Më 18 Shtator pritet që në Shqipëri të nisë Censi i Popullsisë dhe Banesave. Kreu i qeverisë Edi Rama ishte sot i pranishëm në konferencën hapëse për këtë projekt, nga ku theksoi se kjo është një nismë e rëndësishme që duhet të bëhet sipas standardeve evropiane.
Teksa foli për historikun e regjistrimit të qytetarëve në vendin tonë, Rama tha se është shumë e rëndësishme që ekipet që do të angazhohen në këtë proces të kenë të dhëna të qarta dhe të vërteta.
Pjesë nga fjala e kryeministrit Rama:
Jam së bashku me ambasadorin Luigi Soreca i cili me rikthimin në Shqipëri, meriton titullin legjendar sepse vetëm në legjenda ndodh që ata që ikin përgjithmonë rikthehen përsëri dhe nga ana tjetër duke pasur parasysh se sa shumë punë të mira dhe sa projekte të rëndësishme janë realizuar në Shqipëri pas këtyre lloj prezantimeve në kohën e qëndrimit këtu të Luigit, besoj se mund të them pa droje se këmba e Luigit ështyë e mbarë dhe do të jetë një ogur i mirë ky prezantim i Luigit këtu edhe për suksesin e një nisme të jashtëzakonshem për nga rëndësia, përmasa dhe vështirësia për t’u realizuar me sukses. Në 8 mars 1911, Ismail Qemali nga Stambolli i ka dhënë një intervistë intervistës Volter ku i prezanton publikut francez një copë toke ekzotike të panjohur me emrin Shqipëri. Në atë intervistë, thotë se shqiopëria është e ndarë në verior, jugore, ka myslimanë, të krishterë, ortodoksë, dhe nënvizon se pavarësisht fesë janë të bashkuar dhe ndajnë të njëjtat zakone. Ajo që Qemali nuk e thotë dhe nuk mund ta thoshte ishte sa shqiptarë ishin në atë territor. Dhe një prej gjërave që u bënë gjithmonë dhe më të pasakta në Perandorinë Otomane ishin defterët. Ai më i freksëti nëse mund ta quajmë me informacione për vendnlindjen dhe besimin fetar, statusin e rekrutimit ushtarak për meshkujt, madhe edhe për stilin e mustaqeve, prapë se prapë nuk thotë asgjë për të dhëna që kanë të bëjën me numrin e shqiptarëve. Realizimi i censusi u shndërrua në një nevojë urgjente pas Pvarësisë dhe tentativat e para për të kryer një rejgistrim të plotë filluan në 1980, kur zonat kur erdhi Austro Hungaria nis regjistrimi. Por mbeti përgjysmë sepse austro Hungaria u tërhoq. U desh të pritej viti 1923, 100 vjet pas sot, nën qeverisjen e parë të Ahmet Zogut që të realizohej një census që mund të konsiderohet i denjë për këtë emër dhe kjo ishte hera e parë që ne pamë në pasqyrën e shifrave se përbëheshim nga 814 mijë frymë. Përfundimet jetëshkurtra por edhe të dyshimta të atij censusi përmblidhen tek Selenica disa vite më pas ku shkruan se regjistrtmi i ppullisë u bë me shumë të meta. Hetimet tregojnë se shumë katunde nuk janë regjistruar fare dhe nuk përfytyrojnë në librat e regjistrimit. Që nga ajo kohë, shteti ka bërë 11 cencuse. Disa në kohëra kryengritjesh dhe mësymjesh, disa nën indoktrimin e përgjithshëm të një regjimi totalitar dhe këto të pas ’90 dihet se cfarë vështirësisht kanë pasur. Sot besoj se janë pjekur kushtet që të nisim një proces me kaq rëndësi dhe ta bëjmë sipas standarteve evropiane. Është një ushtrim i vështirë sepse duhet trokitur derë me derë për të mbledhur në 6 javë të gjitha të dhënat që janë një nevojë absolute për shumë arsye. Dhe së pari, për të identifikuar realisht sa shqiptarë të këtioj vendi jetojnë në këtë vend sot dhe po ashtu sa është numri i pasurive të tyre të patundshme.
