Së fundi është folur për arritjen e një armëpushimi në Ukrainë deri në festën e Pashkëve. Kjo nuk ka ndodhur, por mund të ketë pasur përparim të prekshëm në përpjekjet diplomatike që mund të ngjallin shpresë këtë fundjavë.
Zërat që dolën nga Parisi pas bisedimeve në nivel të lartë mes vendeve kryesore evropiane, Ukrainës dhe Shteteve të Bashkuara kanë qenë jashtëzakonisht pozitive.
Ky ishte takimi i parë mes tyre në një format të tillë, dhe në shumë mënyra sinjalet nuk ishin të mira.
Përpjekjet e SHBA-së për ta bindur Rusinë që të pranojë një lloj armëpushimi, janë pritur me deklarime të paqarta dhe shtim të bombardimeve nga Moska.
I dërguari i posaçëm amerikan, Steve Witkoff, tha se një marrëveshje po “vinte” pas takimit të tij të tretë me presidentin rus, Vladimir Putin, më 11 Prill, duke lënë të kuptohet se Ukraina duhet të bëjë lëshime të mëdha territoriale ndaj Rusisë.
Në Kiev, presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, akuzoi Witkoff për “përhapje të narrativëve ruse”.
Pa kamera, ju lutem
Në Paris, një video 45-sekondëshe u publikua, në të cilën shfaqej Emmanuel Bonne, këshilltar i lartë francez, që duket se i kërkoi Steve Witkoffit që të fillonte procedurat me një përmbledhje para se kameramanët të largoheshin me nxitim nga ekipet e sigurimit.
Dukej se ata dëshironin që t’i largonin kamerat para se të thoshin ndonjë gjë.
“Është krejtësisht e qartë se shumica e liderëve evropianë, përfshirë [presidentin francez, Emmanuel] Macron, janë plotësisht kundër të gjitha propozimeve të bëra, veçanërisht nga Steve Witkoff”, tha për Radion Evropa e Lirë, analisti politik francez Nicolas Tenzer.
Por, Tenzer, i cili udhëheq Qendrën për Studime dhe Kërkime mbi Vendimmarrjen Politike (CERAP), një institut në Paris, shtoi se vetëm mbajtja e këtij takimi është shenjë përparimi.
“Tani po kuptojnë se nuk mund të arrijnë asnjë lloj marrëveshjeje pa evropianët”, tha ai.
Pas takimit nuk u njoftua për ndonjë marrëveshje për Ukrainën. Por, palët u pajtuan që të zhvillojnë bisedime të reja javën e ardhshme në Londër, me një format të ri: Evropë, Ukrainë dhe SHBA. Dhe kjo gjë duket se është zhvillim i rëndësishëm.
Një ditë pas takimit në Paris, sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, tha se biseda në Paris ishte konstruktive dhe rezultoi në një përmbledhje të hapave drejt paqes.
Rubio tha të premten se ai shpreson që evropianët do të mbeten të angazhuar në bisedimet e udhëhequra nga SHBA-ja drejt një armëpushimi në Ukrainë.
“Ne do të dëshironim që ata të mbeten të angazhuar… Mendoj se Mbretëria e Bashkuar, Franca dhe Gjermania mund të na ndihmojnë që ta çojmë këtë çështje drejt një zgjidhjeje. Mendoj se ata ishin shumë ndihmues dhe shumë konstruktivë në idetë e tyre”, tha Rubio për gazetarët.
Ai po ashtu tha se SHBA-ja mund të tërhiqet nga përpjekjet për arritjen e një marrëveshjeje të paqes mes Rusisë dhe Ukrainës, nëse nuk bëhet përparim shpejt.
“Ne nuk do ta vazhdojmë këtë përpjekje për javë apo muaj të tërë. Duhet të përcaktojmë shumë shpejt, dhe kur them shumë shpejt, flas për çështje ditësh, nëse kjo [arritja e një marrëveshjeje] është e realizueshme në javët e ardhshme. Nëse kjo ndodh, atëherë ne jemi brenda procesit. Nëse jo, atëherë ne kemi prioritete të tjera ku duhet të përqendrohemi po ashtu”, deklaroi kryediplomati amerikan.
Një ulëse në tavolinë
Në bisedimet e Parisit ishte i pranishëm edhe i dërguari amerikan, Keith Kellogg, i cili në shkurt në Munih kishte deklaruar se Evropa nuk do të kishte vend në tavolinë, kur të negociohej e ardhmja e Ukrainës. Që nga ajo kohë, Kellogg kryesisht ka munguar në takimet e rëndësishme.
“‘E3’ është në tryezë dhe po e bëjmë këtë me një ambicie evropiane”, tha një diplomat francez, duke iu referuar Britanisë, Francës dhe Gjermanisë, që njihen si grupi “E3”.
Alina Polyakova, presidente e Qendrës për Analizën e Politikave Evropiane (CEPA) në Uashington, tha gjithashtu se takimi në Paris sugjeron se Uashingtoni tani po kërkon mbështetje nga Evropa.
“Ata e kuptuan që nevojitet kontributi evropian sepse edhe ata kanë interesa të drejtpërdrejta në këtë situatë”, tha ajo.
“Kjo nuk ka të bëjë vetëm me një pjesë të territorit në Ukrainë. Kjo lidhet me çështjen më të gjerë të sigurisë evropiane dhe nuk mund t’i ndash këto dy gjëra”.
Po ashtu, zhvillime diplomatike kishte edhe në vende të tjera.
Teksa udhëheqësit u mblodhën në Paris, presidenti amerikan, Donald Trump, priti në Shtëpinë e Bardhë kryeministren italiane, Giorgia Meloni.
Ai tha se mund të ketë dy zhvillime të tjera në ditët në vijim: një marrëveshje me Ukrainën për t’i dhënë Shteteve të Bashkuara qasje në mineralet e saj të rralla dhe një përgjigje nga Rusia për një armëpushim të mundshëm në Ukrainë.
Në të dyja rastet, deklaratat optimiste të mëparshme nga zyrtarët amerikanë nuk kanë pasur rezultat.
Por, mundësia e një rrugë diplomatike të re që përfshin Evropën, Ukrainën dhe Shtetet e Bashkuara është vërtet e re. Pyetja tani është nëse takimi i paralajmëruar që të mbahet në Londër do të jetë fillimi i një procesi të ri dhe produktiv diplomatik apo thjesht një tjetër rrugë pa shtegdalje./REL
