Marrëdhëniet tregtare mes Shteteve të Bashkuara dhe Bashkimit Europian po futen në një fazë të re tensioni. Donald Trump ka sinjalizuar një hapje të kujdesshme ndaj Brukselit, duke deklaruar se “BE-ja tani po na trajton shumë mirë”. Ai ka paralajmëruar se brenda dy ditësh do të dërgojë një letër zyrtare që do të përmbajë përqindjet tarifore për produktet europiane.
Sipas Sekretarit amerikan të Tregtisë, Howard Lutnick, përmirësimi i klimës ka ardhur pas ofertave konkrete nga Brukseli. Këto përfshijnë blerjen e gazit natyror të lëngshëm për të mbuluar rreth 50% të nevojave energjetike, blerjen e armëve si për mbrojtjen e vetë Europës, ashtu edhe për ndihmën ndaj Ukrainës – si dhe importe të lëndëve të rralla strategjike. Po ashtu, BE është tërhequr nga qëndrimi i mëparshëm për të reaguar me masa të njëjta tarifore ndaj atyre amerikane.
Megjithatë, Brukseli nuk është i gatshëm të pranojë gjithçka. Një nga kërkesat më të debatueshme nga SHBA është heqja jo vetëm e planeve për një taksë dixhitale europiane, por edhe shfuqizimi i atyre që tashmë janë në fuqi në disa vende anëtare si Italia, Franca, Spanja, Austria dhe Portugalia një veprim që Komisioni Europian nuk mund ta ndërmarrë ligjërisht.
Po ashtu, tensione ka edhe për sektorin farmaceutik. Trump ka propozuar që kompanitë europiane të transferojnë prodhimin në SHBA brenda një viti e gjysmë, përndryshe do të përballen me tarifa deri në 200%. Nga ana e BE-së, kjo konsiderohet e papranueshme, sidomos pas mësimeve të pandemisë COVID-19, që tregoi rrezikun e varësisë së plotë nga importet në sektorin shëndetësor.
Në listën e përplasjeve është edhe sektori agro-ushqimor, ku Trump ka paralajmëruar një tarifë 17% që do të penalizonte rëndë eksportet europiane. Brukseli ka bërë disa hapa pas për të ruajtur negociatat, por frika se Trump mund të ndryshojë qëndrim në çdo moment mbetet e fortë në radhët e liderëve europianë.
Komisioneri europian për Energjinë, Dan Jorgensen, gjatë një mbledhjeje të mbyllur, theksoi se BE do të vazhdojë të kërkojë një zgjidhje të drejtë dhe të barabartë. Edhe ministri gjerman i Financave, Lars Klingbeil, paralajmëroi: “Nëse nuk arrijmë një marrëveshje të ndershme me SHBA-në, BE duhet të jetë gati të përgjigjet për të mbrojtur ekonominë tonë”.
Komisioneri europian për Tregtinë, Maros Sefcovic, deklaroi nga Strasburgu se Europa do të përpiqet për një marrëveshje që sjell përfitime të ndërsjella, por duhet të jetë e përgatitur për çdo skenar.
Ndërkohë, Trump ka vendosur një afat përfundimtar deri më 1 gusht për përmbylljen e marrëveshjes, duke paralajmëruar se nuk do të ketë shtyrje të mëtejshme. Ai ka bërë të ditur se për disa produkte mund të vendosen tarifa deri në 70%, ndërsa tashmë ka njoftuar një tarifë 50% për importet e bakrit. Qëllimi i SHBA-ve, sipas sekretarit të Thesarit, është të trefishojë të ardhurat nga tarifat doganore deri në fund të vitit, duke i çuar në rreth 300 miliardë dollarë.
Europa po negocion në kohë shtesë, por fundi i kësaj ndeshjeje mbetet i paparashikueshëm./tvklan.al
