Lideri i opozitës ruse, Alexei Navalny, ndërroi jetë në rrethana të paqarta teksa ndodhej në një burg në Rusi. 47-vjeçari, sipas njoftimit të Televizionit Shtetëror Rus, humbi jetën menjëherë pas përfundimit të shëtitjes së ajrimit.
Autoritetet ruse thonë se janë në pritje të raportit mjeko-ligjor, ndërsa të shumtë kanë qenë ata që kanë fajësuar Presidentin rus, Vladimir Putin.
Sipas avokatit të Navalny-t bëhet fjalë për një vrasje të urdhëruar nga kreu i shtetit rus ndërkohë në një konferencë për shtyp nga Shtëpia e Bardhë, Presidenti amerikan, Joe Biden, tha se përgjegjës për vdekjen e Navalny-t është Putin.
Por vlen të theksohet se Alexei Navalny është bërë i fundit në një varg vdekjesh të kritikëve të presidentit rus Vladimir Putin.
Cilët janë njerëzit që kanë guxuar të flasin kundër Putinit ose të sfidojnë Kremlinin?
Alexei Navalny
I lindur nga pronarë fabrikash në një fshat në perëndim të Moskës, Alexei Navalny u bë ndoshta kritiku i profilit më të lartë të kohës së Putinit në pushtet. Aktivizmi i tij politik, duke përfshirë hetime të gjera për korrupsionin e nivelit të lartë dhe kandidimin për kryebashkiak i Moskës, i dha atij famë – dhe shumë besonin se ai përbënte një kërcënim për Putin. Ishte gushti i vitit 2020 kur lufta e tij kundër presidentit rus zuri titujt kryesorë botërorë. Navalny u sëmur rëndë gjatë një fluturimi nga Siberia në Moskë dhe ai u transportua në koma, në Berlin.
Ekipi i tij akuzoi Kremlinin për helmimin e tij, një akuzë që Kremlini e mohoi. Mjekët gjermanë konfirmuan se ai ishte helmuar me novichok – një agjent nervor i kohës sovjetike – dhe shërimi i tij zgjati me muaj. Pavarësisht rrezikut, Navalny zgjodhi të kthehej në Rusi, ku më vonë u arrestua dhe u dënua me akuza që ai thoshte se janë të motivuara politikisht.
Alexander Litvinenko
Një ish-agjent i shërbimit rus të sigurisë FSB, Alexander Litvinenko u largua nga Rusia dhe përfundimisht fitoi nënshtetësinë britanike. Ai e kishte akuzuar Putinin për korrupsion dhe gjithashtu e fajësoi atë për bombat famëkeqe të apartamenteve në Moskë, të cilat Putin, asokohe kryeministër, i kishte përdorur si arsye për të nisur Luftën e Dytë të Çeçenisë në vitin 1999. Ajo u tregua jashtëzakonisht e popullarizuar dhe ndihmoi në sjelljen e tij në pushtet. Litvinenko vdiq në nëntor 2006, disa javë pasi kishte pirë çaj dhe ishte helmuar me polonium-210, një izotop radioaktiv i rrallë dhe shumë i fuqishëm. Helmi u gëlltit gjatë një takimi me dy spiunë rusë në hotelin Millennium në Londër dhe vrasja mendohet të jetë nënshkruar nga vetë Putini. Rusia gjithmonë ka mohuar çdo përfshirje.
Yevgeny Prigozhin
Mercenarët e Yevgeny Prigozhin të Grupit Wagner ishin të njohur si për brutalitetin e tyre në Ukrainë, por edhe për ndikimin e tyre në Afrikë. Prigozhin u bë gjithnjë e më i guximshëm në kritikat e tij ndaj ushtrisë ruse dhe komandës së saj të lartë. Kur forcat e tij filluan një marshim drejt Moskës nga qyteti jugor i Rostovit, dukej se ishte sfida më e madhe për Putin për dekada, por përpjekja e dukshme për grusht shteti dështoi në gjysmë të rrugës për në kryeqytet. Në gusht 2023, ai vdiq kur avioni privat me të cilin fluturonte u rrëzua në veri të Moskës , duke ngritur dyshime për përfshirjen e Kremlinit. Kremlini mohoi vrasjen e Prigozhin, duke i quajtur akuzat për përfshirjen e Putinit “një gënjeshtër absolute”.
Boris Nemtsov
Një nga vrasjet e kritikëve të Putinit është edhe ajo e Boris Nemtsov në vitin 2015. Ai ishte një ndër liderët e opozitës dhe që kishte shërbyer si zv/kryeministër i Boris Yeltsin. Nemtsov shihej si një pasardhës i mundshëm. Ai u qëllua katër herë nga mbrapa nga një vrasës i paidentifikuar. Në lidhje me këtë ngjarje u arrestuan pesë çeçenë, por njerëz afër me Nemtsov besonin se Kremlini ishte i përfshirë në këtë ngjarje.
Nga një investigim i përbashkët nga gazetarët e Insider, BBC dhe Bellingcat u zbulua se Nemtsov kishte qenë nën survejimin e agjentëve të FSB-së për gati një vit para se të vritej në një urë. Aty tregohej se disa nga këta agjentë ishin të përfshirë në helmimet e kritikëve të tjerë të Kremlinit.
Anna Politkovskaya
Në listën e armiqve të Putinit ishte edhe një femër. Gazetarja Anna Politkovskaya kishte qenë kritike ndaj Putinit dhe liderit çeçen, Ramzan Kadyrov. Ajo u qëllua në apartamentin e saj në Moskë në vitin 2006.
Gazetarja ishte ndër më të shquarat në Rusi dhe vrasja kishte një efekt rrëqethës për median e lirë në vend. Në lidhje me këtë ngjarje u arrestuan pesë persona, por prokuroria pohoi se nuk e kanë gjetur kurrë atë që urdhëroi krimin.
Putin asokohe kërkoi që të gjendeshin vrasësit e gazetares, por shtoi edhe se ndikimi i Anna Politkovskaya-s në jetën ruse kishte qenë shumë i vogël.
