Pas ngjarjes tragjike të Fierit ku një grua u vra nga bashkëshorti i saj, në fokus të debatit publik është rikthyer ligji “Për masat ndaj dhunës në familje” që ka nisur zbatimin në vitin 2007.
Nisur dhe nga tragjedia e Korçës, e pak ditëve më parë kur 2 fëmijë u vranë prej babait të tyre i cili më pas vari dhe veten, aktorë të shoqërisë civile që punojnë në terren me viktimat e dhunës në familje, kërkojnë të rishikohet ky ligj e konkretisht dispozitat për bashkëshortin dhunues, të përcaktuara në urdhrin e mbrojtjes.
Afroviti Gusho, koordinatore e shoqatës “Unë gruaja” në Pogradec thotë se ligji duhet të përcaktojë në mënyrë taksative që burri të largohet nga banesa pasi shpesh herë sipas saj, urdhrat e mbrojtjes janë të pazbatueshëm.
“Vitet e fundit kemi shifra në rritje të denoncimit të dhunës, por problem mbeten urdhrat e mbrojtjes të cilat përcaktojnë sipas ligjit një distancë të burrit dhunues nga viktima gati 20 metra brenda një banese.
Ky është një absurd ndaj ne kemi propozuar që dhunuesi të largohet menjëherë nga banesa”, shprehet Gusho.
Sipas saj, në shumë raste është viktima ajo që detyrohet të lërë banesën, por zgjidhja që ka ofruar pushteti vendor për strehimin e tyre në Pogradec është një hotel.
“Kemi 2 vjet që negociojmë me bashkinë, në bashkëpunim dhe me PNUD për hapjen e një qendre multidisiplinare.
Aktualisht kemi arritur në një marrëveshje për sistemimin në një hotel por kjo është një zgjidhje provizore”, shprehet aktivistja e shoqërisë civile.
Zbatimi i mekanizmit të referimit të dhunës, jo eficent
Falë programit të përbashkët për barazinë gjinore dhe kundër dhunës në familje të zbatuar nga agjencitë e OKB në Shqipëri, të financuar nga qeveria suedeze, janë ngritur mekanizma të plotë referimi dhe institucionet vendore kanë marrë një pjesë të përgjegjësive për viktimat e dhunës në familje.
Programi i përbashkët i zbatuar në Shqipëri nga UNFPA, IOM dhe UNICEF në bashkëpunim me qeverinë shqiptare kanë bërë përpjekje për të promovuar barazinë gjinore dhe për të çrrënjosur dhunën me bazë gjinore në Shqipëri.
Ministria e Punës ka luajtur rolin e partnerit kryesor së bashku me institucionet vendore si në fushatën e ndërgjegjësimit ashtu edhe në asistencën e viktimave të dhunës me bazë gjinore.
Por problem mbetet zbatimi i mekanizmit të referimit nga të gjithë aktorët e saj, sic janë mjekët.
Në qytetin e Pogradecit, janë zhvilluar trajnime për mjekët përmes programeve të UNFPA, se si ata duhet të referojnë rastet e dhunës dhe të ndërgjegjësojnë viktimat e saj që ta denoncojnë dhunuesin e tyre.
Vetë mjekët në këtë qytet pranojnë se shpeshherë bien pre e mentalitetit duke qëndruar indiferent ndaj rasteve të dhunës ose duke mos i denoncuar ato në polici.
Mungesa e informimit dhe mentaliteti bëjnë që shumë gra të mos e denoncojnë dhunën në familje.
Në bazë të ligjit, personeli shëndetësor, (mjekë, infermierë e psikologë), është një nga hallkat e zbatimit të mekanizmit të referimit të dhunës që për fat të keq nuk është funksional në qytetin e Pogradecit.
Ndonëse detyra e tyre është të fitojnë besimin e viktimës e më pas të ndihmojnë atë të denoncojë dhunën, shoqëria civile shpreh rezerva për këtë mungesë bashkëpunimi mes tyre dhe mjekëve.
Në tre vitet e fundit me mbështetjen e UNDP me fonde të qeverisë suedeze Shoqata “Unë Gruaja” ka zbatuar disa projekte që kanë pasur në fokus trajnimin e përfaqësuesve të pushtetit vendor, shkollave në zonat rurale për të rritur ndërgjegjësimin e tyre për denoncimin e dhunës në familje. /gazetare: Blerina Moka
