Një takim mes Presidentit amerikan Donald Trump dhe Presidentit rus Vladimir Putin është përfolur prej kohësh nga të dyja palët.
Por pse mund të ndodhë tani?
Analiza nga CNN:
Trump beson se fuqia e personalitetit të tij mund të çojë drejt një marrëveshjeje. Sipas tij, gjashtë muaj ngërç diplomatik me Moskën mund të kapërcehen me një takim ballë për ballë me Putinin. Edhe pse ky i fundit ka shfaqur vazhdimisht një qëndrim maksimalist – duke pretenduar se ukrainasit dhe rusët janë një popull dhe çdo hap i ushtarit rus është territor rus – Trump vazhdon të shpresojë për ndikim personal mbi Kremlinin.
Në anën tjetër, Putin kërkon kohë. Ai ka refuzuar në maj një propozim për armëpushim pa kushte të iniciuar nga BE-ja, SHBA-ja dhe Ukraina, duke ofruar në vend të tij vetëm pauza të shkurtra dhe pa efekt real. Ndërkohë, forcat ruse po avancojnë me një ofensivë verore që synon të ndryshojë ekuilibrin në vijën e frontit përpara dimrit, duke krijuar kushte më të favorshme për negociata më vonë.
Objektiva të ndryshme, një tryezë e përbashkët?
Nëse takimi ndodh, një nga objektivat e dukshme amerikane është organizimi i një samiti trepalësh mes Trump, Putin dhe Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky, për të diskutuar përfundimin e luftës – një format i refuzuar më parë nga Rusia në bisedimet e Stambollit në maj.
Por nga ana tjetër, Moska mund të përdorë këtë takim për të afruar sërish SHBA-në me narrativën e saj, duke e tërhequr Trump drejt një qëndrimi më të butë ndaj agresionit rus.
Takimi është përfolur dhe shtyrë më parë, por këtë herë ka më shumë gjasa të ndodhë. Pyetja që shtrohet është: çfarë mund të sjellë ai për fatin e luftës?
Pesë skenarë të mundshëm për rrjedhën e luftës
Putin pranon një armëpushim pa kushte, shumë e pamundur
Ka pak gjasa që Kremlini të pranojë një armëpushim me vijat aktuale të frontit. Propozime të tilla janë refuzuar më parë, edhe përballë kërcënimeve për sanksione të reja. Ndërkohë, ofensiva ruse po jep rezultate dhe Moska nuk ka interes të ndalet në kulmin e suksesit.
Madje, as kërcënimet ndaj Kinës dhe Indisë për sanksione dytësore nuk pritet të ndikojnë në llogaritjet e Kremlinit. Deri në vjeshtë, Putin duket i vendosur të luftojë, sepse beson se po fiton.
Bisedime sërish, skenar realist
Takimi mund të prodhojë vetëm marrëveshje për të vijuar bisedimet në dimër, pasi Rusia të ketë konsoliduar kontrollin në qytetet lindore si Pokrovsk, Kostiantynivka dhe Kupiansk.
Putin mund të tentojë ta përdorë dimrin për t’u rigrupuar, ndërsa shfrytëzon zgjedhjet e vonuara në Ukrainë për të vënë në dyshim legjitimitetin e Zelenskyt – madje edhe për të mbështetur ndonjë figurë më pro-ruse.
Ukraina qëndron: mbështetja perëndimore frenon avancimin rus
Nëse ndihma ushtarake amerikane dhe evropiane vazhdon me ritëm të lartë, Ukraina mund të minimizojë humbjet territoriale dhe t’i mbijetojë ofensivës së verës. Edhe nëse disa qytete bien, Rusia mund të përballet sërish me probleme logjistike dhe rezistencë të fortë.
Në këtë skenar, NATO mund të vendosë një “forcë sigurie” të përbërë nga dhjetëra mijëra trupa evropiane që do të pozicionohen në zonat strategjike të Ukrainës si një masë mbrojtëse dhe simbolike për të ndalur avancimin rus.
Ky është skenari më i mirë që Ukraina mund të shpresojë – një lloj “ngrirje” të konfliktit me ndihmën e Perëndimit.
Katastrofë për Ukrainën dhe NATO-n, skenari i errët
Nëse takimi Trump–Putin çon në një përmirësim të marrëdhënieve SHBA–Rusi, por lë Ukrainën jashtë, mund të hapet rruga për kolapsin ukrainas.
Europa, edhe pse përpiqet të ndihmojë, nuk mund ta mbajë dot peshën pa përkrahjen amerikane. Rusia përfiton nga ndarja në Perëndim dhe vazhdon ofensivën drejt qyteteve kryesore si Dnipro, Zaporizhzhia apo edhe Kievi. Ushtria ukrainase mund të pësojë humbje të mëdha dhe të detyrohet të shpallë mobilizim të përgjithshëm.
Europa do të përballet me dilemën: të luftojë tani në Ukrainë apo më vonë në territorin e saj? Por mungesa e një mandati të qartë politik mund ta paralizojë Perëndimin – dhe Kremlini ecën përpara. Ky do të ishte fundi i pavarësisë ukrainase.
Dështimi i Rusisë
Në skenarin më optimist për Perëndimin, Rusia vazhdon luftën duke konsumuar burime dhe trupa, por pa arritur fitore domethënëse. Sanksionet dëmtojnë ekonominë dhe raportet me Kinën e Indinë dobësohen.
Brenda elitës ruse nis pakënaqësia dhe një dështim diplomatik afatgjatë mund të shndërrohet në krizë të brendshme – një republikim i dështimit sovjetik në Afganistan. Rrëshqitje të mëhershme si rebelimi i shkurtër i Prigozhinit ndaj Putinit tregojnë se sistemi i Kremlinit është i fortë vetëm në dukje.
Ky skenar është më shumë dëshirë sesa strategji, është shpresa më e mirë e Perëndimit, që nuk dëshiron përfshirje direkte në luftë, por as nuk sheh një mënyrë për ta ndalur Putinin ushtarakisht.
Përfundimi: Takimi nuk mjafton
Asnjë nga skenarët nuk është i mirë për Ukrainën. Vetëm një sjell kolaps real të fuqisë ushtarake ruse. Por asnjë prej tyre nuk mund të realizohet vetëm me një takim mes Trump dhe Putin, për sa kohë Ukraina nuk është pjesë e drejtpërdrejtë e marrëveshjes.
