund të ketë asnjë vartësi tjetër përvec prokurorisë. Komisioni i Venecias ka kërkuar që të parashikohet mënyra e emërimit të drejtuesit të Prokurorisë së Posaçme anti-korrupsion dhe mekanizmin e llogaridhënies, të cilat në draftin e propozuar nga qeveria nuk përcaktohen. (parag. 48-50)
- Komisioni i Venecias është shprehur kundër ndërprerjes para kohe të mandatit të Prokurorit të Përgjithshëm. (parag. 81)
- Komisioni i Venecias e konsideron ndërhyrje në veprimtarinë e Inspektoriatit të Lartë të Drejtësisë dhe gjyqësorit, dhënien e kompetencës Ministrit të Drejtësisë për të inspektuar veprimtarinë e Inspektoriatit të Lartë të Drejtësisë. Komisioni shprehet se qeveria duhet të mbajë distancë në çështje që lidhen me përgjegjësinë disiplinore të gjyqtarëve. (parag. 35)
- Komisioni i Venecias ka rrëzuar tentativën e mazhorancës për të patur e vetme kontrollin mbi procesin e rivlerësimit të gjyqtarëve dhe prokurorëve në vend. Komisioni shprehet se opozita duhet të jete pjesë në emërimin e anëtarëve të Komsionit të Pavarur të Kualifikimit apo Kolegjit të Posacëm të Kualifikimit pranë Gykatës së Lartë. Modeli i adoptuar duhet të sigurojnë një proces transparent verifikimi, për të mbrojtur organet verifikuese nga emërimet politike vetëm nga shumica në pushtet. (parag. 61)
- Komisioni i Venecias ka rrëzuar tentativën për të mbajtur nën presion sistemin gjyqësor për 11 vite, nëpërmjet kontrollit të sistemit të rivlerësimit. Sipas Komisionit të Venecias, kohëzgjatja e procesit të vlerësimit është shumë e gjatë dhe kerkon të reduktohet ndjeshëm. (parag. 55-56)
- Komisioni i Venecias ndryshe nga ç’parashikon drafti i qeverisë rekomandon që gjyqtarëve dhe prokurorëve të larguar nga puna, t’i njihet e drejta për tu ankuar në Gjykatën Kushtetuese për shkeljen e të drejtave themelore të tyre. (parag. 66)
- Komisioni i Venecias ka rrëzuar qëndrimin e mazhorancës për të shmangur tërësisht rolin e Presidentit të Republikës në emërimet në gjyqësor. Komisioni kërkon qartësimin e kompetencës së Presidentit në procesin e emërimit të gjyqtarëve. (parag. 28)
