Nga Aurenc Bebja*, Francë – 27 Prill 2017
Në librin e studiuesit, diplomatit dhe politikanit francez, Victor Bérard, me titull « La Mort de Stamboul, considérations sur le gouvernement des Jeunes-Turcs (1913) – Vdekja e Stambollit, shënime në lidhje me qeverinë e xhonturqve » gjejmë një memorandum që i drejtohej Perandorisë Osmane (1911) nga luftëtarët shqiptarë.
Pse u strehuan bashkëkombasit tanë në malet e Shqipërisë ? Cilat ishin kërkesat e tyre ? A ishin ato koherente për Atdheun tonë ? Sigurisht që përgjigjet do t’i gjeni në shkrimin në vijim, të sjellë nga Aurenc Bebja, Blogu « Dars (Klos), Mat – Albania » :
« Me anë të këtij memorandumi, ne, shqiptarët të strehuar në male, dëshirojmë të paralajmërojmë qeverinë e Perandorisë Osmane dhe gjithashtu botën e qytetëruar se arsyeja e vetme që na ka detyruar të marrim rrugën e malit është vetë qeveria osmane. Nëse ne nuk do të kishim braktisur shtëpitë tona për t’u strehuar në male, kush e di se sa prej nesh, dhe ndoshta të gjithë, do të vareshim apo dëboheshim. Krimi i ynë i vetëm është se ne jemi shqiptarë falë Zotit dhe se dëshirojmë të arsimohemi (edukohemi) në gjuhën tonë kombëtare dhe po ashtu të vdesim shqiptarë.
Bota e qytetëruar ta dijë se ne nuk jemi maleve për të vjedhur apo për të vrarë, jo, një mijë herë jo.
Ne jemi ngjitur në male për t’i treguar botës së qytetëruar se ne nuk jemi të kënaqur me qeverinë aktuale të Perandorisë Osmane dhe për të luftuar derisa qeveria të plotësojë kërkesat tona, të cilat janë :
1° Amnisti të përgjithshme për të gjithë vëllezërit tanë muslimanë dhe katolikë;
2° Liri totale për të gjithë shqiptarët që të shkollohen në gjuhën e tyre;
3° Liri totale për shkollat dhe gazetat shqiptare ;
Ne do të luftojmë, Gegë e Toskë, derisa t’i arrijmë këto qëllime. Përveç këtyre kërkesave, ne kërkojmë në vijim, se përndryshe është e pamundur të jetojmë ; që të gjithë zyrtarët në Shqipëri të jenë shqiptarë, sepse njohin gjuhën dhe zakonet tona. Kështu, qeveria do të shmangë gabimet që provokuan ngjarjet e pranverës së kaluar ; që gjuha shqipe të mësohet në të gjitha shkollat e Shqipërisë dhe të shkruhet me shkronja latine dhe jo arabe.
Ne jemi të gatshëm të paguajmë taksat e votuara nga Parlamenti, me kusht që paratë të përdoren në Shqipëri për rrugët dhe hekurudhat ; që qeveria të hapë banka ku populli mund të marrë para hua për të blerë mjete bujqësore ; që qeveria të inkurajojë hyrjen e investimeve (kapitaleve) të huaja, të cilat nuk i përkasin propagandës së huaj. »
* Çdo gazetë online apo print, çdo portal që merr këtë shkrim duhet të citojë autorin në fillim të shkrimit (Nga Aurenc Bebja, Francë) dhe burimin e informacionit në fund (Blogu © Dars (Klos), Mat – Albania), si dhe të vendosë linkun e burimit : https://www.darsiani.com/la-gazette/diplomati-francez-ne-librin-e-tij-1913-ky-memorandum-iu-drejtua-perandorise-osmane-nga-shqiptaret-e-strehuar-ne-male/. Në rast të kundërt mos e publiko këtë shkrim.