Ka pasur një ide që takimi mes Trump dhe Putin për luftën në Ukrainë të zhvillohej në Romë, por kjo ka dështuar për shkak të kundërshtimit të Rusisë. Mbetet ende e hapur mundësia që presidenti amerikan dhe ai rus të takohen në Vatikan, edhe pse në këtë moment duket e vështirë.
Të enjten, më 7 gusht, Trump telefonoi kryeministren Meloni dhe i propozoi që të hënën të organizonte takimin në Romë. Meloni pranoi menjëherë dhe, disa orë më vonë, senatori Rubio propozoi zyrtarisht Romën gjatë një takimi të këshilltarëve për sigurinë kombëtare të Italisë, Francës, Shteteve të Bashkuara, Gjermanisë, Britanisë, Ukrainës dhe Finlandës.
Presidenti ukrainas Zelensky u shpreh menjëherë dakord, duke thënë se ishte “shumë pro” kësaj ideje. Por Rusia reagoi po aq shpejt, duke bërë të ditur se “e konsideron Italinë shumë të afërt me Ukrainën”.
Ka edhe pengesa të tjera: Putin është nën urdhër arresti ndërkombëtar të lëshuar nga Gjykata Penale Ndërkombëtare, dhe kjo ka ndikuar në vendimin për vendin e takimit. Putin tha: “Kemi shumë miq të gatshëm të na ndihmojnë për të organizuar një takim të tillë. Njëri prej tyre është presidenti i Emirateve të Bashkuara Arabe, Mohammed bin Zayed, i cili po viziton Rusinë. Mendoj se do të vendosim, dhe ky do të ishte një nga vendet më të përshtatshme”.
Opsioni i Vatikanit nuk është përjashtuar, por nuk duket më shumë i mundshmi. Nga Selia e Shenjtë thonë: “Disponueshmëria ekziston dhe mbetet. Pastaj do të shohim…”. Situata është shumë delikate dhe ka shumë vështirësi, ndaj mbizotëron kujdesi.
Nuk është sekret që Vatikani ka ofruar prej kohësh ndihmën e tij për të ndihmuar në zgjidhje diplomatike të konflikteve, jo vetëm në Ukrainë. Këtë e ka thënë edhe Papa Françesku dhe e ka përsëritur me qartësi Papa Leone XIV më 14 maj: “Selia e Shenjtë është gati që armiqtë të takohen dhe të shohin njëri-tjetrin në sy… Popujt duan paqe dhe unë u them udhëheqësve: le të takohemi, të dialogojmë, të negociojmë! Lufta nuk është kurrë e pashmangshme, armët mund dhe duhet të heshtin”.
Sekretari i Shtetit, Pietro Parolin, vazhdon punën për paqen, dhe Papa Prevost ka konfirmuar kardinalin Matteo Zuppi si të dërguar të posaçëm për këtë çështje. Kontakti mes Vatikanit dhe palëve nuk është ndërprerë kurrë. Ndërmjetësimi i Vatikanit ka mundësuar kthimin e disa fëmijëve ukrainas dhe shkëmbime të të burgosurve.
Papa amerikan ka folur në telefon me Putinin më 4 qershor, duke i kërkuar “një gjest për të favorizuar paqen” — një hap i rëndësishëm, pasi paraardhësi i tij nuk kishte mundur të komunikonte më me Putinin pas pushtimit të Ukrainës. Prevost ka konfirmuar se Vatikani është i gatshëm të presë negociata paqeje.
Në raste të tilla, zakonisht nuk bëhet asnjë njoftim paraprak: si në dhjetor 2014, kur presidenti Obama dhe ai kubanez Castro shpallën fundin e embargos, dhe më pas doli se delegacionet ishin takuar fshehurazi në Vatikan. Edhe tani është e vështirë dhe, nëse ndodh, nuk do të jetë Vatikani që ta shpallë. Megjithatë, dyert mbeten të hapura./ Corriere della Sera
