Për herë të dytë që kur talebanët radikalë morën pushtetin në gusht 2021, Gjermania ka deportuar qytetarë afganë në vendin e tyre të origjinës. Të enjten në mëngjes, një aeroplan me 81 meshkuj në bord u nis nga Aeroporti i Leipzigut direkt për në Kabul. Rreth gjashtë orë më vonë, aeroplani u ul në kryeqytetin afgan.
Sipas Ministrisë së Brendshme të Gjermanisë, këta janë “meshkuj afganë që janë të detyruar të largohen nga vendi” dhe janë dënuar për “krime të rënda dhe shumë të rënda”. Ministri i Brendshëm i Gjermanisë, Alexander Dobrindt (CSU) theksoi në programin “Morgenmagazin” (Revista e mëngjesit) të ARD se ekziston një “interes legjitim i qytetarëve” për dëbime të tilla.
Fluturimi i riatdhesimit u krye, si në operacionin e fundit në gusht 2024, me mbështetjen e Katarit.
Katari ndërmjetëson për riatdhesimet
Kontaktet me talebanët u kryen ekskluzivisht në një “nivel teknik” përmes një zyre ndërlidhëse në Katar. Ministri i Jashtëm Johann Wadephul (CDU) theksoi së fundmi se regjimi islamist është i izoluar ndërkombëtarisht për shkelje masive të të drejtave të njeriut dhe se Gjermania nuk e njeh atë si një qeveri legjitime.
Ministri i Brendshëm Dobrindt dëshiron ta ndryshojë këtë situatë. Në fillim të korrikut, ai i tha revistës Focus se synonte të arrinte marrëveshje të drejtpërdrejta riatdhesimi me Afganistanin, pasi një zgjidhje e palës së tretë nuk mund të jetë një zgjidhje e përhershme.
Organizatat e të drejtave të njeriut për refugjatët dhe OKB-në i hedhin poshtë këto plane. Kushtet në terren nuk janë ende të përshtatshme për riatdhesime, tha Arafat Jamal, përfaqësues i Agjencisë së OKB-së për Refugjatët (UNHCR) në Kabul, në përgjigje të deklaratave të Dobrindt-it. Zëdhënësja e Zyrës së OKB-së për të Drejtat e Njeriut, Ravina Shamdasani, vuri në dukje shkeljet e vazhdueshme të të drejtave të njeriut në Afganistan, të tilla si ekzekutimet dhe shtypja e grave.
Organizatat gjermane për të drejtat e njeriut gjithashtu shprehën shqetësimin e tyre. Pro Asyl e quajti dëbimin një “shkelje flagrante të së drejtës ndërkombëtare”. Zëdhënësja e saj, Judith Wiebke, theksoi se talebanët përdorin ndëshkime brutale trupore për shkeljen e standardeve të tyre morale. Julia Duchrow e Amnesty International deklaroi se ekzekutimet jashtëgjyqësore dhe torturat janë të zakonshme në Afganistan. “Të drejtat e njeriut janë për të gjithë ose për askënd”.
Politikani i gjelbër Anton Hofreiter paralajmëroi në programin “Morgenmagazin” të ARD për një “rivlerësim masiv të terrorizmit islamist” për shkak të fluturimeve të riatdhesimit. Sipas Hofreiter, “terroristët islamistë” sundojnë Afganistanin.
Mijëra afganë të detyruar të largohen nga vendi
Sipas shifrave aktuale të qeverisë gjermane,në Gjermani jetojnë rreth 446.000 afganë. 11.423 prej tyre janë të detyruar të largohen nga Gjermania, 9.602 kanë leje qëndrimi të përkohshme dhe 1.821 janë pa të. Lejet e qëndrimit të përkohshëm jepen kur riatdhesimi pezullohet përkohësisht, për shembull, për shkak të mungesës së dokumenteve të udhëtimit, sëmundjes ose vazhdimit të një trajnimi.
Para ndryshimit të pushtetit në Kabul, Gjermania kryente rregullisht fluturime deportimi për në Afganistan. Në korrik 2021, u krye fluturimi i fundit, fluturimi i 40-të kolektiv i deportimit që nga viti 2016. Deri atëherë, ishin riatdhesuar gjithsej 1.104 meshkuj./dw
