Franca, Gjermania dhe Mbretëria e Bashkuar u dërguan një letër anëtarëve të Këshillit të Sigurimit të OKB-së të enjten në mëngjes duke njoftuar se po aktivizonin mekanizmin “snapback” për të rivendosur sanksionet ndaj Iranit që ishin pezulluar sipas marrëveshjes bërthamore të vitit 2015.
Lajmi u konfirmua nga dy diplomatë evropianë. Tre fuqitë evropiane theksuan se gjatë 30 ditëve të ardhshme, përpara se sanksionet të hyjnë në fuqi, ato mbeten të hapura për negociata me Teheranin, me qëllim një marrëveshje të re bërthamore që mund ta ndalojë procesin.
Mekanizmi “snapback” parashikon rivendosjen automatike të të gjitha sanksioneve që u hoqën sipas marrëveshjes së vitit 2015, duke rritur presionin ekonomik mbi Iranin dhe potencialisht duke çuar në një përgjigje të ashpër nga Teherani.
Zyrtarët iranianë kanë kërcënuar më parë se një veprim i tillë mund të çojë edhe në tërheqjen e tyre nga Traktati i Mospërhapjes Bërthamore (NPT). Evropianët i kishin dhënë Iranit deri në fund të gushtit për të rinisur bisedimet me Shtetet e Bashkuara dhe për të lejuar akses të plotë të inspektorëve të OKB-së në objektet e tij bërthamore dhe rezervat e uraniumit të pasuruar 60%.
Një takim në Gjenevë të martën midis diplomatëve të lartë nga të dyja palët përfundoi në një “mbytje anijeje”, me qarqet iraniane që hodhën poshtë idenë e zgjatjes së afatit.
Sipas zyrtarëve evropianë, Teherani ka shkelur qartë detyrimet e tij sipas marrëveshjes së vitit 2015 për vite me radhë, pa marrë masa konkrete korrigjuese. Nga ana e tij, zëvendësministri i jashtëm i Iranit, Kazem Gharibabadi, paralajmëroi se vendi i tij do të reagonte duke pezulluar bashkëpunimin me Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike (IAEA).
Procesi i “snapback” zgjat 30 ditë, me vendet evropiane që kërkojnë ta përfundojnë atë para tetorit, kur Rusia merr presidencën e Këshillit të Sigurimit.
“Aktivizimi i mekanizmit nuk do të thotë fundi i diplomacisë. Tre vendet evropiane mbeten të hapura për dialog me Teheranin në javët e ardhshme”, tha një diplomat evropian.
