Presidenti Donald Trump ka deklaruar se, në shtatë muajt e fundit, ka ndërprerë shtatë konflikte që, sipas tij, ishin konsideruar si “të pafundme”. “E kam bërë krejtësisht i vetëm. OKB-ja nuk më ndihmoi dhe as më falënderoi”, ka thënë ai në një fjalim para Asamblesë së Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara. Me këtë deklaratë, është e kuptueshme pse Trump pret të shpërblehet me Çmimin Nobel për Paqe. Por, a qëndron vërtet ajo që thotë?
Nga Egjipti te Kosova, cilat janë luftërat që Trump pretendon se i ka ndalur?
Egjipt – Etiopi: Tension, por jo luftë
Trump përmendi si sukses ndalimin e një “lufte të afërt” mes Egjiptit dhe Etiopisë për shkak të ndërtimit të Digës së Madhe të Rilindjes mbi lumin Nil. Kairoja e konsideron digën si kërcënim ekzistencial për furnizimin me ujë. Shtetet e Bashkuara ndërmjetësuan në periudhën e parë të presidencës Trump, por Etiopia refuzoi marrëveshjen e propozuar. Më 9 shtator 2025, diga u inaugurua, pavarësisht ndërhyrjeve ndërkombëtare. Nuk ka luftë, por as paqe të mirëfilltë.
Kosovë – Serbi: Konflikt i ngrirë, jo i zgjidhur
Ndërmjetësimi amerikan për marrëveshjen ekonomike të vitit 2020 u përshëndet si hap pozitiv, por çështja politike mbetet e pazgjidhur. Serbia ende nuk e njeh pavarësinë e Kosovës dhe tensionet mbeten të larta. Trump pretendon se ka parandaluar përshkallëzimin ushtarak, por nuk jep prova konkrete.
Armeni – Azerbajxhan: Një marrëveshje në letër
Më 9 gusht, përfaqësues të dy vendeve firmosën një projekt-marrëveshje në Uashington për çështjen e Nagorno-Karabakut, në praninë e Trump. NATO e cilësoi si një “hap domethënës”, ndërsa Moska foli për një “takim pozitiv”. Megjithatë, zbatimi i marrëveshjes mbetet i pasigurt.
Kongo – Ruandë: Paqe e brishtë
Më 27 qershor, në Shtëpinë e Bardhë u firmos një marrëveshje paqeje mes Kinshasës dhe Kigali-t, pas dekadash konflikti. Trump e quajti “fitore madhështore”, por luftimet me grupin rebel M23, i mbështetur nga Ruanda, vazhdojnë ende.
Indi – Pakistan: Përplasje e armatosur, rol i diskutueshëm i SHBA-së
Pas katër ditë përleshjesh me raketa në maj, që lanë pas 70 të vdekur, Trump shpalli armëpushimin mes dy fuqive bërthamore. Pakistani falënderoi SHBA-në për rolin ndërmjetësues, por kryeministri indian Narendra Modi e mohoi këtë, duke deklaruar se marrëveshja ishte arritur përmes bisedimeve të drejtpërdrejta me Pakistanin, pa ndërhyrje të jashtme.
Kamboxhia – Tajlandë: Tregtia si presion për paqe
Për pesë ditë në korrik, dy vendet u përfshinë në luftime për territoret rreth tempujve përgjatë kufirit. Pas kërcënimit të Trump për të pezulluar marrëveshjet tregtare, palët ranë dakord për një armëpushim. Megjithatë, situata mbetet e tensionuar dhe akuzat për shkelje të marrëveshjes janë të vazhdueshme.
Izrael – Iran: Jo paqe, por ndërprerje luftimesh
Pas një ofensive të përbashkët izraelito-amerikane në qershor ndaj objekteve bërthamore iraniane, luftimet zgjatën 12 ditë. Më pas, Trump njoftoi një “armëpushim të plotë”. Megjithatë, Teherani nuk ka hequr dorë nga programi i tij bërthamor, dhe udhëheqësi suprem iranian, Ajatollah Ali Khamenei, ka deklaruar se vendi nuk do të ndalojë pasurimin e uraniumit.
