Lindja e Mesme mbetet ne kaos. Talebanet vazhdojne to ruajne ndikimin e tyre ne zona te shumta ne Afganistan si dhe kane nje rol to rendesishem ne politiken afgane po ashtu edhe ne ate pakistaneze. Shteti Islamik vazhdon nga ana e tij perpjekjet per te rivendosur kalifatin dhe nje monark absolute, qe u refuzua me renien e Perandorise Osmane.
Asnje entitet nuk ka treguar respektin me te vogel per te drejtat e njeriut, trajtimi qe ISIS-i u ben pakicave brenda kalifatit te tij te veteshpallur, se bashku me dhunen e vazhdueshme te luftes civile ne Siri, ka shkaktuar krizen e emigranteve, me to dilen Evropa po perballet aktualisht.
Kontribuesit e metejshem te rremujes ne Lindjen e Mesme jane Irani dhe Arabia Saudite, te cliet po perballen ne Jemen permes perkrahjes se grupeve rivale atje, ndersa po luftojne per pushtet ne to gjithe rajonin. Ne Jemen, Irani mbeshtet rebelet Huthi, ndersa Arabia Saudite po tregon besnikeri ndaj Presidentit to vendit.
Riadi ndjen fuqimisht, se duhet to kundershtoje ndikimin e Iranit ne Siri, Irak dhe Liban. Mosbesimi i tille ekziston ne to dyja kampet dhe mund te coje lehtesisht tek ne ne nje konflikt mes tyre. Roli i Shteteve te Bashkuara ne Lindjen c Mesme, si ne te shkuaren ashtu edhe sot, nuk i reziston dot nje shkurtimi to imtesishem.
1.Irani dhe Revolucioni Islamik
Krijimi i to ashtuquajtures “demokraci teokratike” ne Iran, ne fund te viteve 70 te shekullit te shkuar, shfaqi paaftesine ose mungesen e shigjetesimit nga ana e qeverise se SHBA. Ne vitin 1978, disa muaj para Revolucionit Islamik, Shahu Muhamed Reza Pahlavi, u perpoq t’i dergonte nje mesazh presidentit amerikan Xhimi Karter, ku i thoshte te hiqte dore nga pushteti, pasi zgjedhjet per kryeministrin e ri te vendit e kishin shpallur Iranin nje monarki kushtetuese. AsPresidenti Karter dhe as Departamenti Amerikan i Shtetit, nuk e moren me seriozitet ate oferte, duke i mundesuar kesisoj Ajatollah Khomeinit, te kthehej lehtesisht ne Iran pas disa vitesh mergimi. Disa muaj pas themelimit to Republikes Islamike, ushtria iraniane mbeshteti Ajatollah Kazem Shariatmadarin, nje lider shume mendjehapur dhe i moderuar fetar me 9 milione ndjekes, ne synimin e tij per te kryer nje grusht shteti kunder regjimit te Khomeinit.
Perseri Departamenti Arnerikan i Shtetit refuzoi te jape cfaredolloj mbeshtetje per kete plan. Ajatollah Shariatmadari ne fund perfundoi ne arrest shtepie, ku qendroi per 4 vjet dhe ne ekzekutimin e tij ne vitin 1986, me akuzen ne nje perpjekje to mevonshme per grusht shteti.
- Afganistani dhe Ngjitja e Xhihadit
Pas kthimit te Ajatollah Khomeinit ne Iran dhe krijimit to Republikes Islamike, sovjetiket pushtuan Afganistani, dhe Shtetet e Bashkuara shume shpejt u perfshine ne mbrojtjen e vendit dhe opozites ndaj pushtimit sovjetik, nepermjet bashkepunirnit me Pakistanine dhe aleatet e tij ne Gjirin Persik. Pakistani dhe aleatet, inkurajuan rekrutimin c myslimaneve te rinj, shpesh te njohur si muxhahidine. Qeveria e ShBA-se, bashkoi forcat me muxhahidinet dhe ofroi ndihme konkrete. Nga ky grup linden xhihadistet, te cilet u bashkuan me talebanet dhe Osama Bin Ladenin, per te bere kerdine mbi shoqerine afgane dhe planifikuar me pas sulmet mbi Shtetet e Bashkuara.
3..Fralru dhe komb-formimi
Pas themelimit te Republikes Islamike dhe sulmit mbi SHBA ne 11 Shtator 2001, Presidenti amerikan Xhorxh W. Bush, vendosi te rrezoje nga pushteti udheheqesin iraken Madam Hysein, per te ndertuar nje komb te ri ne Irak. Ai urdheroi nje pushtim to bazuar mbi informacione te gabuara apo te sajuara. SHBA ka patur ne Irak personelin c vet per disa vite, por duket se nuk ka ndonje zgjidhje te dukshme te konfliktit mes tyre dhe ISIS-it.
Nderkohe duket e pashmangshme nje pyetje, ne lidhje me konfliktin aktual dhe to vazhdueshem ne Lindjen e Mesme. A ka menduar ndonjehere qeveria amerikane, se me perpjekjet e saj ne kundershtimin e grupeve to ndryshme anti- perendimore dhe levizjeve ne Lindjen e Mesme, ajo eshte duke luftuar kunder vetvetes dhe forcave qe jane krijuar, per shkak te diplomacise se saj te ngathet apo naivitetit kulturor?
Sa me shume perpjekje qe SHBA ben kunder elementeve islamik ne Lindjes e Mesme, aq me dyshues behen ushtaret e rajonit, persa i perket synimeve to qeverise arnerikane. Per me teper, duket se urrejtja ndaj SHBA-se ka te ngjare te rritet.