Sekretari për Aksionin Qytetar në PD, juristi Ervin Salianji thotë se Nishani duhet të dekretojë tre ministrat e tjerë dhe të refuzojë Xhafën. Ai argumenton se në bazë të Kushtetutës, Neni 86 “Presidenti i Republikes eshte kryetar i shtetit dhe perfaqeson unitetin e popullit”.
Sipas Salianjit, uniteti i popullit nuk është formalitet, por tregon se mbarëvajtja e vendit nëpermejt institucioneve, e cila ja ka akorduar presidentit kete deryre.
“Vendosja e Fatmir Xhafes si minister i brendshem duket qartazi qe e ndan dhe perçan shoqerine duke provokuar edhe destabilitet. Kompetetenca e Presidentit eshte substanciale, dhe kjo provohet me percaktimin e afatit te arsyeshem 7 ditor qe i jep ligji, per te verifikuar nese ministri i propozuar misheron ose jo parimet e moralit te pergjithshem te cilat kushtetuta ja ngarkon presidentit”, shkruan ajo në një status në facebook.
Më tej, Salianji argumenton: “Ministri emerohet dhe shkarkohet nga Presidenti i Republikes me propozim te kryeministrit brenda 7 diteve.
Perndryshe nese do te ishte formale pse nevojitej ky filter nderkohe qe mund te miratohej direkt ne kuvend? Nese do ishte formale pse caktohet afat 7 ditor?
Keto procedura keto te drejta dhe detyra me afate te percaktuara i kerkojne Presidentit re Republikes te ushtroje funksionin e tij.
Doktrina kushtetuese ka bere kete interpretim qe per analogji duhet pare ne optiken e rastit konkret.
Atehere shtrohet pyetja: Cila eshte natyra juridike e ketyre dekreteve individuale?
Kolegjet e Bashkuara te Gjykates se Larte verejne se dekretet e Presidentit te Republikes jane akte te natyres juridiko – kushtetuese dhe jo akte administrative, te percaktuara si te tilla nga neni 106 i Kodit te Procedurave Administrative.
Kushdo qe perpiqet te spekulloje me natyren e ketyre akteve ne fakt tregon qe ska gjetur asnje menyre tjeter per tu mbrojtur apo per te mbrojtur Xhafen e pambrojtshem kushtetueshmerisht.
Dekretet e Presidentit te Republikes nuk mund te perfshihen ne te njejten kategori me aktet e organeve te administrates publike. Ato jane akte te pushtetit te larte ekzekutiv (te Kryetarit te Shtetit) me te cilat vendosen emerimet, shkarkimet, ngritjet ne pergjegjesi, transferimet, gradimet, etj. te nje kategorie funksionaresh te rendesishem te shtetit.
Theksohet qe, mardheniet e ketyre personave me shtetin per kryerjen e detyrave te caktuara bazohen jo ne nje kontrate te thjeshte pune, por ne nje kontrate te vecante te sherbimit publik, nepermjet te ciles ata marrin pergjegjesi te vecante per mbrojtjen e interesave te larta publike, ne te cilat misherohet vete sovraniteti i shtetit.
(Per Rastin Xhafa apo cilindo minister tjeter nuk do te mjaftonin vetem permbushja e kritereve profesionale dhe ligjore nga ana formale por edhe permbushja e kriterereve morale qe kane rendesi te veçante per mbrojtjen e unitetit te popullit.
Si te tilla, ato bazohen jo vetem ne profesionalizmin, por edhe ne nje shkalle te larte besimi dhe besnikerie ndaj shtetit. Eshte kjo arsyeja qe lidhja, ndryshimi apo mbarimi i kesaj kontrate sherbimi publik, nuk formalizohet me nje akt te zakonshem te nje organi te administrates publike (akt administrativ), por me dekret te Presidentit te Republikes.
Nisur nga sa me lart, eshte ne diskrecionin e shtetit, te misheruar ne dekretin e Presidentit jo vetem krijimi, por edhe ndryshimi apo shuarja e ketyre marredhenieve.
*Interpretim nga Kolegjet e Bashkuara te Gjykates se Larte, Vendim Nr. 3, date 30.01.2003.